DOMINICA XXII PER ANNUM

Hebd. II Psalterii

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Ieremíæ prophétæ 11, 18-20; 12, 1-13

Effusio animæ prophetæ

Dómine, demonstrásti mihi, et cognóvi; tunc ostendísti mihi ópera eórum.

Et ego quasi agnus mansuétus, qui portátur ad víctimam; et non cognóvi quia super me cogitavérunt consília: «Cædámus lignum in vigóre eius et eradámus eum de terra vivéntium, et nomen eius non memorétur ámplius».

Tu autem, Dómine exercítuum, qui iúdicas iuste et probas renes et corda: vídeam ultiónem tuam ex eis; tibi enim revelávi causam meam. Iustus quidem tu es, Dómine, si dísputem tecum; verúmtamen de iudíciis loquar ad te. Quare via impiórum prosperátur? Bene est ómnibus, qui prævaricántur et iníque agunt. Plantásti eos et radícem misérunt, profíciunt et fáciunt fructum; prope es tu ori eórum et longe a rénibus eórum. Et tu, Dómine, nosti me, vidísti me et probásti cor meum tecum; ségrega eos quasi gregem ad víctimam et sanctífica eos in diem occisiónis.

Usquequo lugébit terra et herba omnis regiónis siccábitur propter malítiam habitántium in ea? Consúmptum est ánimal et vólucre, quóniam dixérunt: «Non vidébit novíssima nostra». «Si cum pedítibus currens laborásti, quómodo conténdere póteris cum equis? Cum autem in terra pacis secúrus fúeris, quid fácies in silva condénsa Iordánis? Nam et fratres tui et domus patris tui, étiam ipsi fraudulénter egérunt advérsum te et clamavérunt post te plena voce; ne credas eis, cum locúti fúerint tibi bona». «Relíqui domum meam, dimísi hereditátem meam; dedi diléctam ánimæ meæ in manu inimicórum eius. Facta est mihi heréditas mea quasi leo in silva; dedit contra me vocem, ídeo odívi eam. Numquid avis díscolor heréditas mea mihi? Numquid aves in circúitu contra eam?

Veníte, congregámini, omnes béstiæ campi, properáte ad devorándum. Pastóres multi demolíti sunt víneam meam, conculcavérunt partem meam; dedérunt portiónem meam desiderábilem in desértum solitúdinis. Posuérunt eam in dissipatiónem; lugétque coram me desoláta, vastáta est omnis terra, quia nullus est qui recógitet corde». Super omnes colles in desérto venérunt vastatóres, quia gládius Dómini dévorat ab extrémo terræ usque ad extrémum eius; non est pax univérsæ carni. Seminavérunt tríticum et spinas messuérunt, laboravérunt et non eis próderit; confundémini a frúctibus vestris propter iram furóris Dómini.

Responsorium   Io 12, 27-28; Ps 41 (42), 6a
R/. Nunc ánima mea turbáta est. Et quid dicam? Pater, salvífica me ex hora hac. Sed proptérea veni in horam hanc. * Pater, glorífica nomen tuum.
V/. Quare tristis es, ánima mea, et quare conturbásti in me? * Pater, glorífica.

Lectio altera

Ex Sermónibus sancti Agustíni epíscopi (Sermo 23A, 1-4: CCL 41, 321-323)

Dominus misertus est nostri

Felíces sumus, si quod audímus et cantámus étiam faciámus. Audítio enim nostra seminátio, operátio autem fructus est séminis. Hoc prælocútus admonúerint caritátem vestram, ne infructuóse intrétis ecclésiam, audiéndo tanta bona non bene operándo. Quóniam grátia ipsíus salvi facti sumus, sicut dicit Apóstolus, non ex opéribus, ne forte quis extollátur; ipsíus enim sumus grátia salvi facti. Non enim præcéssit áliqua bona vita, quam ille désuper dilígeret et amáret, et díceret: Subveniámus, succurrámus istis homínibus, quóniam bene vivunt. Displícuit illi vita nostra, displícuit illi in nobis totum quidquid faciebámus, sed non ei displícuit quod ipse fecit in nobis. Itaque quod fécimus damnábit, quo ipse fecit salvábit.

Non ergo erámus boni. Et misértus est nostri et misit Fílium suum qui morerétur, non pro bonis sed pro malis, non pro iustis sed pro ímpiis. Etenim Christus pro ímpiis mórtuus est. Et quid séquitur? Vix enim pro iusto quis móritur, nam pro bono fórsitan quis áudeat mori. Forte invenítur áliquis qui áudeat mori pro bono. Pro iniústo autem, pro ímpio, pro iníquo quis velit mori, nisi Christus solus, ita iustus ut étiam iniústos iustificáret?

Nulla ergo, fratres mei, bona ópera habebámus, sed ómnia mala. Cum ergo tália essent facta hóminum, non deséruit hómines misericórdia ipsíus. Et misit Deus Fílium suum, ut redímeret nos, non auro, non argénto, sed prétio fusi sánguinis sui, agnus immaculátus ad víctimam ductus pro óvibus maculátis, si vel maculátis et non totis inféctis. Accépimus ergo hanc grátiam. Digne vivámus ipsa grátia quam accépimus, ne tantæ grátiæ iniúriam faciámus. Médicus tantus venit ad nos, dimísit ómnia peccáta nostra. Si vólumus íterum ægrotáre, non solum in nos perniciósi érimus, sed étiam médico ingráti.

Sequámur ergo vias ipsíus quas nobis osténdit, præcípue humilitátis viam, quod factus est nobis ipse. Osténdit enim nobis viam humilitátis præcéptis, et fecit illam patiéndo pro nobis. Ut, posset ergo pro nobis mori, quod mori non póterat, Verbum caro factum est et habitávit in nobis. Immortális suscépit mortalitátem, ut morerétur pro nobis, et morte sua occíderet mortem nostram.

Hoc fecit Dóminus, hoc nobis præstitit. Magnus humiliátus est, humiliátus occísus, occísus et resúrgens et exaltátus, ut mórtuos nos non relínqueret in inférno, sed exaltáret in se in resurrectióne mortuórum, quos exaltávit modo in fide et confessióne iustórum. Ergo viam nobis humilitátem dedit. Si ipsam tenuérimus, confitébimur Dómino, et non sine causa cantámus: Confitébimur tibi, Deus, confitébimur et invocábimus nomen tuum.

Responsorium   Ps 85 (86), 12-13a; 117 (118), 28
R/. Confitébor tibi, Dómine Deus meus, in toto corde meo, et glorificábo nomen tuum in ætérnum; * Quia misericórdia tua magna est super me.
V/. Deus meus es tu, et confitébor tibi, Deus meus, et exaltábo te. Quia.

 

FERIA SECUNDA HEBDOMADAE XXII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Ieremíæ prophétæ 19, 1-5. 10 — 20, 6

Actio symbolica: laguncula fracta

Hæc dicit Dóminus: «Vade et eme lagúnculam fíguli tésteam et áccipe de senióribus pópuli et de senióribus sacerdótum et egrédere ad vallem Benénnom, quæ est iuxta intróitum portæ Fictílium, et prædicábis ibi verba, quæ ego loquar ad te, et dices: Audíte verbum Dómini, reges Iudæ et habitatóres Ierúsalem: Hæc dicit Dóminus exercítuum, Deus Israel: Ecce ego indúcam afflictiónem super locum istum, ita ut omnis qui audíerit illam, tínniant aures eius, eo quod derelíquerint me et aliénum fécerint locum istum et sacrificáverint in eo diis aliénis, quos nesciérunt ipsi et patres eórum et reges Iudæ; et replevérunt locum istum sánguine innocéntium; et ædificavérunt excélsa Baal ad comburéndos fílios suos igne in holocáustum Baal: quæ non præcépi, nec locútus sum, nec ascendérunt in cor meum.

Et cónteres lagúnculam in óculis virórum, qui ibunt tecum, et dices ad eos: Hæc dicit Dóminus exercítuum: Sic cónteram pópulum istum et civitátem istam, sicut contéritur vas fíguli, quod non potest ultra instaurári; et in Topheth sepeliéntur, eo quod non sit álius locus ad sepeliéndum. Sic fáciam loco huic, ait Dóminus, et habitatóribus eius, ut ponam civitátem istam sicut Topheth; et erunt domus Ierúsalem et domus regum Iudæ sicut locus Topheth, immúndæ: omnes domus, in quarum domátibus sacrificavérunt omni milítiæ cæli et libavérunt libámina diis aliénis».

Venit autem Ieremías de Topheth, quo míserat eum Dóminus ad prophetándum, et stetit in átrio domus Dómini et dixit ad omnem pópulum: «Hæc dicit Dóminus exercítuum, Deus Israel: Ecce ego indúcam super civitátem hanc et super omnes urbes eius univérsa mala, quæ locútus sum advérsum eam, quóniam induravérunt cervícem suam ut non audírent sermónes meos».

Et audívit Phassur fílius Emmer sacérdos, qui constitútus erat princeps in domo Dómini, Ieremíam prophetántem sermónes istos; et percússit Phassur Ieremíam prophétam et misit eum in nervum, quod erat in porta Béniamin superióre in domo Dómini. Cumque illuxísset in crástinum, edúxit Phassur Ieremíam de nervo, et dixit ad eum Ieremías: «Non Phassur vocávit Dóminus nomen tuum, sed Pavórem úndique. Quia hæc dicit Dóminus: Ecce ego dabo te in pavórem, te et omnes amícos tuos, et córruent gládio inimicórum suórum, et óculi tui vidébunt; et omnem Iudam dabo in manu regis Babylónis, et tradúcet eos in Babylónem et percútiet eos gládio. Et dabo univérsam substántiam civitátis huius et omnem labórem eius omnéque prétium et cunctos thesáuros regum Iudæ dabo in manu inimicórum eórum et dirípient eos et tollent et ducent in Babylónem. Tu autem, Phassur, et omnes habitatóres domus tuæ, íbitis in captivitátem; et in Babylónem vénies et ibi moriéris ibíque sepeliéris, tu et omnes amíci tui, quibus prophetásti mendácium».

Responsorium   Cf. Mt 23, 27; cf. Ier 19, 15
R/. Ierúsalem, quæ occídis prophétas et lápidas eos qui ad te missi sunt, * Quótiens vólui congregáre fílios tuos, quemádmodum gallína cóngregat pullos suos sub alas, et noluísti?
V/. Indurásti cervícem tuam, ut non audíres sermónes meos. * Quótiens.

Lectio altera

E Libro De imitatióne Christi (Lib. 3, 3)

Ego docui prophetas meos

Audi, fili, verba mea, verba suavíssima, omnem philosophórum et sapiéntium huius mundi sciéntiam excedéntia. Verba mea spíritus et vita sunt, nec humáno sensu pensánda.

Non sunt ad vanam complacéntiam trahénda, sed in siléntio audiénda et cum omni humilitáte atque magno afféctu suscipiénda.

Et dixi: Beátus quem tu erudíeris, Dómine, et de lege tua docúeris eum: ut mítiges ei a diébus malis, et non desolétur in terra.

Ego, inquit Dóminus, dócui prophétas ab inítio et usque nunc non cesso ómnibus loqui, sed multi ad vocem meam surdi sunt et duri.

Plures mundum libéntius áudiunt quam Deum; facílius sequúntur carnis suæ appetítum quam Dei beneplácitum.

Promíttit mundus temporália et parva, et servítur ei aviditáte magna; ego promítto summa et ætérna, et torpéscunt mortálium corda.

Quis tanta cura mihi in ómnibus servit et obœdit, sicut mundo et dóminis eius servítur?

Erubésce ergo, serve piger et querulóse, quod illi paratióres inveniúntur ad perditiónem quam tu ad vitam.

Gaudent illi ámplius ad vanitátem quam tu ad veritátem.

Equidem a spe sua nonnúmquam frustrántur, sed promíssio mea néminem fallit, nec confidéntem mihi dimíttit inánem.

Quod promísi dabo, quod dixi implébo, si tamen usque in finem fidélis in dilectióne mea quis permánserit.

Ego remunerátor sum ómnium bonórum, et fortis probátor ómnium devotórum.

Scribe verba mea in corde tuo et pertrácta diligénter: erunt enim in témpore tentatiónis valde necessária.

Quod non intéllegis cum legis, cognósces in die visitatiónis.

Duplíciter sóleo eléctos meos visitáre: tentatióne scílicet et consolatióne.

Et duas lectiónes eis lego cotídie: unam increpándo eórum vítia, álteram exhortándo ad virtútum increménta.

Qui habet verba mea et spernit ea, habet qui iúdicet eum in novíssimo die.

Responsorium   Cf. Prov 23, 26; 1, 9; 5, 1
R/. Præbe, fili, cor tuum mihi, et óculi tui vias meas custódiant, * Ut addátur grátia cápiti tuo.
V/. Atténde, fili mi, ad sapiéntiam meam, et prudéntiæ meæ inclína aurem tuam. Ut addátur.

 

FERIA TERTIA HEBDOMADAE XXII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Ieremíæ prophétæ 20, 7-18

Anxietates prophetæ

Seduxísti me, Dómine, et sedúctus sum; fórtior me fuísti et invaluísti. Factus sum in derísum tota die, omnes subsánnant me. Quia quotiescúmque loquor, vocíferor, iniquitátem et vastitátem clámito; et factus est mihi sermo Dómini in oppróbrium et in derísum tota die. Et dixi: «Non recordábor eius, neque loquar ultra in nómine illíus». Et factus est in corde meo quasi ignis exæstuans clausúsque in óssibus meis: et deféci, ferre non sústinens. Audívi enim contumélias multórum et terrórem in circúitu: «Denuntiáte, et denuntiémus eum». Omnes pacífici mei observábant lapsum meum: «Forte decipiétur, et prævalébimus advérsus eum et consequémur ultiónem ex eo».

Dóminus autem mecum est quasi bellátor fortis; idcírco, qui persequúntur me, cadent et infírmi erunt. Confundéntur veheménter, quia non prosperáti sunt; oppróbrium sempitérnum, quod numquam delébitur. Et tu, Dómine exercítuum, probátor iusti qui vides renes et cor, vídeam, quæso, ultiónem tuam ex eis; tibi enim revelávi causam meam.

Cantáte Dómino, laudáte Dóminum, quia liberávit ánimam páuperis de manu malórum. Maledícta dies, in qua natus sum; dies, in qua péperit me mater mea, non sit benedícta. Maledíctus vir, qui annuntiávit patri meo dicens: «Natus est tibi puer másculus», et gáudio lætificávit eum; sit homo ille, ut sunt civitátes quas subvértit Dóminus, et non pænítuit eum: áudiat clamórem mane et ululátum in témpore meridiáno, qui non me interfécit a vulva, ut fíeret mihi mater mea sepúlcrum, et vulva eius concéptus ætérnus. Quare de vulva egréssus sum, ut vidérem labórem et dolórem, et consumeréntur in confusióne dies mei?

Responsorium   Cf. Ier 20, 10-11a; Ps 30 (31), 14
R/. Contumélias et terróres passus sum ab eis, qui erant pacífici mei, et custodiéntes latus meum, dicéntes: Decipiámus eum, et prævaleámus illi; * Sed tu, Dómine, mecum es tamquam bellátor fortis.
V/. Audívi vituperatiónem multórum: horror in circúitu; auférre ánimam meam consiliáti sunt. * Sed tu.

Lectio altera

E Libro De imitatióne Christi (Lib. 3, 14)

Veritas Domini manet in æternum

Intonas super me iudícia tua, Dómine, et timóre ac tremóre cóncutis ómnia ossa mea, et expavéscit ánima mea valde.

Sto attónitus et consídero, quia cæli non sunt mundi in conspéctu tuo.

Si in ángelis repperísti pravitátem nec tamen pepercísti, quid fiet de me?

Cecidérunt stellæ de cælo, et ego pulvis quid præsúmo?

Quorum ópera videbántur laudabília, cecidérunt ad ínfima, et qui comedébant panem angelórum, vidi síliquis delectári porcórum.

Nulla est ergo sánctitas, si manum tuam, Dómine, súbtrahas; nulla prodest sapiéntia, si gubernáre desístas; nulla iuvat fortitúdo, si conserváre désinas.

Nam relícti mérgimur et perímus; visitáti vero erígimur et vívimus.

Instábiles quippe sumus, sed per te confirmámur; tepéscimus, sed a te accéndimur.

Absórpta est omnis gloriátio vana, in profunditáte iudiciórum tuórum super me.

Quid est omnis caro in conspéctu tuo? Numquid gloriábitur lutum contra formántem se?

Quómodo potest érigi vanilóquio, cuius cor in veritáte subiéctum est Deo?

Non eum totus mundus ériget, quem véritas sibi subiécit, nec ómnium laudántium ore movébitur, qui totam spem suam in Deo firmávit.

Nam et ipsi qui loquúntur, ecce omnes nihil; defícient enim cum sónitu verbórum; véritas autem Dómini manet in ætérnum.

Responsorium   Ps 118 (119), 114-115. 113
R/. Tegmen et scutum meum es tu, Dómine, et in verbum tuum supersperávi. * Declináte a me, malígni, et servábo præcépta Dei mei.
V/. Dúplices corde ódio hábui, et legem tuam diléxi. * Declináte.

 

FERIA QUARTA HEBDOMADAE XXII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Ieremíæ prophétæ 26, 1-15

Ieremias in periculo mortis versatur propter oraculum de ruina templi

In princípio regni Ióachim fílii Iosíæ regis Iudæ factum est verbum istud a Dómino dicens: «Hæc dicit Dóminus: Sta in átrio domus Dómini et loquéris ad omnes civitátes Iudæ, de quibus véniunt, ut adórent in domo Dómini, univérsos sermónes, quos ego mandávi tibi ut loquáris ad eos: noli subtráhere verbum, si forte áudiant et convertántur unusquísque a via sua mala, et pæníteat me mali, quod cógito fácere eis propter malítiam óperum eórum. Et dices ad eos: Hæc dicit Dóminus: Si non audiéritis me, ut ambulétis in lege mea, quam dedi vobis, ut audiátis sermónes servórum meórum prophetárum, quos ego misi ad vos de nocte consúrgens et dírigens, et non audístis, dabo domum istam sicut Silo et urbem hanc dabo in maledictiónem cunctis géntibus terræ».

Et audiérunt sacerdótes et prophétæ et omnis pópulus Ieremíam loquéntem verba hæc in domo Dómini. Cumque complésset Ieremías loquens ómnia, quæ præcéperat ei Dóminus, ut loquerétur ad univérsum pópulum, apprehendérunt eum sacerdótes et prophétæ et omnis pópulus dicens: «Morte moriáris! Quare prophetásti in nómine Dómini dicens: “Sicut Silo erit domus hæc, et urbs ista desolábitur, eo quod non sit habitátor”?».

Et congregátus est omnis pópulus advérsus Ieremíam in domo Dómini. Et audiérunt príncipes verba hæc et ascendérunt de domo regis in domum Dómini et sedérunt in intróitu portæ domus Dómini Novæ. Et locúti sunt sacerdótes et prophétæ ad príncipes et ad omnem pópulum dicéntes: «Iudícium mortis est viro huic, quia prophetávit advérsus civitátem istam, sicut audístis áuribus vestris». Et ait Ieremías ad omnes príncipes et ad univérsum pópulum dicens «Dóminus misit me ut prophetárem ad domum istam et ad civitátem hanc ómnia verba, quæ audístis. Nunc ergo bonas fácite vias vestras et ópera vestra et audíte vocem Dómini Dei vestri, et pænitébit Dóminus mali, quod locútus est advérsum vos. Ego autem ecce in mánibus vestris sum, fácite mihi, quod bonum et rectum est in óculis vestris; verúmtamen scitóte et cognóscite quod si occidéritis me, sánguinem innocéntem tradétis contra vosmetípsos et contra civitátem istam et habitatóres eius; in veritáte enim misit me Dóminus ad vos, ut lóquerer in áuribus vestris ómnia verba hæc».

Responsorium   Ier 26, 15a; Mt 27, 24b
R/. Scitóte et cognóscite quod si occidéritis me, * Sánguinem innocéntem tradétis contra vosmetípsos et contra civitátem istam.
V/. Pilátus lavit manus coram turba, dicens: Innocens ego sum a sánguine hoc. * Sánguinem.

Lectio altera

E Commentário Orígenis presbýteri in Ioánnem (Tomus 10, 20: PG 14, 370-371)

Christus loquebatur de templo corporis sui

Destrúite templum hoc, et in tribus diébus érigam illud. Córporis amántes ac rerum sensibílium, nunc iam mihi vidéntur ínnui Iudæi, qui ægre feréntes expúlsos fuísse a Iesu eos qui domum Patris faciébant domum mercátus rebus ab ipsis gestis, signum póstulant, ex quo signo Fílius Dei, quem illi non recípiunt, videátur hæc decénter fácere. Sed coniúngens Servátor sermónem de córpore suo, perínde quasi loquerétur de templo illo, interrogántibus: Quod signum osténdis, quod hæc fácias, respóndet: Destrúite templum hoc, et in tribus diébus érigam illud.

Attamen utráque, tum templum tum corpus Iesu, iuxta unam intellegéntiam figúra mihi esse vidéntur Ecclésiæ; eo quod hæc ædificáta sit ex vivéntibus lapídibus; facta domus spiritális in sacerdótium sanctum: superædificáta supra fundaméntum Apostolórum et prophetárum, summo angulári lápide Christo Iesu, revéra templum exsisténte. Sin vero propter illud: Vos autem estis corpus Christi et membra ex parte, videátur iunctúra et conveniéntia lápidum templi déstrui, dissiparíque, ut in primo et vicésimo scriptum est psalmo, ómnia Christi ossa ab insídiis, quæ sunt in persecutiónibus et tribulatiónibus, et ab his qui bellum ínferunt unitátem templi ob persecutiónes, erigétur templum et suscitábitur corpus tértia die post diem malítiæ in ipso instántem atque post diem consummatiónis hac posteriórem.

Tértia enim in cælo novo et terra nova instábit dies, quando ossa hæc, nempe omnis domus Israel, in magna domínica excitabúntur, morte devícta, ádeo ut facta resurréctio Christi a crucis passióne, contíneat mystérium resurrectiónis totíus córporis Christi. Ut autem corpus illud Iesu, sénsibus obnóxium, cruci affíxum est sepultúmque et póstea éxcitum, sic totum sanctórum Christi corpus cum Christo cruci affíxum est et nunc non ámplius vivit. Unusquísque enim illórum, perínde atque Paulus, in nulla re ália gloriátur prætérquam in cruce Dómini nostri Iesu Christi, per quem ipse mundo crucifíxus est et mundus illi.

Quámobrem non tantum una cum Christo cruci fuit affíxus unusquísque ac mundo, sed étiam una cum Christo sepelítur: Consepúlti enim sumus cum Christo, inquit Paulus, addens étiam, véluti ad quémpiam resurrectiónis arrhabónem pervenísset, Et cum ipso consurréximus.

Responsorium   Cf. 1 Cor 6, 19-20; Lev 11, 43a. 44b
R/. Corpus vestrum templum est Spíritus Sancti, qui in vobis est, quem habétis a Deo, et non estis vestri. Empti enim estis prétio! * Glorificáte Deum in córpore vestro.
V/. Nolíte contamináre ánimas vestras: sancti estóte, quóniam et ego sanctus sum. * Glorificáte.

 

FERIA QUINTA HEBDOMADAE XXII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Ieremíæ prophétæ 29, 1-14

Epistula Ieremiæ ad exsules Israel

Hæc sunt verba epístulæ quam misit Ieremías prophéta de Ierúsalem ad relíquias seniórum transmigratiónis et ad sacerdótes et ad prophétas et ad omnem pópulum, quem tradúxerat Nabuchodónosor de Ierúsalem in Babylónem, postquam egréssus est Iechonías rex et dómina et eunúchi et príncipes Iudæ et Ierúsalem et faber et inclúsor de Ierúsalem, in manu Elasa fílii Saphan et Gamaríæ fílii Helcíæ, quo misit Sedecías rex Iudæ ad Nabuchodónosor regem Babylónis in Babylónem dicens:

«Hæc dicit Dóminus exercítuum, Deus Israel, omni transmigratióni, quam tránstuli de Ierúsalem in Babylónem: Ædificáte domos et habitáte et plantáte hortos et comédite fructum eórum, accípite uxóres et generáte fílios et fílias et date fíliis vestris uxóres et fílias vestras date viris et páriant fílios et fílias et multiplicámini ibi et nolíte esse pauci número. Et quærite pacem civitátis, ad quam transmigráre vos feci, et oráte pro ea ad Dóminum, quia in pace illíus erit pax vobis. Hæc enim dicit Dóminus exercítuum Deus Israel: Non vos sedúcant prophétæ vestri, qui sunt in médio vestrum, et divíni vestri, et ne attendátis ad sómnia vestra, quæ vos somniátis, quia falso ipsi prophétant vobis in nómine meo, et non misi eos, dicit Dóminus. Quia hæc dicit Dóminus: Cum impléti fúerint in Babylóne septuagínta anni, visitábo vos et suscitábo super vos verbum meum bonum, ut redúcam vos ad locum istum. Ego enim scio cogitatiónes, quas ego cógito super vos, ait Dóminus, cogitatiónes pacis et non afflictiónis, ut dem vobis posteritátem et spem. Et invocábitis me et íbitis; et orábitis me, et ego exáudiam vos. Quærétis me et inveniétis, cum quæsiéritis me in toto corde vestro. Et invéniar a vobis, ait Dóminus, et redúcam captivitátem vestram et congregábo vos de univérsis géntibus et de cunctis locis, ad quæ éxpuli vos, dicit Dóminus; et revérti vos fáciam ad locum, de quo transmigráre vos feci».

Responsorium   Ps 104 (105), 1a. 4; cf. Sir 2, 11b
R/. Confitémini Dómino et invocáte nomen eius; * Quærite Dóminum et poténtiam eius, quærite fáciem eius semper.
V/. Scitóte quia nullus sperávit in Dómino et confúsus est. * Quærite.

Lectio altera

Incipit sermo sancti Leónis Magni papæ De beatitudínibus (Sermo 95, 1-2: PL 54, 461-462)

Dabo leges meas in sensu ipsorum

Prædicánte, dilectíssimi, Dómino nostro Iesu Christo Evangélium regni, et divérsos per totam Galilæam curánte languóres, in omnem se Sýriam virtútum eius fama diffúderat; et multæ ex univérsa Iudæa turbæ ad cæléstem médicum confluébant. Quia enim tarda est humánæ ignorántiæ fides ad credénda quæ non videt et speránda quæ nescit, oportébat divína eruditióne firmándos corpóreis benefíciis et visibílibus miráculis incitári: ut cuius tam benígnam experiebántur poténtiam, non ambígerent salutárem esse doctrínam.

Ut ergo exterióres medélas Dóminus ad remédia interióra transférret, et post sanitátes córporum curatiónes operarétur animárum, segregátus a circumstántibus turbis, secéssum vicíni montis ascéndit, advocátis Apóstolis, quos sublimióribus institútis ab édito mýsticæ sedis imbúeret, ex ipsa loci atque óperis qualitáte signíficans se esse qui Móysen quondam suo fuísset dignátus allóquio: illic quidem terribilióre iustítia, hic autem sacratióre cleméntia, ut implerétur quod fúerat, prophéta Ieremía dicénte, promíssum: Ecce dies véniunt, dicit Dóminus, et consummábo super domum Israel et super domum Iuda testaméntum novum. Post dies illos, dicit Dóminus, dabo leges meas in sensu ipsórum, et in corde ipsórum scribam eas.

Qui ergo locútus fúerat Móysi, locútus est et Apóstolis et in córdibus discipulórum velox scribéntis Verbi manus novi testaménti decréta condébat, nulla ut quondam circumfúsa núbium crassitúdine, neque per terríbiles sonos atque fulgóres, pópulo ab accéssu montis abstérrito, sed paténte ad aures circumstántium tranquillitáte collóquii: ut per grátiæ lenitátem removerétur legis aspéritas et spíritus adoptiónis auférret formídinem servitútis.

Qualis ígitur doctrína sit Christi sacræ ipsíus senténtiæ protestántur, ut qui ad ætérnam beatitúdinem perveníre desíderant, gradus felicíssimæ ascensiónis agnóscant. Beáti, inquit, páuperes spíritu, quóniam ipsórum est regnum cælórum. De quibus paupéribus Véritas loquerétur forte esset ambíguum, si dicens: Beáti páuperes, nihil ádderet de intellegénda páuperum qualitáte, et suffícere viderétur ad promeréndum regnum cælórum ea sola inópia quam multi sub gravi et dura necessitáte patiúntur. Sed cum dicit: Beáti páuperes spíritu, osténdit eis regnum cælórum tribuéndum, quos humílitas comméndat animórum magis quam indigéntia facultátum.

Responsorium   Ps 77 (78), 1-2
R/. Atténdite, pópule meus, doctrínam meam; * Inclináte aurem vestram in verba oris mei.
V/. Apériam in parábolis os meum, éloquar arcána ætátis antíquæ. * Inclináte.

 

FERIA SEXTA HEBDOMADAE XXII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Ieremíæ prophétæ 30, 18 — 31, 9

Promissiones restaurationis Israel

Hæc dicit Dóminus: «Ecce ego convértam sortem tabernaculórum Iacob et tectis eius miserébor, et ædificábitur cívitas in ruínis suis, et arx in loco suo fundábitur; et egrediétur de eis laus voxque ludéntium. Et multiplicábo eos et non imminuéntur, et glorificábo eos, et non attenuabúntur. Et erunt fílii eius sicut a princípio, et cœtus eius coram me permanébit, et visitábo advérsum omnes, qui tríbulant eum. Et erit dux eius ex eo et princeps de médio eius procédet; et applicábo eum, et accédet ad me. Quis enim iste est, qui pígnori dabit cor suum, ut appropínquet mihi?, ait Dóminus. Et éritis mihi in pópulum, et ego ero vobis in Deum. Ecce turbo Dómini, furor egrédiens procélla ruens; in cápite impiórum conquiéscet. Non cessábit ab ira indignatiónis Dóminus, donec fáciat et cómpleat cogitatiónes cordis sui; in novíssimo diérum intellegétis ea.

In témpore illo, dicit Dóminus, ero Deus univérsis cognatiónibus Israel, et ipsi erunt mihi in pópulum. Hæc dicit Dóminus: Invénit grátiam in desérto pópulus, qui remánserat a gládio; vadet ad réquiem suam Israel». De longe Dóminus appáruit mihi: «In caritáte perpétua diléxi te; ídeo attráxi te in misericórdia. Rursúmque ædificábo te, et ædificáberis, virgo Israel; adhuc ornáberis týmpanis tuis et egrediéris in choro ludéntium. Adhuc plantábis víneas in móntibus Samaríæ; plantábunt plantántes et vindemiábunt. Quia erit dies, in qua clamábunt custódes in monte Ephraim: “Súrgite, et ascendámus in Sion ad Dóminum Deum nostrum”. Quia hæc dicit Dóminus: Exsultáte in lætítia propter Iacob et hínnite cápiti géntium; personáte, cánite et dícite: “Salva, Dómine, pópulum tuum, relíquias Israel”. Ecce ego addúcam eos de terra aquilónis et congregábo eos ab extrémis terræ; inter quos erunt cæcus et claudus, prægnans et páriens simul: cœtus magnus reverténtium huc. In fletu vénient, et in deprecatióne redúcam eos et addúcam eos per torréntes aquárum in via recta, et non impíngent in ea, quia factus sum Israéli pater, et Ephraim primogénitus meus est».

Responsorium   Ier 31, 6, Is 2, 5
R/. Erit dies in qua clamábunt custódes: * Súrgite et ascendámus in Sion ad Dóminum Deum nostrum.
V/. Domus Iacob, veníte et ambulémus in lúmine Dómini. * Súrgite.

Lectio altera

Ex Sermóne sancti Leónis Magni papæ De beatitudínibus (Sermo 95, 2-3: PL 54, 462)

Beati pauperes spiritu

Dubitári non potest quod humilitátis bonum facílius páuperes quam dívites assequántur: dum et illis in tenuitáte amíca est mansuetúdo et istis in divítiis familiáris elátio. Verúmtamen et in plerísque divítibus invenítur hic ánimus qui abundántia sua non ad tumórem supérbiæ, sed ad ópera benignitátis utátur, idque pro lucris máximis númeret quod ad relevándam misériam aliéni labóris impénderit.

Omni géneri atque órdini hóminum datur in hac virtúte consórtium, quia possunt esse propósito pares et ímpares censu; nec ínterest quantum sint in facultáte terréna dissímiles, qui in spiritálibus bonis inveniúntur æquáles. Beáta ígitur illa paupértas, quæ rerum temporálium amóre non cápitur, nec mundi ópibus augéri áppetit, sed cæléstibus bonis ditéscere concupíscit.

Huius nobis magnánimæ paupertátis exémplum primi post Dóminum Apóstoli præbuérunt, qui ómnia sua sine differéntia relinquéntes, ad vocem cæléstis magístri, a captúra píscium in piscatóres hóminum álacri conversióne mutáti sunt et multos sui símiles fídei suæ imitatióne fecérunt, quando illis primitívis Ecclésiæ fíliis unum cor ómnium et ánima erat una credéntium; qui univérsis suis rebus possessionibúsque distráctis, per devotíssimam paupertátem bonis ditabántur ætérnis et ex apostólica prædicatióne gaudébant nihil habére de mundo et ómnia possidére cum Christo.

Hinc beátus Petrus apóstolus, cum ascéndens in templum a claudo eleemósyna poscerétur, Argéntum, inquit, et aurum non est mihi; quod autem hábeo, hoc tibi do: In nómine Iesu Christi Nazaréni, surge et ámbula. Quid hac humilitáte sublímius? quid hac paupertáte locuplétius? Non habet præsídia pecúniæ, sed habet dona natúræ. Quem débilem édidit mater ex útero, sanum fecit Petrus ex verbo; et qui imáginem Cæsaris in nummo non dedit, imáginem Christi in hómine reformávit.

Huius autem thesáuri ópibus non solum ille adiútus est cui gressus est rédditus, sed étiam quinque mília virórum, qui tunc ad exhortatiónem Apóstoli ob eiúsdem curatiónis miráculum credidérunt. Et ille pauper qui non habébat quod peténti daret, tantam dedit divínæ grátiæ largitátem, ut quemádmodum unum hóminem redintegrárat in pédibus, sic tot mília credéntium sanáret in córdibus facerétque eos in Christo álacres, quos invénerat claudicántes.

Responsorium   Mt 5, 1b-3; Is 66, 2b
R/. Accessérunt ad Iesum discípuli eius; et apériens os suum, docébat eos dicens: * Beáti páuperes spiritu, quóniam ipsórum est regnum cælórum.
V/. Ad hunc respíciam, dicit Dóminus, ad paupérculum et contrítum spíritu, et treméntem sermónes meos. * Beáti.

 

SABBATO HEBDOMADAE XXII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Ieremíæ prophétæ 31, 15-22. 27-34

Salus et fœdus novum prænuntiantur

Hæc dicit Dóminus: «Vox in Rama audíta est lamentatiónis, luctus et fletus Rachel plorántis fílios suos et noléntis consolári super eis, quia non sunt». Hæc dicit Dóminus: «Quiéscat vox tua a plorátu, et óculi tui a lácrimis, quia est merces óperi tuo, ait Dóminus, et reverténtur de terra inimíci. Et est spes novíssimis tuis, ait Dóminus, et reverténtur fílii ad términos suos. Audiens audívi Ephraim transmigrántem: “Castigásti me et erudítus sum quasi iuvénculus indómitus; convérte me et convértar quia tu Dóminus Deus meus. Postquam enim convertísti me, egi pæniténtiam; et postquam ostendísti mihi, percússi femur meum; confúsus sum et erúbui, quóniam sustínui oppróbrium adulescéntiæ meæ”. Estne fílius honorábilis mihi Ephraim aut puer delectábilis, quia ex quo locútus sum de eo, adhuc recordábor eius? Idcírco conturbáta sunt víscera mea super eum: míserans miserébor eius», ait Dóminus. Státue tibi lápides, pone tibi signa, dírige cor tuum in iter, viam, in qua ambulásti; revértere, virgo Israel, revértere ad civitátes tuas istas. Usquequo vagáberis, fília rebéllis? Quia creávit Dóminus novum super terram: fémina circúmdabit virum.

«Ecce dies véniunt, dicit Dóminus, et seminábo domum Israel et domum Iudæ sémine hóminum et sémine iumentórum. Et sicut vigilávi super eos, ut evéllerem et demolírer et dissipárem et dispérderem et afflígerem, sic vigilábo super eos, ut ædíficem et plantem, ait Dóminus.

In diébus illis non dicent ultra: “Patres comedérunt uvam acérbam, et dentes filiórum obstupuérunt”, sed unusquísque in iniquitáte sua moriétur; omnis homo, qui coméderit uvam acérbam, obstupéscent dentes eius.

Ecce dies véniunt, dicit Dóminus, et fériam dómui Israel et dómui Iudæ pactum novum; non secúndum pactum, quod pépigi cum pátribus eórum in die, qua apprehéndi manum eórum, ut edúcerem eos de terra Ægýpti, pactum, quod írritum fecérunt, et ego dominátus sum eórum, dicit Dóminus. Sed hoc erit pactum, quod fériam cum domo Israel post dies illos, dicit Dóminus: Dabo legem meam in viscéribus eórum et in corde eórum scribam eam; et ero eis in Deum, et ipsi erunt mihi in pópulum. Et non docébit ultra vir próximum suum, et vir fratrem suum dicens: “Cognósce Dóminum”; omnes enim cognóscent me, a mínimo eórum usque ad máximum, ait Dóminus, quia propitiábor iniquitáti eórum et peccáti eórum non memorábor ámplius».

Responsorium   Ps 50 (51), 12. 11
R/. Cor mundum crea in me, Deus; * Et spíritum firmum ínnova in viscéribus meis.
V/. Avérte fáciem tuam a peccátis meis, et omnes iniquitátes meas dele. * Et spíritum.

Lectio altera

Ex Sermóne sancti Leónis Magni papæ De beatitudínibus (Sermo 95, 4-6: PL 54, 462-464)

Beatitudo regni Christi

Post prædicatiónem felicíssimæ paupertátis, áddidit Dóminus, dicens: Beáti qui lugent, quóniam ipsi consolabúntur. Luctus hic, dilectíssimi, cui consolátio ætérna promíttitur, non est cum mundi huius afflictióne commúnis; nec beátum quemquam fáciunt ista laménta, quæ totíus humáni géneris deploratióne fundúntur. Alia rátio est sanctórum gemítuum, ália beatárum causa lacrimárum. Religiósa tristítia aut aliénum peccátum luget aut próprium; nec de hoc dolet quod divína iustítia ágitur, sed de eo mæret quod humána iniquitáte commíttitur; ubi magis plangéndus est fáciens malígna quam pátiens, quia iniústum malítia sua demérgit ad pœnam, iustum autem tolerántia ducit ad glóriam.

Deínde ait Dóminus: Beáti mites, quóniam ipsi hereditáte possidébunt terram. Mítibus atque mansuétis, humílibus ac modéstis et ad ómnium iniuriárum tolerántiam præparátis possidénda terra promíttitur. Nec parva æstimánda est hæc aut vilis heréditas, tamquam a cælésti habitatióne discréta sit, cum regnum cælórum non álii intellegántur intráre. Terra ergo promíssa mítibus et in possessiónem danda mansuétis, caro sanctórum est, quæ ob humilitátis méritum felíci resurrectióne mutábitur et immortalitátis glória vestiétur, in nullo iam spirítui unitátis habitúra consénsum. Tunc enim extérior homo interióris hóminis erit quiéta et intemeráta posséssio.

Possidébunt enim illam mites pace perpétua et nihil umquam de eórum iure minuétur, cum corruptíbile hoc indúerit incorruptiónem, et mortále hoc indúerit immortalitátem, ut perículum vertátur in præmium, et quod fuit óneri sit honóri.

Responsorium   Mt 5, 4. 6. 5
R/. Beáti qui lugent, quóniam ipsi consolabúntur; * Beáti qui esúriunt et sítiunt iustítiam, quóniam ipsi saturabúntur.
V/. Beáti mites, quóniam ipsi possidébunt terram. * Beáti qui esúriunt.

---

---

---