zlectiones-fase9

DOMINICA VI PER ANNUM

Hebd. II Psalterii

Ad Officium lectionis

Lectio prior

Incipit liber Proverbiórum 1, 1-7. 20-33

Adhortatio ad sapientiam eligendam

Parábolæ Salomónis fílii David regis Israel, ad sciéndam sapiéntiam et disciplínam, ad intellegénda verba prudéntiæ; ad suscipiéndam eruditiónem doctrínæ, iustítiam et iudícium et æquitátem, ut detur párvulis astútia, adulescénti sciéntia et recogitátio. Audiat sápiens et addet doctrínam, et intéllegens dispositiónes possidébit: animadvértet parábolam et allegoríam, verba sapiéntium et ænígmata eórum.

Timor Dómini princípium sciéntiæ. Sapiéntiam atque doctrínam stulti despíciunt.

Sapiéntia foris prædicat, in platéis dat vocem suam, in cápite viárum frequéntium clámitat, in fóribus portárum urbis profert verba sua: «Usquequo, párvuli, dilígitis infántiam, et derisóres sibi derisiónem cúpient, et imprudéntes odíbunt sciéntiam? Convertímini ad correptiónem meam; en próferam vobis spíritum meum et osténdam vobis verba mea. Quia vocávi, et renuístis, exténdi manum meam, et non fuit qui aspíceret; despexístis omne consílium meum et increpatiónes meas neglexístis.

Ego quoque in intéritu vestro ridébo et subsannábo, cum terror vobis advénerit, cum irrúerit ut procélla terror, et intéritus quasi tempéstas ingrúerit, quando vénerit super vos tribulátio et angústia». Tunc invocábunt me, et non exáudiam, instánter quærent me, et non invénient me, eo quod exósam habúerint disciplínam et timórem Dómini non elégerint, nec acquiéverint consílio meo et despéxerint univérsam correptiónem meam. Cómedent ígitur fructus viæ suæ suísque consíliis saturabúntur. Avérsio parvulórum interfíciet eos, et secúritas stultórum perdet illos. Qui autem me audíerit, absque terróre requiéscet, et tranquíllus erit timóre malórum subláto.

Responsorium   Rom 12, 16b; 1 Cor 3, 18b-19a; 1, 23a. 24b
R/. Nolíte esse prudéntes apud vosmetípsos; si quis vidétur sápiens esse inter vos in hoc sæculo, stultus fiat, ut sit sápiens; * Sapiéntia enim huius mundi stultítia est apud Deum.
V/. Nos autem prædicámus Christum crucifíxum, Dei virtútem et Dei sapiéntiam. * Sapiéntia.

Lectio altera

Ex Commentário sancti Ephræm diáconi in Diatéssaron (1, 18-19: SCh 121, 52-53)

Verbum Dei fons vitæ inexhaustus

Quis unum ex effátis tuis, Dómine, mente penetráre póterit? Plus est quod relínquimus quam quod cápimus, sicut sitiéntes qui bibunt ex fonte. Nam verbum Dómini iuxta multas discéntium perceptiónes multos præbet aspéctus. Dóminus verbum suum multis colóribus depínxit, ut, quisquis dísceret, in id inspíceret quod ei placéret. Vários thesáuros in verbo suo cóndidit, ut quisque nostrum, ubi se exercéret, inde ditésceret.

Verbum Dei arbor vitæ est, quæ ex ómnibus suis pártibus fructum benedíctum tibi offert, sicut illa rupes quæ in desérto aperiebátur, ut ómnibus suis pártibus potum præbéret spiritálem. Edébant, ait Apóstolus, spiritálem cibum, et bibébant potum spiritálem.

Cui ergo áliqua pars ex thesáuro eius contíngit, ne credat id solum, quod ipse invénit, in hoc verbo inésse, sed exístimet se id solum ex multis quæ in eo sunt, inveníre potuísse. Nec proptérea quod hæc pars sola ad eum pérvenit eíque contíngit, ipsum verbum exíle et stérile dicat atque despíciat, sed, quia id cápere non potest, propter divítias eius grátias agat. Gaude quod victus es, neque contristéris quod te superávit. Sítiens gaudet cum bibit, nec contristátur quod fontem exhauríre non potest. Vincat fons sitim tuam, non autem sitis fontem vincat, quia, si sitis tua explétur quin fons exhauriátur, dénuo sítiens íterum ex eo bíbere póteris; si vero, siti tua expléta, fons quoque siccarétur, victória tua in malum tuum verterétur.

Grátias age pro eo quod accepísti, et propter id quod remánsit et abundávit noli contristári. Quod accepísti et ad quod pervenísti, pars tua est, et id quod remánsit, tua est heréditas. Quod propter infirmitátem tuam una hora accípere non potes, áliis horis, si perseveráveris, accípere póteris. Nec mente malígna conéris uno haustu súmere, quod uno haustu sumi nequit, neque ex ignávia desístas ab eo quod paulátim súmere possis.

Responsorium   1 Petr 1, 25; cf. Bar 4, 1
R/. Verbum Dómini manet in ætérnum. * Hoc est autem verbum, quod evangelizátum est in vos.
V/. Illud est liber præceptórum Dei et lex, quæ pérmanet in ætérnum; omnes, qui tenent eam, pervénient ad vitam. * Hoc est.

 

FERIA SECUNDA HEBDOMADAE VI PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Proverbiórum 3, 1-20

Quomodo inveniatur sapientia

Fili mi, ne obliviscáris legis meæ, et præcépta mea cor tuum custódiat; longitúdinem enim diérum et annos vitæ et pacem appónent tibi.

Misericórdia et véritas te non déserant; circúmda eas gútturi tuo et descríbe in tábulis cordis tui, et invénies grátiam et succéssum bonum coram Deo et homínibus. Habe fidúciam in Dómino ex toto corde tuo et ne innitáris prudéntiæ tuæ. In ómnibus viis tuis cógita illum, et ipse díriget gressus tuos. Ne sis sápiens apud temetípsum; time Dóminum et recéde a malo. Sánitas quippe erit umbilíco tuo et irrigátio óssibus tuis.

Honóra Dóminum de tua substántia et de primítiis ómnium frugum tuárum, et implebúntur hórrea tua fruménto, et vino torculária tua redundábunt.

Disciplínam Dómini, fili mi, ne abícias, nec aspernéris, cum ab eo corríperis: quem enim díligit, Dóminus córripit, et quasi pater in fílio cómplacet sibi.

Beátus homo, qui invénit sapiéntiam et qui áffluit prudéntia: mélior est acquisítio eius negotiatióne argénti, et auro primo fructus eius. Pretiósior est cunctis gemmis, et ómnia pretiósa tua huic non valent comparári; longitúdo diérum in déxtera eius, et in sinístra illíus divítiæ et glória. Viæ eius viæ pulchræ, et omnes sémitæ illíus pacíficæ. Lignum vitæ est his, qui apprehénderint eam, et, qui tenúerit eam, beátus.

Dóminus sapiéntia fundávit terram, stabilívit cælos prudéntia; sapiéntia illíus erupérunt abýssi, et nubes rorem stillant.

Responsorium   Prov 3, 11. 12; Hebr 12, 7b
R/. Disciplínam Dómini ne abícias, nec aspernéris cum ab eo corríperis; * Quem enim díligit Dóminus córripit, et quasi pater in fílio cómplacet sibi.
V/. Tamquam fílios vos tractat Deus; quis enim fílius quem non córripit pater? * Quem.

Lectio altera

Ex Sermónibus sancti Bernárdi abbátis (Sermo de diversis 15: PL 183, 577-579)

De quærenda sapientia

Operémur cibum qui non perit: operémur opus salútis nostræ. Operémur in vínea Dómini: ut denárium diúrnum accípere mereámur. Operémur in sapiéntia, quæ dicit: Qui operántur in me, non peccábunt. Ager est mundus, ait Véritas; fodiámus in eo; thesáurus abscónditus latet, effodiámus eum. Ipsa est enim sapiéntia, quæ tráhitur de occúltis. Omnes eam quærimus, omnes concupíscimus eam.

Si quæritis, inquit, quærite: convertímini, et veníte. Quæris unde convertáris? A voluntátibus, inquit, tuis avértere. Et si in voluntátibus meis non invénio, ubi, inquis, invénio sapiéntiam? Veheménter enim eam desíderat ánima mea; nec invenísse suffíciet, si contígerit inveníre, nisi mensúram bonam et confértam et coagitátam et supereffluéntem ponam in sinum meum. Mérito quidem. Beátus enim homo qui invénit sapiéntiam, et qui áffluit prudéntia. Quære ergo dum inveníri potest; et dum prope est, ínvoca illam.

Vis audíre quam prope sit? Prope est verbum in corde tuo et in ore tuo: tantum illud recto si quæsíeris corde. Sic enim invénies corde sapiéntiam, ore áfflues prudéntia; sed afflúere, non efflúere vel evómere cura.

Nimírum mel invenísti, si invenísti sapiéntiam; tantum ne multum cómedas, ne satiátus évomas illud. Sic cómede ut semper esúrias. Nam ipsa dicit: Qui edunt me, adhuc esúrient. Noli multum reputáre quod habes; noli satiári, ne évomas, et hoc ipsum quod vidéris habére, auferátur a te, quippe qui ante tempus quærere destitísti. Neque enim dum potest inveníri, dum prope est, ab inquisitióne vel invocatióne cessándum est. Aliter quoque sicut qui mel cómedit multum, ut ait idem Sálomon, non est ei bonum; ita qui scrutátor est maiestátis, opprimétur a glória.

Sicut autem beátus homo qui invénit sapiéntiam: sic étiam beátus vir, vel beátior étiam qui morábitur in sapiéntia: forte enim hoc ad affluéntiam spectat.

Sane in his tribus ore áffluis sapiéntia vel prudéntia, si sit in ore conféssio própriæ iniquitátis, si gratiárum áctio et vox laudis, si étiam sermo ædificatiónis. Nimírum corde créditur ad iustítiam, ore autem conféssio fit ad salútem. Atque in princípio quidem sermónis iustus accusátor est sui: nam in médio magnificáre Dóminum, in tértio quoque (si eátenus áffluit sapiéntia) ædificáre próximum debet.

Responsorium   Sap 7, 10ab. 11a; 8, 2ac
R/. Super salútem et spéciem diléxi sapiéntiam et propósui pro luce habére illam; * Venérunt mihi ómnia bona páriter cum illa.
V/. Hanc amávi et exquisívi a iuventúte mea, et amátor factus sum formæ illíus. * Venérunt.

 

FERIA TERTIA HEBDOMADAE VI PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Proverbiórum 8, 1-5. 12-36

Laus æternæ sapientiæ

Numquid non sapiéntia clámitat et prudéntia dat vocem suam? In summis vertícibus supra viam in médiis sémitis stans, iuxta portas ad intróitum civitátis, in ipsis fóribus conclámat: «O viri, ad vos clámito, et vox mea ad fílios hóminum. Intellégite, párvuli, astútiam, et, insipiéntes, animadvértite.

Ego sapiéntia hábito cum prudéntia et artem excogitándi invénio. Timor Dómini odísse malum; arrogántiam et supérbiam et viam pravam et os bilíngue detéstor. Meum est consílium et prudéntia, mea est prudéntia, mea est fortitúdo. Per me reges regnant, et príncipes iusta decérnunt; per me duces ímperant, et poténtes decérnunt iustítiam.

Ego diligéntes me díligo; et qui mane vígilant ad me, invénient me. Mecum sunt divítiæ et glória, opes supérbiæ et iustítia. Mélior est enim fructus meus auro et obrýzo, et genímina mea argénto elécto. In viis iustítiæ ámbulo, in médio semitárum iudícii, ut ditem diligéntes me et thesáuros eórum répleam.

Dóminus possédit me in inítio viárum suárum, ántequam quidquam fáceret a princípio; ab ætérno ordináta sum et ex antíquis, ántequam terra fíeret. Nondum erant abýssi, et ego iam concépta eram, necdum fontes graves aquis, priúsquam montes demergeréntur, ante colles ego parturiébar. Adhuc terram non fécerat et campos et inítium glebæ orbis terræ. Quando præparábat cælos, áderam, quando certa lege et gyro vallábat abýssos, quando nubes firmábat sursum et prævaluérunt fontes abýssi, quando circúmdabat mari términum suum et aquis, ne transírent fines suos, quando iecit fundaménta terræ, cum eo eram ut ártifex: delectátio eius per síngulos dies ludens coram eo omni témpore, ludens in orbe terrárum, et delíciæ meæ esse cum fíliis hóminum.

Nunc ergo, fílii, audíte me: beáti, qui custódiunt vias meas; audíte disciplínam et estóte sapiéntes, et nolíte abícere eam. Beátus homo, qui audit me et qui vígilat ad fores meas quotídie et obsérvat ad postes óstii mei. Qui me invénerit, invéniet vitam et háuriet delícias a Dómino. Qui autem in me peccáverit, lædet ánimam suam: omnes, qui me odérunt, díligunt mortem».

Responsorium   Prov 8, 22; Io 1, 1
R/. Dóminus possédit me in inítio viárum suárum, * Antequam quidquam fáceret a princípio.
V/. In princípio erat Verbum et Verbum erat apud Deum et Deus erat Verbum. * Antequam.

Lectio altera

Ex Oratiónibus sancti Athanásii epíscopi Contra Ariános (Oratio 2, 78. 81-82: PG 26, 311. 319)

Cognitio Patris per Sapientiam creatricem et carnem factam

Unigénita ipsáque Dei Sapiéntia, ómnium creátrix est et efféctrix. Omnia enim, inquit, in sapiéntia fecísti, et: Impléta est terra creatióne tua. Ut autem res factæ non tantum exsísterent, sed étiam bene exsísterent, plácuit Deo ut sua Sapiéntia se ad res creátas accommodáret, ut formam speciémque áliquam ipsíus imáginis cum in ómnibus simul tum in síngulis imprímeret, quo nimírum perspícuum fíeret et sapiéntia ornátas esse res factas, et digna Deo esse ópera.

Ut enim nostrum verbum, Verbi, qui Dei est Fílius, est imágo: ita sapiéntia in nobis facta eiúsdem Verbi, quæ ipsa est Sapiéntia, imágo quoque est, in qua cum vim sciéndi et intellegéndi habeámus, idónei effícimur qui creatrícem Sapiéntiam recipiámus, eiusdémque Patrem per ipsam póssumus cognóscere. Nam qui habet Fílium, inquit, habet et Patrem, et: Qui me récipit, récipit eum qui misit me. Quóniam ergo huiúsmodi Sapiéntiæ forma creáta in nobis et in ómnibus est, non immérito vera et ópifex Sapiéntia, ea quæ suæ formæ própria sunt sibi ipsi ascíscens, ait: Dóminus creávit me in ópera sua.

Sed quia in sapiéntia Dei, prout explicávimus, mundus Deum per sapiéntiam non cognóvit, plácuit Deo per stultítiam prædicatiónis salvos fácere credéntes. Nec enim iam ámplius, ut superióribus tempóribus, Deus per imáginem et umbram sapiéntiæ, quæ in rebus creátis est, cognósci vóluit, sed plácuit ipsi ut ipsa vera Sapiéntia carnem assúmeret, homo fíeret, et crucis mortem paterétur, ut per fidem, quæ in ea consístit, omnes deínceps credéntes salvi esse possent.

Ipsa ergo Sapiéntia Dei est, quæ ántea per suam imáginem in rebus creátis impréssam (quam ob causam creári dícitur), et seípsam, et per se suum Patrem notum reddébat. Póstea vero éadem ipsa, quæ et Verbum est, caro facta est, ut ait Ioánnes, destructáque morte ac nostro génere liberáto, et se et per se Patrem clárius patefécit: unde hæc eius verba: Da eis ut cognóscant te solum verum Deum, et quem misísti Iesum Christum.

Itaque univérsa terra cognitióne eius repléta est. Síquidem una est Patris per Fílium, et Fílii ex Patre cognítio: ipso gaudet Pater eodémque gáudio Fílius in Patre delectátur dicens: Ego eram quo delectabátur, per síngulos dies in conspéctu eius delectábar.

Responsorium   Col 2, 6. 9; Mt 23, 10b
R/. Sicut accepístis Christum Iesum Dóminum, in ipso ambuláte. * Quia in ipso inhábitat omnis plenitúdo divinitátis corporáliter.
V/. Magíster vester unus est, Christus. * Quia.

 

FERIA QUARTA HEBDOMADAE VI PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Proverbiórum 9, 1-18

Sapientia et stultitia

Sapiéntia ædificávit sibi domum, excídit colúmnas septem; immolávit víctimas suas, míscuit vinum et propósuit mensam suam. Misit ancíllas suas, ut vocárent ad arcem et ad excélsa civitátis: «Si quis est párvulus, véniat ad me». Et vecórdi locúta est: «Veníte, comédite panem meum et bíbite vinum, quod míscui vobis; relínquite infántiam et vívite et ambuláte per vias prudéntiæ».

Qui érudit derisórem, ipse iniúriam sibi facit; et qui árguit ímpium, sibi máculam génerat. Noli argúere derisórem, ne óderit te; árgue sapiéntem, et díliget te. Da sapiénti, et sapiéntior fiet; doce iustum, et addet doctrínam. Princípium sapiéntiæ timor Dómini, et sciéntia Sancti est prudéntia. Per me enim multiplicabúntur dies tui, et addéntur tibi anni vitæ. Si sápiens fúeris, tibimetípsi eris; si autem illúsor, solus portábis malum.

Múlier stulta est clamósa, fátua et nihil sciens; sedit in fóribus domus suæ super sellam in excélsis urbis, ut vocáret transeúntes per viam et pergéntes itínere suo: «Qui est párvulus, declínet ad me». Et vecórdi locúta est: «Aquæ furtívæ dulcióres sunt et panis in abscóndito suávior». Et ignorávit quod ibi sint umbræ, et in profúndis inférni convívæ eius.

Responsorium   Cf. Lc 14, 16-17; Prov 9, 5
R/. Homo quidam fecit cenam magnam et misit servum suum hora cenæ dícere invitátis ut venírent, * Quia paráta sunt ómnia.
V/. Veníte, comédite panem meum et bíbite vinum, quod míscui vobis. * Quia.

Lectio altera

Ex Commentário Procópii Gazæi epíscopi in Provérbia (Cap. 9: PG 87-1, 1299-1303)

Sapientia Dei nobis miscuit vinum et paravit mensam

Sapiéntia ædificávit sibi domum. Poténtia Dei ac Patris per se subsístens, própriam sibi præparávit domum univérsum orbem, in quo per virtútem hábitat, et illum, qui ad Dei imáginem et similitúdinem creátus est, visíbili et invisíbili natúra constántem.

Et excídit colúmnas septem. Hómini, post creatiónem secúndum Christum formáto, ut in hunc credat, et huius mandáta obsérvet, dedit septem Spíritus Sancti charísmata; quibus, virtúte a sciéntia excitáta et vicíssim sciéntia per virtútem manifestáta, spiritális homo consummátur, fídei perfectióne firmátus in supernaturálium participatióne.

Et splendórem spíritus naturálem exáltant et virtus, dispónens ad quæréndum cum fervóre et desiderándum, secúndum rerum ratiónes, omníno divínas voluntátes, secúndum quas ómnia facta sunt, et consílium, discérnens ab iis quæ tales non sunt, sanctíssimas Dei voluntátes, tamquam increátas et immortáles, et cogitári et ore proférri et fíeri recipiéntes; et prudéntia, consentíre et acquiéscere fáciens ad istas et non ad álteras.

Míscuit in cratéra vinum suum et parávit mensam suam. Et unívit in tali hómine, in quo, tamquam in cratéra miscétur spiritális et corporális natúra, rerum sciéntiæ, sui ipsíus ut ómnium auctóris notítiam; quæ intellegéntiam facit, tamquam vino, inebriári his quæ sunt circa Deum; et ita per seípsum, qui est panis cæléstis, ánimas in virtúte nútriens et in doctrína inébrians et deléctans, hæc ómnia ut épulas dispónit ad spiritále convívium, hunc participári desiderántium.

Misit servos suos vocans cum magna proclamatióne ad póculum, dicens. Misit Apóstolos divínæ illíus voluntáti deserviéntes cum evangélica proclamatióne, quæ tamquam a Spíritu véniens est super scriptam et naturálem legem, vocans ad seípsum; in quo ut in cratéra, per incarnatiónis mystérium, facta est secúndum hypóstasim sine confusióne mirábilis natúræ divínæ et humánæ míxtio; et tália per eos clamat: Qui est insípiens, véniat ad me. Qui est insípiens, quod in corde cógitat Deum non esse, abíciens impietátem, per fidem ad me declínet, et sciat me esse ómnium factórem et Dóminum.

Et iis qui índigent sapiéntia, dicit: Veníte, manducáte mecum panem et bíbite vinum quod míscui vobis. Et iis, qui fídei opéribus índigent, et perfectióris in illis doctrínæ sint: «Veníte, manducáte corpus meum, quod vos secúndum virtútem ad instar panis nutrit; et bíbite sánguinem meum, quod secúndum doctrínam ad instar vini vos deléctat et ad deificatiónem condúcit; sánguinem enim modo mirábili deitáti míscui ad salútem vestram».

Responsorium   Prov 9, 1. 2b; Io 6, 56
R/. Sapiéntia ædificávit sibi domum, excídit colúmnas septem, * Míscuit vinum et propósuit mensam suam.
V/. Qui mandúcat meam carnem et bibit meum sánguinem, in me manet et ego in illo, dicit Dóminus. * Míscuit.

 

FERIA QUINTA HEBDOMADAE VI PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Proverbiórum 10, 6-32

Sententiæ diversæ

Benedictiónes Dómini super caput iusti, os autem impiórum óperit violéntiam. Memória iusti in benedictióne erit, et nomen impiórum putréscet. Sápiens corde præcépta súscipit, et stultus lábiis córruet.

Qui ámbulat simplíciter, ámbulat confidénter; qui autem deprávat vias suas, maniféstus erit. Qui ánnuit óculo, dabit dolórem, et stultus lábiis córruet. Vena vitæ os iusti, et os impiórum óperit violéntiam. Odium súscitat rixas, et univérsa delícta óperit cáritas. In lábiis sapiéntis invenítur sapiéntia, et virga in dorso eius, qui índiget corde.

Sapiéntes recóndunt sciéntiam, os autem stulti ruínæ próximum est. Substántia dívitis urbs fortitúdinis eius, ruína páuperum egéstas eórum. Opus iusti ad vitam, fructus autem ímpii ad peccátum. Gráditur ad vitam, qui custódit disciplínam; qui autem increpatiónes relínquit, errat.

Abscóndunt ódium lábia mendácia; qui profert contuméliam, insípiens est. In multilóquio non déerit peccátum; qui autem moderátur lábia sua, prudentíssimus est. Argéntum eléctum lingua iusti, cor autem impiórum pro níhilo. Lábia iusti erúdiunt plúrimos; qui autem indócti sunt, in cordis egestáte moriéntur.

Benedíctio Dómini dívites facit, nec addet ei labor quidquam. Quasi per risum stultus operátur scelus, sapiéntia autem est viro prudéntiæ. Quod timet ímpius véniet super eum, desidérium suum iustis dábitur. Quasi tempéstas tránsiens non erit ímpius, iustus autem quasi fundaméntum sempitérnum. Sicut acétum déntibus et fumus óculis, sic piger his, qui misérunt eum.

Timor Dómini appónet dies, et anni impiórum breviabúntur. Exspectátio iustórum lætítia, spes autem impiórum períbit. Fortitúdo símplici via Dómini, et ruína his, qui operántur malum. Iustus in ætérnum non commovébitur, ímpii autem non habitábunt super terram. Os iusti germinábit sapiéntiam, lingua prava abscindétur. Lábia iusti consíderat plácita, et os impiórum pervérsa.

Responsorium   Ps 36 (37), 30. 31a; 111 (112), 6b. 7a
R/. Os iusti meditábitur sapiéntiam, et lingua eius loquétur iudícium; * Lex Dei eius in corde ipsíus.
V/. In memória ætérna erit iustus, ab auditióne mala non timébit. * Lex.

Lectio altera

Ex Explanatiónibus psalmórum sancti Ambrósii epíscopi (Ps 36, 65-66: CSEL 64, 123-125)

Aperi os tuum Dei verbo

Sit nobis semper in corde et ore meditátio sapiéntiæ et lingua tua loquátur iudícium, lex Dei tui in corde sit tuo. Ideo tibi dicit Scriptúra: Loquéris in illis sedens in domo, ámbulans in via, dormítans, resúrgens. Loquámur ergo Dóminum Iesum, quia ipse est sapiéntia, ipse est verbum, et Verbum Dei.

Nam et hoc scriptum est: Aperi os tuum verbo Dei. Ipsum spirat qui sermónes eius résonat et verba meditátur. Ipsum semper loquámur. Cum de sapiéntia lóquimur, ipse est; cum de virtúte lóquimur, ipse est; cum de iustítia lóquimur, ipse est; cum de pace lóquimur, ipse est; cum de veritáte et vita et redemptióne lóquimur, ipse est.

Aperi os tuum Dei verbo, scriptum est. Tu áperi, ille lóquitur. Ideo dixit David: Audiam quid loquátur in me Dóminus et ipse Dei Fílius dicit: Aperi os tuum, et adimplébo illud. Sed non omnes ut Sálomon possunt percípere sapiéntiæ perfectiónem, non omnes ut Dániel; ómnibus tamen pro possibilitáte infúnditur spíritus sapiéntiæ, sed ómnibus qui fidéles sunt. Si credas, habes spíritum sapiéntiæ.

Ideo meditáre semper, lóquere quæ Dei sunt, sedens in domo. Domum póssumus accípere ecclésiam, póssumus domum accípere interiórem in nobis, ut intra nos loquámur. Cum consílio lóquere, ut effúgias peccátum, ne íncidas per multilóquium. Sedens lóquere tecum quasi qui iúdices. In via lóquere, ne umquam vaces. In via lóqueris, si in Christo loquáris, quia via Christus est. In via lóquere tibi, lóquere Christo. Audi quómodo illi loquáris: Volo, inquit, viros in omni loco oráre, levántes puras manus suas sine ira et disceptatióne. Lóquere, o homo, dormítans, ne tibi somnus mortis obrépat. Audi quómodo dormítans loquáris: Si dédero somnum óculis meis et pálpebris meis dormitatiónem, donec invéniam locum Dómino, tabernáculum Deo Iacob.

Cum surges vel resúrges, ipsum lóquere, ut ímpleas quod iubéris. Audi quómodo te Christus, éxcitet. Anima tua dicit: Vox fratris mei pulsat ad iánuam, et Christus ait: Aperi mihi, soror mea sponsa. Audi quómodo tu exsúscites Christum. Anima dicit: Adiurávi vos, fíliæ Ierúsalem, si suscitavéritis et resuscitavéritis caritátem. Cáritas Christus est.

Responsorium   1 Cor 1, 30b. 31; Io 1, 16
R/. Christus Iesus factus est sapiéntia nobis a Deo et iustítia et sanctificátio et redémptio; * Ut quemádmodum scriptum est: Qui gloriátur, in Dómino glorietur.
V/. De plenitúdine eius nos omnes accépimus, et grátiam pro grátia. * Ut quemádmodum.

 

FERIA SEXTA HEBDOMADAE VI PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Proverbiórum 15, 8-9. 16-17. 25-26. 29. 33; 16, 1-9; 17, 5

Homo coram Domino positus

Víctimæ impiórum abominábiles Dómino: vota iustórum grata sunt ei. Abominátio est Dómino via ímpii; qui séquitur iustítiam, diligétur. Mélius est parum cum timóre Dómini quam thesáuri magni cum sollicitúdine. Mélius est deménsum ólerum cum caritáte quam vítulus saginátus cum ódio.

Domum superbórum demoliétur Dóminus et firmos fáciet términos víduæ. Abominátio Dómini cogitatiónes malæ, et purus sermo pulchérrimus. Longe est Dóminus ab ímpiis et oratiónes iustórum exáudiet. Timor Dómini disciplína sapiéntiæ, et glóriam præcédit humílitas.

Hóminis est ánimum præparáre, et Dómini est respónsio linguæ. Omnes viæ hóminis puræ sunt óculis eius, spirítuum ponderátor est Dóminus. Revéla Dómino ópera tua, et dirigéntur cogitatiónes tuæ. Univérsa secúndum próprium finem operátus est Dóminus; ímpium quoque ad diem malum.

Abominátio Dómini est omnis árrogans; etiámsi manus in manu fúerit, non erit ínnocens. Misericórdia et veritáte redímitur iníquitas, et in timóre Dómini declinátur a malo.

Cum placúerint Dómino viæ hóminis, inimícos quoque eius convértet ad pacem. Mélius est parum cum iustítia quam multi fructus sine æquitáte. Cor hóminis dispónit viam suam, sed Dómini est dirígere gressus eius.

Qui déspicit páuperem, éxprobrat Factóri eius; et qui in ruína lætátur alteríus, non erit impunítus.

Responsorium   Deut 6, 12b. 13a; Prov 15, 33
R/. Ne obliviscáris Dómini, qui edúxit te de terra Ægýpti; * Dóminum Deum tuum timébis et ipsi sérvies.
V/. Timor Dómini disciplína sapiéntiæ, et glóriam præcédit humílitas. * Dóminum.

Lectio altera

Ex Tractátibus sancti Augustíni epíscopi in Epístolam primam Ioánnis (Tract. 4, 6: PL 35, 2008-2009)

Desiderium cordis in Deum fertur

Quid nobis promíssum est? Símiles ei érimus, quóniam vidébimus eum sícuti est. Quómodo pótuit, lingua sónuit; cétera corde cogiténtur. Quid enim vel ipse Ioánnes dixit ad comparatiónem eius qui est, vel quid a nobis potest dici homínibus longe impáribus méritis ipsíus?

Redeámus ergo ad illam unctiónem ipsíus, redeámus ad illam unctiónem quæ intus docet, quod loqui non póssumus, et quia modo vidére non potéstis, offícium vestrum in desidério sit.

Tota vita christiáni boni sanctum desidérium est. Quod autem desíderas, nondum vides: sed desiderándo capax effíceris, ut cum vénerit, quod vídeas, impleáris.

Sicut enim si velis implére áliquem sinum, et nosti quam magnum est quod dábitur, exténdis sinum vel sacci vel utris vel alicúius rei: nosti quantum missúrus es, et vides quia angústus est sinus; extendéndo facis capaciórem: sic Deus differéndo exténdit desidérium, desiderándo exténdit ánimum, extendéndo facit capácem.

Desiderémus ergo, fratres, quia impléndi sumus. Vidéte Paulum extendéntem sinum, ut possit cápere quod ventúrum est. Ait enim: Non quia iam accéperim, aut iam perféctus sim: fratres, ego me non árbitror apprehendísse.

Quid ergo agis in hac vita, si nondum apprehendísti? Unum autem, quæ retro oblítus, in ea quæ ante sunt exténtus, secúndum intentiónem sequor ad palmam supérnæ vocatiónis. Exténtum se dixit et secúndum intentiónem sequi se dixit. Minórem se sentiébat ad capiéndum, quod óculus non vidit nec auris audívit nec in cor hóminis ascéndit.

Hæc est vita nostra, ut desiderándo exerceámur. Tantum autem nos exércet sanctum desidérium, quantum desidéria nostra amputavérimus ab amóre sæculi. Iam díximus aliquándo: Exináni quod impléndum est. Bono impléndus es, funde malum.

Puta quia melle te vult implére Deus: si acéto plenus es, ubi mel pones? Fundéndum est quod portábat vas: mundándum est ipsum vas; mundándum est, etsi cum labóre, cum tritúra, ut fiat aptum cuídam rei.

Mel dicámus, aurum dicámus, vinum dicámus; quidquid dícimus quod dici non potest, quidquid vólumus dícere: Deus vocátur. Et quod dícimus Deus, quid díximus? Duæ istæ sýllabæ sunt totum quod exspectámus. Quidquid ergo dícere valúimus, infra est: extendámus nos in eum, ut, cum vénerit, ímpleat. Símiles enim ei érimus; quóniam vidébimus eum sícuti est.

Responsorium   Ps 36 (37), 4-5a
R/. Delectáre in Dómino, * Et dabit tibi petitiónes cordis tui.
V/. Commítte Dómino viam tuam, et spera in eo. * Et dabit.

 

SABBATO HEBDOMADAE VI PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Proverbiórum 31, 10-31

Laus mulieris fortis

Mulíerem fortem quis invéniet? Longe super gemmas prétium eius. Confídit in ea cor viri sui et spóliis non indigébit. Reddet ei bonum et non malum ómnibus diébus vitæ suæ.

Quæsívit lanam et linum et operáta est delectatióne mánuum suárum. Facta est quasi navis institóris de longe portans panem suum. Et de nocte surréxit dedítque prædam domésticis suis et cibária ancíllis suis.

Considerávit agrum et emit eum; de fructu mánuum suárum plantávit víneam. Accínxit fortitúdine lumbos suos et roborávit bráchium suum. Gustávit et vidit quia bona est negotiátio eius; non exstinguétur in nocte lucérna eius.

Manum suam misit ad colos, et dígiti eius apprehendérunt fusum. Palmas suas apéruit ínopi et manum suam exténdit ad páuperem. Non timébit domui suæ a frigóribus nivis: omnes enim doméstici eius vestíti sunt duplícibus.

Stragulátam vestem fecit sibi; byssus et púrpura induméntum eius. Nóbilis in portis vir eius, quando séderit cum senatóribus terræ. Síndonem fecit et véndidit et cíngulum trádidit Chananæo.

Fortitúdo et decor induméntum eius, et ridébit in die novíssimo. Os suum apéruit sapiéntiæ, et lex cleméntiæ in lingua eius. Considerávit sémitas domus suæ et panem otiósa non comédit.

Surrexérunt fílii eius et beatíssimam prædicavérunt, vir eius et laudávit eam: «Multæ fíliæ fórtiter operátæ sunt, tu supergréssa es univérsas».

Fallax grátia et vana est pulchritúdo; múlier timens Dóminum ipsa laudábitur. Date ei de fructu mánuum suárum, et laudent eam in portis ópera eius.

Responsorium   Cf. Prov 31, 17. 18; cf. Ps 45 (46), 6
R/. Accínxit fortitúdine lumbos suos, et roborávit brácchium suum; * Ideóque lucérna eius non exstinguétur in sempitérnum.
V/. Adiuvábit eam Deus vultu suo, Deus in médio eius, non commovébitur. * Ideóque.

Lectio altera

Ex Allocutióne Pii papæ Duodécimi ad recens matrimónio iunctos hábita (Discorsi e Radiomessaggi, 11 mart. 1942: 3, 385-390)

Uxor, sol familiæ

Família próprio quodam sole refúlget, qui est uxor. Quid de ea dicat et séntiat sacra Scriptúra, audíte: Grátia mulíeris sédulæ delectábit virum suum. Grátia super grátiam múlier sancta et pudoráta. Sicut sol óriens in mundo in altíssimis Dei, sic mulíeris bonæ spécies in ornaméntum domus eius.

Profécto uxor et mater est quasi sol famíliæ. Est autem sol magnanimitáte sua et stúdio se devovéndi, constánti alacritáte et vígili providáque suavitáte in ómnibus, quæ ad vitam maríti et liberórum váleant hilarándam. Lucem mentísque fervórem circum se effúndit. Quodsi dici consuévit matrimónium tunc próspere cédere, si utérque cóniux, id íniens, non suam sed alteríus felicitátem exquírit, tamen egrégius hic ánimi sensus atque propósitum, quamvis ad utrúmque pertíneant, præcípua tamen sunt virtus mulíeris; hæc enim suápte natúra matérnis est prædita motiónibus et cordis quadam sapiéntia et prudéntia, quibus effícitur, ut, si acerbitátes accéperit, non nisi iucunditátem reddat; si contuméliis fúerit affécta, non nisi dignitátem cum reveréntia coniúnctam vicíssim exhíbeat, perínde ac sol, qui nebulósum tempus matutínum auróra lætíficat, et áureis rádiis nimbos óccidens collústrat.

Uxor est sol famíliæ claritúdine obtútus sui et sermónis ardóre. Oculi enim eius et vox suáviter in ánimos pénetrant, eos flectunt, tangunt, érigunt, passiónum tumúltu semóto, virúmque ad gáudium de bono révocant et ad lætítiam familiáris collóquii, postquam is continénter ac sæpe laborióse per diem est operátus sive in offíciis sive ruri, sive instántibus negótiis mercatúræ vel quæstuósæ indústriæ.

Uxor est sol famíliæ naturáli et cándida quadam sinceritáte, simplicitáte gravi, christiána honestáque dignitáte; item cogitatióne in se convérsa et ánimi probitáte, necnon urbána quadam conveniéntia hábitus córporis et vestítus, ornátus et verecundórum blandorúmque vitæ morum. Sensus ánimi subtíles, vultus festívi nutus, siléntium et risus sine malítia, cápitis motus útpote benignitátis indícium, grátiam ei cónferunt floris exquisíti quidem sed símplicis, qui coróllam áperit ad excipiéndos remittendósque solis colóres.

Utinam sciátis, quos altíssimos sensus amóris gratíque ánimi talis imágo uxóris et matrisfamílias in córdibus patris et filiórum éxcitet atque infígat.

Responsorium   Sir 26, 16a. 19. 21
R/. Grátia mulíeris sédulæ delectábit virum suum; * Grátia super grátiam múlier sancta et pudoráta.
V/. Sicut sol óriens mundo in altíssimis Dei, sic mulíeris bonæ spécies in ornaméntum domus eius. * Grátia super.