DOMINICA XXVIII PER ANNUM

Hebd. IV Psalterii

Ad Officium lectionis

Lectio prior

Incipit liber Aggæi prophétæ 1, 1 — 2, 9

Hortatio ad templum reædificandum. Templi futuri gloria

In anno secúndo Daríi regis, in mense sexto, in die prima mensis, factum est verbum Dómini in manu Aggæi prophétæ ad Zoróbabel fílium Saláthiel ducem Iudæ et ad Iesum fílium Iósedec sacerdótem magnum dicens: «Hæc ait Dóminus exercítuum dicens: Pópulus iste dicit: “Nondum venit tempus domus Dómini ædificándæ”». Et factum est verbum Dómini in manu Aggæi prophétæ dicens: «Numquid tempus vobis est, ut habitétis in dómibus laqueátis, et domus ista desérta? Et nunc hæc dicit Dóminus exercítuum: Pónite corda vestra super vias vestras: seminástis multum et intulístis parum, comedístis et non estis satiáti, bibístis et non estis inebriáti, operuístis vos et non estis calefácti, et, qui pro mercéde operátus est, misit eam in sácculum pertúsum. Hæc dicit Dóminus exercítuum: Pónite corda vestra super vias vestras. Ascéndite in montem, portáte lignum et ædificáte domum, et acceptábilis mihi erit et glorificábor, dicit Dóminus. Respexístis ad ámplius, et ecce factum est minus; et intulístis in domum, et exsufflávi illud. Quam ob causam?, dicit Dóminus exercítuum. Quia domus mea desérta est, et vos festinátis unusquísque in domum suam. Propter hoc super vos prohíbiti sunt cæli, ne darent rorem, et terra prohíbita est, ne daret fructum suum. Et vocávi siccitátem super terram et super montes et super tríticum et super vinum et super óleum et, quæcúmque profert humus, et super hómines et super iuménta et super omnem labórem mánuum».

Et audívit Zoróbabel fílius Saláthiel et Iesus fílius Iósedec sacérdos magnus et omnes relíquiæ pópuli vocem Dómini Dei sui et verba Aggæi prophétæ, sicut misit eum Dóminus Deus eórum ad ipsos; et tímuit pópulus a fácie Dómini.

Et dixit Aggæus núntius Dómini secúndum mandátum Dómini pópulo dicens: «Ego vobíscum, dicit Dóminus». Et suscitávit Dóminus spíritum Zoróbabel fílii Saláthiel ducis Iudæ et spíritum Iesu fílii Iósedec sacerdótis magni et spíritum reliquórum ómnium de pópulo; et ingréssi sunt et faciébant opus in domo Dómini exercítuum Dei sui. In die vicésima et quarta mensis, in sexto mense, in anno secúndo Daríi regis.

In séptimo mense, vicésima et prima mensis, factum est verbum Dómini in manu Aggæi prophétæ dicens: «Lóquere ad Zoróbabel fílium Saláthiel, ducem Iudæ, et ad Iesum fílium Iósedec, sacerdótem magnum, et ad réliquos pópuli dicens: Quis in vobis est derelíctus, qui vidit domum istam in glória sua prima? Et quid vos vidétis eam nunc? Numquid non ita est quasi non sit in óculis vestris? Sed et nunc confortáre, Zoróbabel, dicit Dóminus, et confortáre, Iesu fili Iósedec sacérdos magne, et confortáre, omnis pópule terræ, dicit Dóminus exercítuum; et fácite, quóniam ego vobíscum sum, dicit Dóminus exercítuum. Verbum quod pépigi vobíscum, cum egrederémini de terra Ægýpti, et spíritus meus stat in médio vestrum: nolíte timére. Quia hæc dicit Dóminus exercítuum: Adhuc unum módicum est, et ego commovébo cælum et terram et mare et áridam. Et movébo omnes gentes, et vénient thesáuri cunctárum géntium, et implébo domum istam glória, dicit Dóminus exercítuum. Meum est argéntum et meum est aurum, dicit Dóminus exercítuum. Maior erit glória domus istíus novíssima plus quam prima, dicit Dóminus exercítuum; et in loco isto dabo pacem», dicit Dóminus exercítuum.

Responsorium   Agg 1, 8; Is 56, 7c
R/. Ascéndite in montem et ædificáte domum, * Et acceptábilis mihi erit, dicit Dóminus.
V/. Domus mea, domus oratiónis vocábitur cunctis pópulis. * Et acceptábilis.

Lectio altera

Ex Commentário sancti Cyrílli Alexandríni epíscopi in Aggæum (Cap. 14: PG 71, 1047-1050)

Nomen meum glorificatum est in gentibus

Témpore advéntus Salvatóris nostri gloriósius absque ulla comparatióne divínum templum appáruit tantóque illo vétere præclárius et excelléntius, quanto quis cultum religiónis legálem a cultu in Christo et evangélico et veritátem ab umbris différre iudicáverit.

Ad hæc illud quoque dici posse árbitror. Unum erat templum, et Ierosólymis tantum, et una gens Israelítica in eódem sacrifíciis fungebátur. Postquam vero nostrum símilis factus est Unigénitus, cum esset Deus et Dóminus, et illúxit nobis, ut ait Scriptúra, de cétero orbis terrárum dómibus sanctis et adoratóribus innumerabílibus, qui spiritálibus sacrifíciis et odóribus universórum Deum venerántur, implétus est. Et hoc, opínor, est quod Malachías, tamquam ex persóna Dei præcínuit: Quia magnus rex ego, dicit Dóminus, et nomen meum glorificátum est in géntibus, et in omni loco incénsum offértur nómini meo, et sacrifícium mundum.

Verum est ígitur, glóriam novíssimi templi, Ecclésiæ puta, maiórem fore. Sollícitis autem et de eius ædificatióne laborántibus velut xénium a Salvatóre et donum de cælo datum iri Christum, ómnium pacem, per quem accéssum habémus in uno Spíritu ad Patrem, declárat, cum ait: Dabo pacem in loco isto, et pacem ánimæ in acquisitiónem omni construénti ad excitándum templum hoc. Ait enim alícubi Christus quoque: Pacem meam do vobis. Quæ res quómodo condúcat diligéntibus, docébit Paulus: Pax Christi, inquit, quæ exsúperat omnem sensum, custódiet corda vestra et intellegéntias vestras. Orábat item sápiens Isaías, dicens: Dómine Deus noster, pacem da nobis, ómnia enim reddidísti nobis; quia semel Christi pace dignátis fácile ánimam suam serváre et ad virtútis munus probe expléndum ánimum dirígere licet.

Itaque omni construénti pacem datum iri profitétur. Sive enim Ecclésiam quíspiam ædíficat, et mystagógus, sive sacrórum mysteriórum intérpres, super domum Dei constitútus est: sive suæ ánimæ prodest, ut lápidem vivum et spiritálem se éxhibens in templum sanctum, et habitáculum Dei in spíritu, talis hoc emoluménti omníno reportábit, ut ánimæ suæ salútem adipísci non difficúlter possit.

Responsorium   Ps 83 (84), 5; Zac 2, 15a
R/. Beáti qui hábitant in domo tua, Dómine: * In perpétuum laudábunt te.
V/. Applicabúntur gentes multæ ad Dóminum in die illa, et erunt ei in pópulum. * In perpétuum.

 

FERIA SECUNDA HEBDOMADAE XXVIII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Aggæi prophétæ 2, 10-23

Benedictiones futuræ. Promissiones Zorobabel factæ

In vicésima et quarta noni mensis, in anno secúndo Daríi, factum est verbum Dómini ad Aggæum prophétam dicens: «Hæc dicit Dóminus exercítuum: Intérroga sacerdótes legem dicens: Si túlerit homo carnem sanctificátam in ora vestiménti sui et tetígerit de summitáte eius panem aut pulméntum aut vinum aut óleum aut omnem cibum, numquid sanctificábitur?». Respondéntes autem sacerdótes dixérunt: «Non». Et dixit Aggæus: «Si tetígeris pollútus cadávere ómnia hæc, numquid contaminabúntur?». Et respondérunt sacerdótes et dixérunt: «Contaminabúntur». Et respóndit Aggæus et dixit: «Sic pópulus iste et sic gens ista ante fáciem meam, dicit Dóminus, et sic omne opus mánuum eórum et ómnia, quæ ófferunt ibi, contamináta sunt.

Et nunc pónite corda vestra a die hac et supra: Antequam ponerétur lapis super lápidem in templo Dómini, quid fuístis? Cum accederétis ad acérvum vigínti modiórum, erant decem; cum intrarétis ad tórcular, ut haurirétis quinquagínta lagénas, erant vigínti. Percússi vos ariditáte et rubígine et grándine ómnia ópera mánuum vestrárum, et non fuit in vobis qui reverterétur ad me, dicit Dóminus. Pónite corda vestra ex die ista et in futúrum, a die vicésima et quarta noni mensis, a die, qua fundaménta iacta sunt templi Dómini, pónite super cor vestrum. Numquid adhuc semen in hórreo est et adhuc vínea et ficus et malogranátum et lignum olívæ non portávit fructum? Ex die hac benedícam».

Et factum est verbum Dómini secúndo ad Aggæum in vicésima et quarta mensis dicens: «Lóquere ad Zoróbabel ducem Iudæ dicens: Ego movébo cælum páriter et terram et subvértam sólium regnórum et cónteram fortitúdinem regnórum géntium et subvértam quadrígam et ascensóres eius; et descéndent equi et ascensóres eórum, unusquísque percússus gládio fratris sui. In die illo, dicit Dóminus exercítuum, assúmam te, Zoróbabel fili Saláthiel, serve meus, dicit Dóminus, et ponam te quasi signáculum, quia te elégi», dicit Dóminus exercítuum.

Responsorium   Agg 2, 7. 9b
R/. Movébo omnes gentes et vénient thesáuri cunctárum géntium; * Implébo domum istam glória.
V/. Et in loco isto dabo pacem, dicit Dóminus exercítuum. * Implébo.

Lectio altera

Ex Tractátu sancti Fulgéntii Ruspénsis epíscopi Contra Fabiánum (Cap. 28, 16-19: CCL 91 A, 813-814)

Participatio corporis et sanguinis Domini sanctificat nos

Illud implétur in sacrifíciis offeréndis, quod ipsum Salvatórem nostrum præcepísse beátus testátur Apóstolus dicens:Quóniam Dóminus Iesus in qua nocte tradebátur accépit panem, et grátias agens fregit et dixit: Hoc est corpus meum pro vobis; hoc fácite in meam commemoratiónem. Simíliter et cálicem postquam cenávit, dicens: Hic calix novum testaméntum est in meo sánguine; hoc fácite, quotiescúmque bibétis, in meam commemoratiónem. Quotiescúmque enim manducábitis panem hunc et cálicem bibétis, mortem Dómini annuntiábitis donec véniat.

Ideo ígitur sacrifícium offértur, ut mors Dómini annuntiétur et eius fiat commemorátio, qui pro nobis pósuit ánimam suam. Ipse autem ait: Maiórem hac dilectiónem nemo habet quam ut ánimam suam quis ponat pro amícis suis. Quóniam ergo Christus pro nobis caritáte mórtuus est, cum témpore sacrifícii commemoratiónem mortis eius fácimus, caritátem nobis tríbui per advéntum Sancti Spíritus postulámus; hoc supplíciter exorántes, ut per ipsam caritátem qua pro nobis Christus crucifígi dignátus est, nos quoque grátia Sancti Spíritus accépta, mundum crucifíxum habére et mundo crucifígi possímus; imitantésque Dómini nostri mortem, sicut Christus, quod mórtuus est peccáto, mórtuus est semel, quod autem vivit, vivit Deo, étiam nos in novitáte vitæ ambulémus; et múnere caritátis accépto, moriámur peccáto et vivámus Deo.

Cáritas enim Dei diffúsa est in córdibus nostris per Spíritum Sanctum, qui datus est nobis. Nam et ipsa participátio córporis et sánguinis Dómini, cum eius panem manducámus et cálicem bíbimus, hoc útique nobis insínuat, ut moriámur mundo et vitam nostram abscónditam habeámus cum Christo in Deo, carnémque nostram crucifigámus cum vítiis et concupiscéntiis suis.

Sic fit ut omnes fidéles, qui Deum et próximum díligunt, etiámsi non bibant cálicem corpóreæ passiónis, bibant tamen cálicem domínicæ caritátis; quo inebriáti, membra sua quæ sunt super terram mortíficent et indúti Dóminum Iesum Christum, carnis curam non fáciant in desidériis; neque contempléntur quæ vidéntur, sed quæ non vidéntur. Sic enim calix Dómini bíbitur, dum sancta cáritas custodítur; sine qua, si corpus suum quisquam tradíderit ut árdeat, nihil ei prodest. Dono autem caritátis hoc nobis confértur, ut hoc in veritáte simus, quod in sacrifício mýstice celebrámus.

Responsorium   Cf. Lc 22, 19; Io 6, 58
R/. Accépit Iesus panem, grátias egit et fregit; et dedit eis dicens: * Hoc est corpus meum, quod pro vobis datur; hoc fácite in meam commemoratiónem.
V/. Hic est panis qui de cælo descéndit; qui mandúcat hunc panem, vivet in ætérnum. * Hoc est.

 

FERIA TERTIA HEBDOMADAE XXVIII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

Incipit liber Zacharíæ prophétæ 1, 1 — 2, 4

Visio Ierusalem reædificandæ

In mense octávo, in anno secúndo Daríi, factum est verbum Dómini ad Zacharíam fílium Barachíæ fílii Addo prophétam dicens: «Irátus est Dóminus super patres vestros iracúndia. Et dices ad eos: Hæc dicit Dóminus exercítuum: Convertímini ad me, ait Dóminus exercítuum; et convértar ad vos, dicit Dóminus exercítuum. Ne sitis sicut patres vestri, ad quos clamábant prophétæ prióres dicéntes: Hæc dicit Dóminus exercítuum: Convertímini de viis vestris malis et de cogitatiónibus vestris malis; et non audiérunt, neque attendérunt ad me, dicit Dóminus. Patres vestri ubi sunt? Et prophétæ numquid in sempitérnum vivent? Verúmtamen verba mea et præcépta mea, quæ mandávi servis meis prophétis, numquid non attigérunt patres vestros? Et convérsi sunt et dixérunt: “Sicut cogitávit Dóminus exercítuum fácere nobis, secúndum vias nostras et secúndum adinventiónes nostras fecit nobis”».

In die vicésima et quarta undécimi mensis, qui est mensis Sabath, in anno secúndo Daríi, factum est verbum Dómini ad Zacharíam fílium Barachíæ fílii Addo prophétam dicens: «Vidi per noctem, et ecce vir sedens super equum rufum et ipse stabat inter myrtéta, quæ erant in profúndo; et post eum equi rufi, fulvi et albi. Et dixi: “Quid sunt isti, dómine mi?”. Et dixit ad me ángelus, qui loquebátur in me: “Ego osténdam tibi quid sint isti”. Et respóndit vir, qui stabat inter myrtéta, et dixit: “Isti sunt quos misit Dóminus, ut perambulárent terram”. Et respondérunt ángelo Dómini, qui stabat inter myrtéta, et dixérunt: “Perambulávimus terram, et ecce omnis terra habitátur et quiéscit”.

Et respóndit ángelus Dómini et dixit: “Dómine exercítuum, úsquequo tu non miseréberis Ierúsalem et úrbium Iudæ, quibus irátus es? Iste septuagésimus annus est!”. Et respóndit Dóminus ángelo, qui loquebátur in me verba bona, verba consolatória. Et dixit ad me ángelus, qui loquebátur in me: “Clama dicens: Hæc dixit Dóminus exercítuum: Zelátus sum Ierúsalem et Sion zelo magno, sed ira magna ego iráscor super gentes opuléntas, quia ego irátus sum parum, ipsi vero adiuvérunt in malum. Proptérea hæc dicit Dóminus: Revértar ad Ierúsalem in misericórdiis. Domus mea ædificábitur in ea, ait Dóminus exercítuum, et perpendículum extendétur super Ierúsalem. Adhuc clama dicens: Hæc dicit Dóminus exercítuum: Adhuc áffluent civitátes meæ bonis, et consolábitur adhuc Dóminus Sion et éliget adhuc Ierúsalem”.

Et levávi óculos meos et vidi, et ecce quáttuor córnua; et dixi ad ángelum, qui loquebátur in me: “Quid sunt hæc?”. Et dixit ad me: “Hæc sunt córnua, quæ ventilavérunt Iudam et Israel et Ierúsalem”. Et osténdit mihi Dóminus quáttuor fabros; et dixi: “Quid isti véniunt fácere?”. Qui respóndit dicens: “Hæc sunt córnua, quæ ventilavérunt Iudam per síngulos viros, ut nemo eórum leváret caput suum; et venérunt isti deterrére ea, ut deíciant córnua géntium, quæ levavérunt cornu super terram Iudæ, ut dispérgerent eam”».

Responsorium   Zac 1, 16a; Ap 21, 23
R/. Revértar ad Ierúsalem in misericórdiis: * Domus mea ædificábitur in ea.
V/. Cívitas non eget sole neque luna, nam lucérna eius est Agnus. * Domus.

Lectio altera

Ex Instructiónibus sancti Columbáni abbátis (Instr. De compunctione, 12, 2-3: Opera, Dublin 1957, pp. 112-114)

Perenne lumen in templo æterni Pontificis

Quam beáti, quam felíces servi illi, quos cum vénerit Dóminus, invéniet vigilántes! Beáta vigília, qua ad Deum, universitátis auctórem, ómnia impléntem et ómnia excedéntem, vigilátur!

Utinam me quoque, vilem licet, suum tamen sérvulum, ita dignarétur de somno inértiæ excitáre, ita illo divínæ caritátis igne accéndere, quo supra sídera exardésceret suæ caritátis flamma, suæ nímiæ dilectiónis desidérium, sempérque divínus ignis intra me ardéret!

Utinam talis essem méritis, ut mea lucérna semper nocte in templo Dómini mei ardéret, ut ómnibus domum Dei mei intrántibus lucéret! Dómine, da mihi, rogo te, in nómine Iesu Christi Fílii tui, Dei mei, illam quæ nescit cádere caritátem, ut mea lucérna accéndi sciat, exstíngui nésciat; mihi árdeat, áliis lúceat.

Tu, Christe, lucérnas nostras accéndere dignéris, dulcíssime nobis salvátor noster, quo perpétuæ lúceant in templo tuo, ac perénne lumen a te perénni lúmine accípiant, ut ténebræ nostræ illuminéntur, mundi autem ténebræ a nobis fugéntur.

Sic lumen tuum meæ largiáris, rogo, Iesu mi, lucérnæ, ut illíus luce illa sancta sanctórum mihi appáreant, quæ te ætérnum Pontíficem æternórum in ántibus magni illíus tui templi illic intrántem hábeant, quo te iúgiter tantúmmodo vídeam, aspíciam, desíderem; tantum te amans conspíciam ac coram te mea semper lucérna lúceat, árdeat.

Tuum sit, quæso, te nobis pulsántibus monstráre, amantíssime Salvátor, ut te intellegéntes, tantum te amémus, te solum amémus, te solum desiderémus, te solum meditémur die ac nocte, semper te cogitémus; et in tantum nobis tuum inspiráre dignéris amórem, quantum te amári Deum decet ac díligi; ut ómnia interióra nostra tua óccupet diléctio, totósque nos tuus possídeat amor, totos nostros sensus tua ímpleat cáritas, ut præter te áliud amáre nesciámus, qui sempitérnus es; quo tanta cáritas aquis multis huius áeris et huius terræ et huius maris exstíngui in nobis néqueat iuxta illud: Et aquæ multæ non potuérunt exstínguere caritátem.

Quod in nobis quoque compléri vel ex parte possit, te donánte Dómino nostro Iesu Christo, cui glória in sæcula sæculórum. Amen.

Responsorium   Is 60, 19-20a
R/. Non erit tibi ámplius sol ad lucéndum per diem, nec splendor lunæ illuminábit te; * Sed erit tibi Dóminus in lucem sempitérnam, et Deus tuus in glóriam tuam.
V/. Non óccidet ultra sol tuus, et luna tua non minuétur. * Sed erit.

 

FERIA QUARTA HEBDOMADAE XXVIII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Zacharíæ prophétæ 3, 1 — 4, 14

Promissiones Zorobabel principi et Iesu sacerdoti dicuntur

«Osténdit mihi Iesum sacerdótem magnum stantem coram ángelo Dómini; et Satan stabat a dextris eius, ut adversarétur ei.

Et dixit ángelus Dómini ad Satan: “Increpet Dóminus in te, Satan! Et íncrepet Dóminus in te, qui elégit Ierúsalem! Numquid non iste torris est érutus de igne?”. Et Iesus erat indútus véstibus sórdidis et stabat ante fáciem ángeli. Qui respóndit et ait ad eos, qui stabant coram se, dicens: “Auférte vestiménta sórdida ab eo”. Et dixit ad eum: “Ecce ábstuli a te iniquitátem tuam; índuam te mutatóriis”. Et dixit: “Pónite cídarim mundam super caput eius”. Et posuérunt cídarim mundam super caput eius et induérunt eum véstibus; et ángelus Dómini stabat.

Et contestabátur ángelus Dómini Iesum dicens: “Hæc dicit Dóminus exercítuum: Si in viis meis ambuláveris et ministérium meum custodíeris, tu quoque iudicábis domum meam et custódies átria mea; et dabo tibi accéssum inter eos, qui nunc hic assístunt.

Audi, Iesu sacérdos magne, tu et amíci tui, qui sedent coram te, quia viri portendéntes sunt: Ecce enim ego addúco servum meum Germen. Quia ecce lapis, quem dedi coram Iesu: super lápidem unum septem óculi sunt; ecce ego cælábo sculptúram eius, ait Dóminus exercítuum, et áuferam iniquitátem terræ illíus in die una. In die illa, oráculum Dómini exercítuum, vocábit vir amícum suum subter vitem et subter ficum”.

Et revérsus est ángelus, qui loquebátur in me, et excitávit me quasi virum, qui excitátur de somno suo. Et dixit ad me: “Quid tu vides?”. Et dixi: “Vidi; et ecce candelábrum áureum totum, et ampúlla super caput ipsíus, et septem lucérnæ eius super illud, et septéna infusória lucérnis, quæ erant super caput eius. Et duæ olívæ super illud, una a dextris ampúllæ et una a sinístris eius”.

Et respóndi et aio ad ángelum, qui loquebátur in me, dicens: “Quid sunt hæc, dómine mi?”. Et respóndit ángelus, qui loquebátur in me, et dixit ad me: “Numquid nescis quid sunt hæc?”. Et dixi: “Non, dómine mi”.

Et respóndit et ait ad me dicens: “Hoc est verbum Dómini ad Zoróbabel dicens: Non in exércitu nec in róbore, sed in spíritu meo, dicit Dóminus exercítuum. Quis tu, mons magne, coram Zoróbabel? Eris in planum. Et edúcet lápidem primárium inter clamóres: Quam venústus! Et factum est verbum Dómini ad me dicens: Manus Zoróbabel fundavérunt domum istam et manus eius perfícient eam, et sciétis quia Dóminus exercítuum misit me ad vos. Quis enim despéxit diem initiórum parvórum? Et lætabúntur et vidébunt lápidem stánneum in manu Zoróbabel. Septem illæ óculi sunt Dómini, qui discúrrunt in univérsa terra”.

Et respóndi et dixi ad eum: “Quid sunt duæ olívæ istæ ad déxteram candelábri et ad sinístram eius?”. Et respóndi secúndo et dixi ad eum: “Quid sunt duo rami olivárum, qui duábus fístulis áureis effúndunt ex se aurum?”. Et ait ad me dicens: “Numquid nescis quid sunt hæc?”. Et dixi: “Non, dómine mi”. Et dixit: “Isti sunt duo fílii ólei, qui assístunt Dominatóri univérsæ terræ”».

Responsorium   Ap 11, 4. cf. 3
R/. Hi sunt duæ olívæ et duo candelábra, * In conspéctu Dómini terræ stantes.
V/. Dabit Dóminus duóbus téstibus suis et prophetábunt. * In conspéctu.

Lectio altera

Ex Quæstiónibus sancti Máximi Confessóris abbátis ad Thalássium (Quæst. 63: PG 90, 667-670)

Lux quæ illuminat omnem hominem

Lampas superimpósita candelábro patérna est veráque lux, quæ illúminat omnem hóminem veniéntem in mundum, Dóminus noster Iesus Christus, qui ex nobis nostræque carnis assumptióne lampas et factus est et nuncupátus; id est naturális et Patris sapiéntia sermóque, qui in Ecclésia Dei pia fide prædicátur, vitáque ex virtútis ratiónibus institúta mandatórum observatióne in géntibus exaltátur ac splendéscit, lucétque ómnibus qui in domo sunt (in isto scílicet mundo), quemádmodum ípsemet Deus ac Sermo quodam loco lóquitur: Nemo, inquit, accéndit lucérnam et ponit eam sub módio, sed super candelábrum; et lucet ómnibus qui in domo sunt: plane se ipse lucérnam vocans, quippe qui Deus cum esset per natúram, homo factus sit secúndum dispensatiónem.

Atque id, puto, magnus quoque David intéllegens, lucérnam Dóminum vocávit, quibus ait: Lucérna pédibus meis lex tua, et lumen sémitis meis. Talis enim salvátor meus Deúsque est, qui ignorántiæ atque vítii discútiat ténebras, quam étiam ob causam Scriptúra lucérnam ipsum appellávit.

Hic nimírum solus, lucérnæ more ignorántiæ discússa calígine, abactísque nequítiæ atque vítii ténebris, cunctis via salútis efféctus est: per virtútem ac sciéntiam ad Patrem eos ducens, qui, ut ipsum tamquam iustítiæ viam per divína mandáta incédant, in ánimum indúcunt. Candelábrum autem sanctam vocávit Ecclésiam, in qua per prædicatiónem Dei sermo lucens, quotquot hoc in mundo velut in quadam domo versántur, veritátis fulgóribus illústrat, ómnium mentem divína agnitióne adímplens.

Sub quo módio tenéri nullo modo sermo sústinet, cui summo vértice collocári allúbeat ac magnitúdine decóris Ecclésiæ. Quámdiu enim sermo velut módio legis líttera cohibétur, cunctos sempitérna luce privávit; qui nimírum sensum ut seductórem nec nisi erróris capácem eáque vi præditum ut affínium dumtáxat córporum labem interitúmque percípiat, exúere satagéntibus, spiritálem contemplatiónem non præbeat; sed candelábro impósitus, Ecclésiæ scílicet, id est rationáli in spíritu cúltui, ut omnes illúminet.

Líttera enim, nisi spiritáliter intellegátur, solum sensum habet, quo eius prolátio circumscríbitur, nec eórum quæ scripta sunt vis ad ánimum transíre sínitur.

Ne ígitur lucérnam (ratiónem scílicet, quæ sciéntiæ lucem accéndit) contemplatiónis ac actiónis cultu accendéntes, sub módio ponámus; ne, velut qui sapiéntiæ inexplicábilem vim líttera circumscribámus, rei peragámur: sed super candelábrum (sanctam nimírum Ecclésiam) quæ, in veræ contemplatiónis celso vértice, divinórum cunctis dógmatum facem præténdat.

Responsorium   Io 12, 35b. 36; 9, 39a
R/. Ambuláte, dum lucem habétis, ut non ténebræ vos comprehéndant. * Dum lucem habétis, crédite in lucem, ut fílii lucis fiátis.
V/. Ego in hunc mundum veni, ut qui non vident vídeant. * Dum lucem.

 

FERIA QUINTA HEBDOMADAE XXVIII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Zacharíæ prophétæ 8, 1-17. 20-23

Promissiones salutis in Sion

Factum est verbum Dómini exercítuum dicens: «Hæc dicit Dóminus exercítuum: Zelátus sum Sion zelo magno et ardóre magno zelátus sum eam.

Hæc dicit Dóminus: Revérsus sum ad Sion et habitábo in médio Ierúsalem; et vocábitur Ierúsalem cívitas Veritátis, et mons Dómini exercítuum mons Sanctitátis.

Hæc dicit Dóminus exercítuum: Adhuc sedébunt senes et anus in platéis Ierúsalem et unusquísque cum báculo suo in manu sua præ multitúdine diérum; et platéæ civitátis complebúntur púeris et puéllis ludéntibus in platéis eius.

Hæc dicit Dóminus exercítuum: Si vidébitur diffícile in óculis reliquiárum pópuli huius in diébus illis, numquid étiam in óculis meis diffícile erit?, dicit Dóminus exercítuum.

Hæc dicit Dóminus exercítuum: Ecce ego salvábo pópulum meum de terra oriéntis et de terra occásus solis: et addúcam eos, et habitábunt in médio Ierúsalem; et erunt mihi in pópulum, et ego ero eis in Deum in veritáte et iustítia.

Hæc dicit Dóminus exercítuum: Conforténtur manus vestræ, qui audítis in his diébus sermónes istos per os prophetárum in die, qua fundáta est domus Dómini exercítuum, ut templum ædificarétur. Síquidem ante dies istos merces hóminis non erat, nec merces iuménti erat, neque introeúnti neque exeúnti erat pax præ tribulatióne; et dimísi omnes hómines, unumquémque contra próximum suum. Nunc autem non iuxta dies prióres ego sum relíquiis pópuli huius, dicit Dóminus exercítuum; sed semen pacis erit: vínea dabit fructum suum, et terra dabit provéntum suum, et possidére fáciam relíquias pópuli huius univérsa hæc.

Et erit: sicut erátis maledíctio in géntibus, domus Iudæ et domus Israel, sic salvábo vos, et éritis benedíctio. Nolíte timére; conforténtur manus vestræ. Quia hæc dicit Dóminus exercítuum: Sicut cogitávi, ut afflígerem vos, cum ad iracúndiam provocássent patres vestri me, dicit Dóminus exercítuum, et non sum misértus, sic convérsus cogitávi in diébus istis, ut benefáciam Ierúsalem et dómui Iudæ; nolíte timére.

Hæc sunt ergo, quæ faciétis: Loquímini veritátem unusquísque cum próximo suo et iudícium pacis iudicáte in portis vestris et unusquísque malum contra amícum suum ne cogitétis in córdibus vestris et iuraméntum mendax ne diligátis: ómnia enim hæc sunt quæ odi», dicit Dóminus.

«Hæc dicit Dóminus exercítuum: Adhuc vénient pópuli et habitatóres civitátum magnárum, et ibunt habitatóres uníus ad álteram dicéntes: “Eámus, ut deprecémur fáciem Dómini et quærámus Dóminum exercítuum; vadam étiam ego”. Et vénient pópuli multi et gentes robústæ ad quæréndum Dóminum exercítuum in Ierúsalem et deprecándam fáciem Dómini.

Hæc dicit Dóminus exercítuum: In diébus illis apprehéndent decem hómines ex ómnibus linguis géntium, apprehéndent fímbriam viri Iudæi dicéntes: “Ibimus vobíscum; audívimus enim quóniam Deus vobíscum est”».

Responsorium   Zac 8, 7. 9a; Act 3, 25a
R/. Hæc dicit Dóminus: Ecce ego salvábo pópulum meum de terra oriéntis et de terra occásus solis. * Conforténtur manus vestræ, qui audítis in his diébus sermónes istos per os prophetárum.
V/. Vos estis fílii prophetárum et testaménti, quod dispósuit Deus ad patres vestros. * Conforténtur.

Lectio altera

Ex Tractátibus sancti Augustíni epíscopi in Ioánnem (Tract. 26, 4-6: CCL 36, 261-263)

Ecce ego salvabo populum meum

Nemo venit ad me, nisi quem Pater attráxerit. Noli te cogitáre invítum trahi; tráhitur ánimus et amóre. Nec timére debémus ne ab homínibus qui verba perpéndunt, et a rebus máxime divínis intellegéndis longe remóti sunt, in hoc Scripturárum sanctárum evangélico verbo fórsitan reprehendámur, et dicátur nobis: «Quómodo voluntáte credo, si trahor?». Ego dico: «Parum est voluntáte, étiam voluptáte tráheris».

Quid est trahi voluptáte? Delectáre in Dómino, et dabit tibi petitiónes cordis tui. Est quædam volúptas cordis, cui panis dulcis est ille cæléstis. Porro si poétæ dícere lícuit: «Trahit sua quemque volúptas», non necéssitas sed volúptas, non obligátio sed delectátio, quanto fórtius nos dícere debémus trahi hóminem ad Christum, qui delectátur veritáte, delectátur beatitúdine, delectátur iustítia, delectátur sempitérna vita, quod totum Christus est?

An vero habent córporis sensus voluptátes suas, et ánimus deséritur a voluptátibus suis? Si ánimus non habet voluptátes suas, unde dícitur: Fílii autem hóminum sub tégmine alárum tuárum sperábunt, inebriabúntur ab ubertáte domus tuæ, et torrénte voluptátis tuæ potábis eos, quóniam apud te est fons vitæ, et in lúmine tuo vidébimus lumen?

Da amántem, et sentit quod dico. Da desiderántem, da esuriéntem, da in ista solitúdine peregrinántem atque sitiéntem et fontem ætérnæ pátriæ suspirántem, da talem, et scit quid dicam. Si autem frígido loquor, nescit quid loquor.

Ramum víridem osténdis ovi, et trahis illam. Nuces púero demonstrántur, et tráhitur; et quo currit tráhitur, amándo tráhitur, sine læsióne córporis tráhitur, cordis vínculo tráhitur. Si ergo ista quæ inter delícias et voluptátes terrénas revelántur amántibus, trahunt, quóniam verum est «Trahit sua quemque volúptas», non trahit revelátus Christus a Patre? Quid enim fórtius desíderat ánima quam veritátem? Quo ávidas fauces habére debet, unde optáre ut sanum sit intus palátum vera iudicándi, nisi ut mandúcet et bibat sapiéntiam, iustítiam, veritátem, æternitátem?

Beáti enim, inquit, qui esúriunt et sítiunt iustítiam, sed hic! quóniam saturabúntur, sed ibi! Reddo illi quod amat, reddo quod sperat; vidébit quod adhuc non vidéndo crédidit; manducábit quod ésurit, saturábitur eo quod sitit. Ubi? In resurrectióne mortuórum, quia ego resuscitábo eum in novíssimo die.

Responsorium   Io 6, 44. 45
R/. Nemo potest veníre ad me, nisi Pater, qui misit me, tráxerit eum. * Omnis qui audívit a Patre et dídicit, venit ad me.
V/. Est scriptum in Prophétis: Et erunt omnes docíbiles Dei. * Omnis.

 

FERIA SEXTA HEBDOMADAE XXVIII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

Incipit liber Malachíæ prophétæ 1, 1-14; 2, 13-16

Vaticinium de sacerdotibus neglegentibus et de repudiatione

Verbum Dómini ad Israel in manu Malachíæ.

«Diléxi vos, dicit Dóminus, et dixístis: “In quo dilexísti nos?”. Nonne frater erat Esau Iacob?, dicit Dóminus; et diléxi Iacob, Esau autem ódio hábui et pósui montes eius in solitúdinem et hereditátem eius thóibus desérti. Quod si díxerit Edom: “Destrúcti sumus, sed reverténtes ædificábimus, quæ destrúcta sunt”, hæc dicit Dóminus exercítuum: Isti ædificábunt, et ego déstruam; et vocabúntur ‘Términi impietátis’ et ‘Pópulus, cui irátus est Dóminus usque in ætérnum’. Et óculi vestri vidébunt et vos dicétis: “Magnificátus est Dóminus ultra términos Israel”.

Fílius honórat patrem et servus dóminum suum. Si ergo pater ego sum, ubi est honor meus? Et si Dóminus ego sum, ubi est timor meus?, dicit Dóminus exercítuum ad vos, o sacerdótes, qui despícitis nomen meum et dícitis: “In quo despéximus nomen tuum?”. Offeréntes super altáre meum panem pollútum. Et dícitis: “In quo pollúimus te?”. In eo quod dícitis: “Mensa Dómini contemptíbilis est”. Si offerátis cæcum ad immolándum, nonne malum est? Et si offerátis claudum et lánguidum, nonne malum est? Offer illud duci tuo, si placúerit ei aut si suscéperit fáciem tuam!, dicit Dóminus exercítuum. Sed nunc deprecámini vultum Dei, ut misereátur vestri! De manu enim vestra factum est hoc. Num suscípiet fácies vestras?, dicit Dóminus exercítuum. Quis est in vobis, qui claudat óstia, ne incendátis altáre meum gratuíto? Non est mihi volúntas in vobis, dicit Dóminus exercítuum; et munus non suscípiam de manu vestra. Ab ortu enim solis usque ad occásum magnum est nomen meum in géntibus, et in omni loco sacrificátur et offértur nómini meo oblátio munda, quia magnum nomen meum in géntibus, dicit Dóminus exercítuum. Vos autem polluístis illud in eo quod dícitis: “Mensa Dómini contamináta est, et contemptíbilis esca eius”. Et dícitis: “Quantus labor!”, et despícitis illam, dicit Dóminus exercítuum. Et infértis de rapínis claudum et lánguidum et infértis sicut munus. Numquid suscípiam illud de manu vestra?, dicit Dóminus. Maledíctus dolósus, qui habet in grege suo másculum et votum fáciens ímmolat débile Dómino. Quia Rex magnus ego, dicit Dóminus exercítuum, et nomen meum horríbile in géntibus.

Et hoc rursum fácitis: operítis lácrimis altáre Dómini, fletu et mugítu, ita ut non respíciam ultra ad sacrifícium, nec accípiam placábile quid de manu vestra; et dícitis: “Quam ob causam?”. Quia Dóminus testificátus est inter te et uxórem adulescéntiæ tuæ, cui tu factus es infidélis; et hæc párticeps tua et uxor fœderis tui. Nonne unitátem fecit carnis et spíritus? Et quid únitas quærit nisi semen a Deo? Custodíte ergo spíritum vestrum; et uxóri adulescéntiæ tuæ noli esse infidélis. Si quis ódio dimíttit, dicit Dóminus Deus Israel, óperit iníquitas vestiméntum eius, dicit Dóminus exercítuum. Custodíte spíritum vestrum et nolíte esse infidéles».

Responsorium   Mal 2, 5. 6a; Ps 109 (110), 4
R/. Pactum meum fuit cum sacerdóte vitæ et pacis, et dedi hæc ei simul cum timóre et tímuit me. * Lex veritátis fuit in ore eius, et iníquitas non est invénta in lábiis eius.
V/. Iurávit Dóminus et non pænitébit eum: Tu es sacérdos in ætérnum secúndum órdinem Melchísedech. * Lex.

Lectio altera

E Libris sancti Augustíni epíscopi De Civitáte Dei (Lib. 10, 6: CCL 47, 278-279)

In omni loco sacrificatur et offertur nomini meo oblatio munda

Verum sacrifícium est omne opus, quo ágitur ut sancta societáte inhæreámus Deo, relátum scílicet ad illum finem boni, quo veráciter beáti esse possímus. Unde et ipsa misericórdia, qua hómini subvenítur, si non propter Deum fit, non est sacrifícium. Etsi enim ab hómine fit vel offértur, tamen sacrifícium res divína est, ita ut hoc quoque vocábulo id Latíni véteres appelláverint. Unde ipse homo Dei nómine consecrátus et Deo votus, in quantum mundo móritur ut Deo vivat, sacrifícium est. Nam et hoc ad misericórdiam pértinet, quam quisque in se ipsum facit. Proptérea scriptum est: Miserére ánimæ tuæ placens Deo.

Cum ígitur vera sacrifícia ópera sint misericórdiæ sive in nos ipsos sive in próximos, quæ referúntur ad Deum; ópera vero misericórdiæ non ob áliud fiant, nisi ut a miséria liberémur ac per hoc ut beáti simus (quod non fit nisi bono illo, de quo dictum est: Mihi autem adhærére Deo bonum est), profécto effícitur, ut tota ipsa redémpta cívitas, hoc est congregátio societásque sanctórum, universále sacrifícium offerátur Deo per sacerdótem magnum, qui étiam se ipsum óbtulit in passióne pro nobis, ut tanti cápitis corpus essémus, secúndum formam servi. Hanc enim óbtulit, in hac oblátus est, quia secúndum hanc mediátor est, in hac sacérdos, in hac sacrifícium est.

Cum ítaque nos hortátus esset Apóstolus, ut exhibeámus córpora nostra hóstiam vivam, sanctam, Deo placéntem, rationábile obséquium nostrum, et non conformémur huic sæculo, sed reformémur in novitáte mentis nostræ; ad probándum quæ sit volúntas Dei, quod bonum et bene plácitum et perféctum, quod totum sacrifícium nos ipsi sumus: Dico enim, inquit, per grátiam Dei, quæ data est mihi, ómnibus, qui sunt in vobis, non plus sápere, quam opórtet sápere, sed sápere ad temperántiam; sicut unicuíque Deus partítus est mensúram fídei. Sicut enim in uno córpore multa membra habémus, ómnia autem membra non eósdem actus habent: ita multi unum corpus sumus in Christo; sínguli autem alter alteríus membra, habéntes dona divérsa secúndum grátiam, quæ data est nobis.

Hoc est sacrifícium christianórum: multi unum corpus in Christo. Quod étiam sacraménto altáris fidélibus noto frequéntat Ecclésia, ubi ei demonstrátur quod in ea re, quam offert, ipsa offerátur.

Responsorium   Mic 6, 6a. 8; Deut 10, 14. 12a
R/. Quid dignum ófferam Dómino? Indicátum est tibi, o homo, quid sit bonum et quid Dóminus quærat a te: * Utique fácere iudícium et dilígere caritátem et sollícitum ambuláre cum Deo tuo.
V/. Dómini Dei tui cælum est et terra, et ómnia quæ in ea sunt; et nunc quid Dóminus Deus petit a te? * Utique.

 

SABBATO HEBDOMADAE XXVIII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Malachíæ prophétæ 3, 1-24

Dies Domini

Hæc dicit Dóminus Deus: «Ecce ego mittam ángelum meum, et præparábit viam ante fáciem meam; et statim véniet ad templum suum Dominátor, quem vos quæritis, et ángelus testaménti, quem vos vultis. Ecce venit, dicit Dóminus exercítuum; et quis póterit sustinére diem advéntus eius, et quis stabit, cum apparébit? Ipse enim quasi ignis conflans et quasi herba fullónum; et sedébit conflans et emúndans argéntum et purgábit fílios Levi et colábit eos quasi aurum et quasi argéntum, et erunt Dómino offeréntes sacrifícia in iustítia. Et placébit Dómino sacrifícium Iudæ et Ierúsalem sicut diébus prístinis et sicut annis antíquis. Et accédam ad vos in iudício; et ero testis velox maléficis et adúlteris et periúris et, qui ópprimunt mercennários, víduas et pupíllos, et flectunt ius peregrinórum, nec timuérunt me, dicit Dóminus exercítuum. Ego enim Dóminus et non mutátus sum; sed vos, fílii Iacob, nondum ad finem pervenístis. A diébus enim patrum vestrórum recessístis a præcéptis legítimis meis et non custodístis ea. Revertímini ad me, et revértar ad vos, dicit Dóminus exercítuum. Et dícitis: “In quo revertémur?”. Numquid homo pótest defraudáre Deum? Sed vos defraudátis me. Et dixístis: “In quo confígimus te?”. In décimis et in primítiis. Maledictióne vos maledícti estis, quia me vos defraudátis, gens tota. Inférte omnem décimam in hórreum, et sit cibus in domo mea; et probáte me super hoc, dicit Dóminus exercítuum: si non aperúero vobis cataráctas cæli et effúdero vobis benedictiónem usque ad abundántiam et increpábo pro vobis devorántem, et non corrúmpet fructum terræ, nec erit stérilis vobis vínea in agro, dicit Dóminus exercítuum. Et beátos vos dicent omnes gentes; éritis enim vos terra desiderábilis, dicit Dóminus exercítuum.

Invaluérunt super me verba vestra, dicit Dóminus; et dícitis: “Quid locúti sumus contra te?”. Dícitis: “Vanum est servíre Deo; et quod emoluméntum, quia custodívimus præcépta eius et quia ambulávimus tristes coram Dómino exercítuum? Ergo nunc beátos dícimus arrogántes; síquidem ædificáti sunt faciéntes impietátem et tentavérunt Deum et salvi facti sunt”. Tunc locúti sunt timéntes Dóminum, unusquísque cum próximo suo. Et atténdit Dóminus et audívit; et scriptus est liber memorabílium coram eo timéntibus Dóminum et cogitántibus nomen eius. Erunt mihi, ait Dóminus exercítuum, in die, qua ego fácio in pecúlium; et parcam eis, sicut parcit vir fílio suo serviénti sibi. Rursum vidébitis quid sit inter iustum et ímpium, inter serviéntem Deo et non serviéntem ei.

Ecce enim dies véniet succénsa quasi camínus; et erunt omnes supérbi et omnes faciéntes impietátem stípula; et inflammábit eos dies véniens, dicit Dóminus exercítuum, quæ non derelínquet eis radícem et ramum. Et oriétur vobis timéntibus nomen meum sol iustítiæ et sánitas in pennis eius; et egrediémini et saliétis sicut vítuli sagináti et calcábitis ímpios, cum fúerint cinis sub planta pedum vestrórum in die, quam ego fácio, dicit Dóminus exercítuum. Mementóte legis Móysi servi mei, cui mandávi in Horeb ad omnem Israel præcépta et iudícia. Ecce ego mittam vobis Elíam prophétam, ántequam véniat dies Dómini magnus et horríbilis; et convértet cor patrum ad fílios et cor filiórum ad patres eórum, ne véniam et percútiam terram anathémate».

Responsorium   Mal 3, 1; Lc 1, 76
R/. Ecce ego mittam ángelum meum, et præparábit viam ante fáciem meam. * Véniet ad templum suum Dominátor, quem vos quæritis, et ángelus testaménti, quem vos vultis.
V/. Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis, præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius. * Véniet.

Lectio altera

Ex Constitutióne pastoráli Gáudium et spes Concílii Vaticáni secúndi de Ecclésia in mundo huius témporis (Nn. 40. 45)

Ego sum alpha et omega, primus et novissimus

Terréstris et cæléstis civitátis compenetrátio nónnisi fide pércipi potest, immo mystérium manet históriæ humánæ, quæ usque ad plenam revelatiónem claritátis filiórum Dei peccáto perturbátur.

Ecclésia quidem, próprium suum finem salutárem pérsequens, non solum vitam divínam cum hómine commúnicat, sed étiam lumen eius repercússum quodámmodo super univérsum mundum fundit, potíssimum per hoc quod persónæ humánæ dignitátem sanat et élevat, humánæ societátis compáginem firmat, atque cotidiánam hóminum navitátem profundióre sensu et significatióne ímbuit. Ita Ecclésia per síngula sua membra et totam suam communitátem multa se conférre posse credit ad hóminum famíliam eiúsque históriam humaniórem reddéndam.

Ecclésia, dum ipsa mundum ádiuvat et ab eo multa áccipit, ad hoc unum tendit, ut regnum Dei advéniat et totíus humáni géneris salus instaurétur. Omne vero bonum, quod pópulus Dei in suæ peregrinatiónis terréstris témpore hóminum famíliæ præbére potest, ex hoc prófluit quod Ecclésia est universále salútis sacraméntum, mystérium amóris Dei erga hóminem maniféstans simul et óperans.

Verbum enim Dei, per quod ómnia facta sunt, ipsum caro factum est, ita ut, perféctus homo, omnes salváret et univérsa recapituláret. Dóminus finis est humánæ históriæ, punctum in quod históriæ et civilizatiónis desidéria vergunt, humáni géneris centrum, ómnium córdium gáudium eorúmque appetitiónum plenitúdo. Ille est quem Pater a mórtuis suscitávit, exaltávit et a dextris suis collocávit, eum vivórum atque mortuórum iúdicem constítuens. In eius Spíritu vivificáti et coadunáti, versus históriæ humánæ peregrinámur consummatiónem, quæ cum consílio eius dilectiónis plene cóngruit: Instauráre ómnia in Christo, quæ in cælis et quæ in terra sunt.

Dicit ipse Dóminus: Ecce vénio cito, et merces mea mecum est, réddere unicuíque secúndum ópera sua. Ego sum alpha et ómega, primus et novíssimus, princípium et finis.

Responsorium   Act 10, 36; 4, 12a; 10, 42b
R/. Verbum misit Deus, evangelízans pacem per Iesum Christum; * Hic est ómnium Dóminus; et non est in álio áliquo salus.
V/. Ipse constitútus est a Deo iudex vivórum et mortuórum. * Hic est.

---

---

---