DOMINICA XIX PER ANNUM

Hebd. III Psalterii

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Osée prophétæ 11, 1-11

Misericordia Dei inamissibilis

Hæc dicit Dóminus: «Cum puer esset Israel, diléxi eum et ex Ægýpto vocávi fílium meum. Quanto magis vocábam eos, tanto recessérunt a fácie mea; ipsi Báalim immolábant et simulácris sacrificábant. Et ego dirigébam gressus Ephraim, portábam eos in bráchiis meis, et nesciérunt quod curárem eos. In funículis humanitátis trahébam eos, in vínculis caritátis; et fui eis, quasi qui élevant infántem ad maxíllas suas, et declinávi ad eum, ut vescerétur. Revertétur in terram Ægýpti, et Assur ipse rex eius, quóniam noluérunt convérti. Sæviet gládius in civitátibus eius et consúmet gárrulos eius et cómedet eos propter consília eórum. Pópulus meus pendet ad prævaricándum contra me; vocant eum ad altum, sed simul non érigunt eum. Quómodo dabo te, Ephraim, tradam te, Israel? Quómodo dabo te sicut Adama, ponam te ut Séboim? Convértitur in me cor meum, simul exardéscit miserátio mea. Non fáciam furórem iræ meæ, non convértar, ut dispérdam Ephraim, quóniam Deus ego et non homo, in médio tui Sanctus et non véniam in terróre. Post Dóminum ambulábunt; quasi leo rúgiet, quia ipse rúgiet et in tremóre accúrrent fílii ab occidénte. Et avolábunt quasi avis ex Ægýpto et quasi colúmba de terra Assýriæ: et collocábo eos in dómibus suis, dicit Dóminus».

Responsorium   Os 11, 8c. 9a. b; Ier 31, 3b
R/. Convértitur in me cor meum, simul exardéscit miserátio mea: * Non fáciam furórem iræ meæ, quóniam Deus ego et non homo.
V/. In caritáte perpétua diléxi te; ídeo attráxi te in misericórdia. * Non fáciam.

Lectio altera

Ex Diálogo sanctæ Catharínæ Senénsis vírginis De divína Providéntia (4, 13: ed. latina, Ingolstadii 1583, ff. 19v-20)

In vinculis caritatis

Dómine mi dulcíssime, misericórdes óculos tuos ad pópulum istum gratióse convérte, páriter et ad corpus Ecclésiæ tuæ mýsticum: quia glória maior nómini tuo sancto subsequétur, parcéndo tantæ multitúdini creaturárum tuárum, quam solum de me miserábili quæ tantópere offéndi maiestátem tuam. Ego quómodo consolári possem, vidéndo me vita pérfrui, si pópulus tuus esset in morte? Et vidéndo ténebras peccatórum in peramábili Sponsa tua, ex meis deféctibus et aliárum creaturárum tuárum?

Volo ígitur et pro singulári grátia peto, quod illa cáritas inæstimábilis quæ te ad creándum hóminem ad imáginem et similitúdinem tuam excitávit [hoc fáciat]. Quid, sive quis, óbsecro, fuit in causa, ut hóminem in tanta dignitáte locáres? Certe solus amor inæstimábilis quo creatúram tuam in temetípso respexísti, de qua fuísti “philocáptus”. Sed apérte cognósco quia propter peccáti culpam iuste dignitátem amísit, in qua locáveras eam.

Tu autem eódem excitátus amóre, voléndo tibi genus humánum gratióse reconciliáre, donásti nobis verbum unigéniti Fílii tui, qui vere fuit inter nos et te sequéster atque mediátor, et iustítia nostra qui punívit et in se portávit omnes iniustítias et iniquitátes nostras ex obœdiéntia quam tu Pater ætérnus iniunxísti ei, cum humanitátem nostram ipsum assúmere decrevísti. O inæstimábilis caritátis abýssus: quod est illud cor ita durum, quod in sua possit integritáte conservári, et mínime scindátur attendéndo tantam sublimitátem ad tantam profunditátem atque deiectiónem descendísse, quanta et qualis est humánitas nostra?

Nos imágo tua sumus et tu imágo nostra, propter uniónem quam in hómine fecísti, velándo Deitátem ætérnam cum miserábili nube ac infécta massa carnis Adæ. Unde procéssit hoc? Solum ineffábilis amor tuus est in causa. Per hunc ígitur amórem inæstimábilem humíliter exóro maiestátem tuam ómnibus víribus ánimæ meæ, ut miserabílibus creatúris tuis gratióse misericórdiam impéndas.

Responsorium   Ps 100 (101), 1-2
R/. Misericórdiam et iudícium cantábo; tibi, Dómine, psallam. * Intéllegam in via immaculáta; quando vénies ad me?
V/. Perambulábo in innocéntia cordis mei, in médio domus meæ. * Intéllegam.

 

FERIA SECUNDA HEBDOMADAE XIX PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Osée prophétæ 14, 2-10

Vocatio ad conversionem. Promissio sanationis

Hæc dicit Dóminus: «Convértere, Israel, ad Dóminum Deum tuum, quóniam corruísti in iniquitáte tua. Tóllite vobíscum verba et convertímini ad Dóminum; dícite ei: “Omnem aufer iniquitátem et áccipe bonum, et reddémus fructum labiórum nostrórum. Assýria non salvábit nos, super equum non ascendémus, nec vocábimus ultra: ‘Deos nostros!’ ópera mánuum nostrárum, quia in te misericórdiam consequétur pupíllus”. “Sanábo prævaricatiónem eórum, díligam eos spontánee, quia avérsus est furor meus ab eis. Ero quasi ros pro Israel; germinábit quasi lílium et mittet radíces suas ut Líbanus. Expandéntur rami eius; et erit quasi olíva glória eius, et odor eius ut Líbani. Converténtur sedéntes in umbra mea, colent tríticum et germinábunt quasi vínea; memoriále eius sicut vinum Líbani. Ephraim, quid ei ultra idóla? Ego exáudio et respício in eum. Ego ut ábies virens: ex me fructus tuus invenítur”. Qui sápiens est, intéllegat ista, intéllegens sciat hæc! Quia rectæ viæ Dómini, et iusti ambulábunt in eis; prævaricatóres vero córruent in eis».

Responsorium   Os 14, 5; Ioel 4, 21
R/. Sanábo prævaricatiónem eórum, díligam eos spontánee, * Quia avérsus est furor meus ab eis.
V/. Vindicábo sánguinem eórum quem non relínquam impunítum et Dóminus commorátur in Sion. * Quia.

Lectio altera

Ex Tractátu Theodoréti Cyrénsis epíscopi De incarnatióne Dómini (Nn. 26-27: PG 75, 1466-1467)

Sanabo contritiones eorum

Sponte accúrrit Iesus ad eas quæ de eo scriptæ fúerant passiónes; quas sæpe discípulis suis prænuntiáverat, Petro étiam incrépito qui haud libénter passiónum núntium excipiébat, demónstrans dénique salútem mundi per has confíeri. Proptérea et adveniéntibus semet exhíbuit dicens: Ego sum quem quæritis. Et accusátus non respóndit, et cum posset latére, nóluit; quamquam álio non semel témpore appetítus insídiis, declináverat.

Insuper et Ierúsalem deplórat, quæ incredulitáte sua exítium sibi comparábat, et suprémæ ruínæ addícit templum olim famigerátum. Patiénter quoque se in cápite percússum fert ab hómine duplíciter servíli. Exalapátus, conspútus, vituperátus, excruciátus, flagellátus et postrémo in crucem actus et sócios supplícii admíttens utrímque latrónes, et cum homicídis atque sceléstis computátus acetúmque et fel ex mala vite percípiens, spinísque pro palmítibus atque racémis coronátus et púrpura illúsus calamóque percússus, láncea latus perfóssus et dénique sepúlcro illátus.

Hæc autem perpéssus est, dum salúti nostræ dat óperam. Nam quia ii qui peccáto servíerant, peccáti pœnis facti erant obnóxii, ipse omni peccáto immúnis, et qui omnis iustítiæ cursum confécerat, peccántium supplícium súbiit, véteris maledícti decrétum cruce sua delens. Christus enim, inquit Paulus, nos redémit de maledícto legis, factus pro nobis maledíctum: quia scriptum est: Maledíctus omnis qui pendet in ligno; spínea vero coróna finem Adámi supplíciis impónens. Etenim post peccátum ille audíerat: Maledícta terra in opéribus tuis: spinas et tríbulos germinábit tibi.

Felle amaritúdinem ac moléstiam mortális passibilísque hóminum vitæ in se recépit. Acéto hóminum in peius mutatiónem ipse sibi imputávit et ad melióra réditum largítus est. Púrpura regnum significávit, cálamo infirmitátem fragilitatémque poténtiæ diáboli ínnuit, álapa nostram publicávit libertátem, nobis débitas tólerans ipse iniúrias, correctiónes atque plagas.

Latus, æque ac Adámus, perfóssus, non tamen féminam inde emergéntem éxhibens, quæ mortem suo erróre génuit, sed vitæ fontem qui dúplici rívulo mundum vivíficat; quorum alter in baptistério nos rénovat et immortáli stola vestit, alter génitos alit in divína mensa ceu lac párvulos.

Responsorium   Is 53, 5; 1 Petr 2, 24
R/. Vulnerátus est propter iniquitátes nostras, attrítus est propter scélera nostra; disciplína pacis nostræ super eum. * Et livóre eius sanáti sumus.
V/. Peccáta nostra ipse pértulit in córpore suo super lignum, ut, peccátis mórtui, iustítiæ viverémus. * Et livóre.

 

FERIA TERTIA HEBDOMADAE XIX PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Michææ prophétæ 3, 1-12

Propter peccata principum delebitur Ierusalem

«Audíte, príncipes Iacob et duces domus Israel: Numquid non vestrum est scire iudícium?». Sed ódio habétis bonum et dilígitis malum. Violénter tóllitis pelles eórum désuper eos et carnem eórum désuper óssibus eórum. Qui cómedunt carnem pópuli mei et pellem eórum désuper excóriant; et ossa eórum confríngunt et secant sicut carnem assam in lebéte et quasi carnem in médio ollæ. Tunc clamábunt ad Dóminum, et non exáudiet eos et abscóndet fáciem suam ab eis in témpore illo, sicut péssima fecérunt ópera sua. Hæc dicit Dóminus super prophétas, qui sedúcunt pópulum meum, qui cum habent, quid mórdeant déntibus suis, prædicant pacem; et si quis non déderit in ore eórum quíppiam, sanctíficant super eum prœlium. Proptérea nox vobis sine visióne erit, et ténebræ vobis sine divinatióne; et occúmbet sol super prophétas, et obtenebrábitur super eos dies. Et confundéntur vidéntes, et confundéntur divíni, et opérient lábia sua omnes, quia non est respónsum Dei. Verúmtamen ego replétus sum fortitúdine spíritus Dómini, iudício et virtúte, ut annúntiem Iacob scelus suum et Israel peccátum suum. Audíte hoc, príncipes domus Iacob et iúdices domus Israel, qui abominámini iudícium et ómnia recta pervértitis, qui ædificátis Sion in sanguínibus et Ierúsalem in iniquitáte. Príncipes eius in munéribus iúdicant, et sacerdótes eius in mercéde docent, et prophétæ eius in pecúnia divínant; et super Dóminum requiéscunt dicéntes: «Numquid non Dóminus in médio nostrum? Non vénient super nos mala». Propter hoc causa vestri Sion quasi ager arábitur, et Ierúsalem quasi acérvus lápidum erit, et mons templi in excélsa silvárum.

Responsorium   Ps 78 (79), 1; Dan 3, 42. 29a
R/. Deus, venérunt gentes in hereditátem tuam, polluérunt templum sanctum tuum, posuérunt Ierúsalem in ruínas. * Ne confúndas nos, sed fac nobíscum secúndum multitúdinem misericórdiæ tuæ.
V/. Peccávimus enim et iníque égimus, recedéntes a te. * Ne confúndas.

Lectio altera

Ex Tractátu Theodoréti Cyrénsis epíscopi De incarnatióne Dómini (N. 28: PG 75, 1467-1470)

Livore eius nos sanati sumus

Phármaca nostra sunt Servatóris nostri cruciátus. Quod Prophéta docens ait: Ipse peccáta nostra perfert, et pro nobis dolet; nos autem reputávimus eum in labóre et plaga atque afflictióne versári. Ipse vulnerátus est propter peccáta nostra, attrítus est propter scélera nostra; disciplína pacis nostræ super eum; livóre eius nos sanáti sumus. Omnes quasi oves errávimus; ídeo tamquam ovis ad occisiónem ductus est, et sicut agnus coram tondénte se obmútuit.

Et sicut pastor dispérsas oves cernens, unam ex óvibus manu tenens et ad plácitum sibi páscuum ducens, réliquas étiam huius exémplo ad se pértrahit; sic Deus Verbum cum genus hóminum errabúndum vidísset, servi forma assúmpta eáque sibi copuláta, ad se per illam convértit univérsam hóminum natúram atque ad divína páscua dedúxit eos qui male pascebántur et lupis erant obiécti.

Proptérea Servátor noster natúram nostram assúmpsit: proptérea Christus Dóminus salutíferam excépit passiónem mortíque déditus, sepúlcro tráditus, antíquam illam tyránnidem dépulit et corruptéla deténtis incorruptibilitátem promísit. Nam dissolútum templum restáurans et resúscitans, mórtuis quoque atque eius resurrectiónem exspectántibus veras firmásque promissiónes osténdit.

«Nam quemádmodum, inquit, sumpta ex vobis natúra, deitátis inhabitatióne atque adunatióne, resurrectiónem obtínuit et, corruptibilitáte passionibúsque depósitis, ad incorruptibilitátem immortalitatémque transívit, sic et vos dura mortis servitúte absolvémini abiectáque corruptióne cum passiónibus impassibilitáte vestiémini».

Idcírco et baptísmi donum cunctis homínibus per Apóstolos misit. Eúntes enim, inquit, docéte omnes gentes, baptizántes eas in nómine Patris et Fílii et Spíritus Sancti. Baptísmus adumbrátio quædam est et typus mortis domínicæ. Nam si complantáti, inquit Paulus, fúimus similitúdini mortis Fílii eius, érimus et resurrectiónis.

Responsorium   Io 10, 15b. 18a; Ier 12, 7
R/. Animam meam pono pro óvibus; * Nemo tollit eam a me, sed ego pono eam a meípso.
V/. Relíqui domum meam, dimísi hereditátem meam; dedi diléctam ánimæ meæ in manu inimicórum eius. * Nemo.

 

FERIA QUARTA HEBDOMADAE XIX PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Michææ prophétæ 4, 1-7

Gentes ascendunt ad montem Domini

Hæc dicit Dóminus: «Et erit in novíssimis diébus: Erit mons domus Dómini præparátus in vértice móntium et sublímis super colles; et fluent ad eum pópuli, et properábunt gentes multæ et dicent: “Veníte, ascendámus ad montem Dómini et ad domum Dei Iacob, et docébit nos de viis suis, et íbimus in sémitis eius”. Quia de Sion egrediétur lex, et verbum Dómini de Ierúsalem. Et iudicábit inter pópulos multos et decérnet géntibus fórtibus usque in longínquum; et concídent gládios suos in vómeres et hastas suas in falces; non sumet gens advérsus gentem gládium, et non discent ultra belligeráre. Et sedébit unusquísque subtus vitem suam et subtus ficum suam, et non erit qui detérreat; quia os Dómini exercítuum locútum est. Quia omnes pópuli ambulábunt unusquísque in nómine dei sui; nos autem ambulábimus in nómine Dómini Dei nostri in ætérnum et ultra. “In die illa, dicit Dóminus, congregábo claudicántem, et eam, quam eiéceram, cólligam et, quam afflíxeram; et ponam claudicántem in relíquias et eam, quæ laboráverat, in gentem robústam”. Et regnábit Dóminus super eos in monte Sion ex hoc nunc et usque in ætérnum».

Responsorium   Mic 4, 2b; Io 4, 25
R/. Veníte, ascendámus ad montem Dómini et ad domum Dei Iacob: * Docébit nos de viis suis et íbimus in sémitis eius.
V/. Messías venit, qui dícitur Christus; cum vénerit ille, nobis annuntiábit ómnia. * Docébit.

Lectio altera

Ex Enarratiónibus sancti Augustíni epíscopi in psalmos (Ps 47, 7: CCL 38, 543-545)

Venite, ascendamus ad montem Domini

Sicut audívimus, ita et vídimus. O beáta Ecclésia! quodam témpore audísti, quodam témpore vidísti. Audívit in promissiónibus, videt in exhibitiónibus; audívit in prophetía, videt in Evangélio. Omnia enim quæ modo compléntur, ántea prophetáta sunt. Erige óculos ergo et diffúnde per mundum; vide iam hereditátem usque ad términos orbis terræ; vide iam impléri quod dictum est: Adorábunt eum omnes reges terræ, omnes gentes sérvient illi. Vide implétum esse quod dictum est: Exaltáre super cælos, Deus, et super omnem terram glória tua. Vide illum cuius pedes et manus fixi sunt clavis, cuius ossa in ligno pendéntia numeráta sunt, super cuius vestiméntum sors missa est; vide regnántem, quem illi vidérunt pendéntem; vide in cælo sedéntem, quem contempsérunt in terra ambulántem. Vide inde impléri: Commemorabúntur, et converténtur ad Dóminum univérsi fines terræ, et adorábunt in conspéctu eius univérsæ pátriæ géntium. Hæc videns excláma cum gáudio: Sicut audívimus, ita et vídimus.

Mérito sic vocátur ipsa Ecclésia de géntibus: Audi, fília, et vide, et oblivíscere pópulum tuum et domum patris tui. Audi, et vide: audis primo quod non vides, vidébis póstea quod audísti. Pópulus, inquit, quem non cognóvi, servívit mihi, in obaudítu auris obaudívit mihi. Si in obaudítu auris obaudívit, ergo non vidit. Et ubi est, Quibus non est nuntiátum de eo, vidébunt; et qui non audiérunt, intéllegent? Ad quos non missi sunt prophétæ, ipsi primo audiérunt et intellexérunt prophétas: illi qui primo non audiérunt, póstea audiéntes admiráti sunt. Remansérunt illi ad quos missi sunt, códices feréntes, veritátem non intellegéntes, testaménti tábulas habéntes, et hereditátem non tenéntes. Sed nos sicut audívimus, ita et vídimus.

In civitáte Dómini virtútum, in civitáte Dei nostri. Ibi audívimus, ibi et vídimus. Deus fundávit eam in ætérnum. Non se extóllant qui dicunt, Ecce hic est Christus, ecce illic. Qui dicit: Ecce hic est, ecce illic, ad partes indúcit. Unitátem promísit Deus: reges in unum collécti sunt, non per schísmata dissipáti sunt. Sed forte ista cívitas quæ mundum ténuit, aliquándo evertétur. Absit: Deus fundávit eam in ætérnum. Si ergo eam Deus fundávit in ætérnum, quid times ne cadat firmaméntum?

Responsorium   Lev 26, 11-12; 2 Cor 6, 16b
R/. Ponam habitáculum meum in médio vestri, et non abominábitur vos ánima mea. * Ambulábo inter vos, et ero vester Deus, vosque éritis pópulus meus.
V/. Vos estis templum Dei vivi, sicut dicit Deus. * Ambulábo.

 

FERIA QUINTA HEBDOMADAE XIX PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Michææ prophétæ 4, 14 — 5, 7

Messias erit pax

Hæc dicit Dóminus: «Nunc incíde te, fília incisiónis! Obsidiónem posuérunt super nos; in virga percútiunt maxíllam iúdicis Israel. Sed tu, Béthlehem Ephratha, párvulus in mílibus Iudæ, ex te mihi egrediétur, qui sit dominátor in Israel; et egréssus eius a tempóribus antíquis, a diébus æternitátis. Propter hoc dabit eos usque ad tempus, in quo partúriens páriet; et relíquiæ fratrum eius converténtur ad fílios Israel. Et stabit et pascet in fortitúdine Dómini, in sublimitáte nóminis Dómini Dei sui; et habitábunt secúre, quia nunc magnus erit usque ad términos terræ, et erit iste pax. Assýrius cum vénerit in terram nostram et quando calcáverit in dómibus nostris, suscitábimus super eum septem pastóres et octo primátes hóminum. Et pascent terram Assýriæ in gládio et terram Nemrod in lánceis; et liberábit ab Assýrio, cum vénerit in terram nostram et cum calcáverit in fínibus nostris. Et erunt relíquiæ Iacob in médio populórum multórum quasi ros a Dómino et quasi imbres super herbam, quæ non exspéctat virum et non præstolátur fílios hóminum. Et erunt relíquiæ Iacob in géntibus, in médio populórum multórum, quasi leo in iuméntis silvárum et quasi cátulus leónis in grégibus pécorum; qui, cum transíerit et conculcáverit et céperit, non est qui éruat».

Responsorium   Cf. Mic 5, 1. 3. 4; Zac 9, 10bc
R/. Béthlehem, cívitas Dei summi, ex te éxiet Dominátor Israel, et egréssus eius sicut a princípio diérum æternitátis, et magnificábitur in médio univérsæ terræ: * Et pax erit in terra nostra.
V/. Loquétur pacem géntibus, et impérium eius a mari usque ad mare. * Et pax.

Lectio altera

Ex Tractátu sancti Gregórii Nysséni epíscopi De perfécta christiáni forma (PG 46, 259-262)

Habemus Christum, qui est pax et lux nostra

Ipse est pax nostra, qui fecit utráque unum. Christum esse pacem cogitántes, veram christiáni appellatiónem ostendémus, si per eam pacem, quæ in nobis est, Christum vita nostra expressérimus. Ille interfécit inimicítiam, ut inquit Apóstolus. Ne ígitur eam in nobis ullo modo revivíscere patiámur, sed plane mórtuam esse declarémus. Ne præcláre pro salúte nostra interféctam a Deo, nos in nostrórum perníciem animórum irascéntes et iniuriárum reminiscéntes, excitémus eam, quæ bene mórtua iacet, ímprobe in vitam revocántes.

Sed cum habeámus Christum, qui est pax, nos item inimicítiam occidámus, ut, quod in ipso crédimus, id in nostra vita prosequámur. Ut ille enim médium paríetem macériæ solvens duos cóndidit in semetípso in uno hómine fáciens pacem, sic et nos reconciliémus non eos tantum qui nos extrínsecus oppúgnant, sed illos étiam qui in nobis ipsis seditiónes cómmovent, ut ne concupíscat ámplius advérsus spíritum caro, et spíritus advérsus carnem; sed prudéntia carnis legi divínæ subiécta, in unum novum et pacíficum hóminem reædificáti et ex duóbus unus effécti, in nobis ipsis pacem habeámus.

Hæc enim est pacis definítio, ut dissidéntium concórdia esse dicátur. Quámobrem, quando natúræ nostræ bellum intestínum sublátum est, in nobis pacem coléntes, pax effícimur et veram ac própriam in nobis hanc Christi appellatiónem declarámus.

At Christum esse lucem veram et a mendácio remotíssimam considerántes, díscimus vitam quoque nostram veræ lucis rádiis illustrári oportére. Solis autem iustítiæ rádii sunt ipsæ virtútes, quæ ad nos illuminándos emánant, ut abiciámus ópera tenebrárum, et tamquam in die honéste ambulémus, et repudiántes abscóndita turpitúdinis atque ómnia in luce faciéntes, ipsi quoque lux evadámus et, quod próprium est lucis, áliis per ópera splendeámus.

Quodsi Christum ut sanctificatiónem considerábimus, ab ímprobis et impúris ómnibus tum factis tum cogitatiónibus abstinéntes, nos eius nóminis vere partícipes ostendémus, quippe qui non verbis, sed vitæ nostræ actiónibus sanctificatiónis virtútem præ nobis ferámus.

Responsorium   Cf. Lc 1, 78. 79
R/. Visitávit nos Oriens ex alto, * Ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.
V/. Illumináre his qui in ténebris et in umbra mortis sedent. * Ad dirigéndos.

 

FERIA SEXTA HEBDOMADAE XIX PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Michææ prophétæ 6, 1-15

Dominus iudicio cum populo suo contendit

Audíte, quæ Dóminus lóquitur: «Surge, conténde iudício coram móntibus, et áudiant colles vocem tuam». Audíte, montes, iudícium Dómini, et auscultáte, fundaménta terræ; quia iudícium Dómini cum pópulo suo et cum Israel iudício conténdit. «Pópule meus, quid feci tibi et quid moléstus fui tibi? Respónde mihi. Ego edúxi te de terra Ægýpti et de domo serviéntium liberávi te et misi ante fáciem tuam Móysen et Aaron et Maríam. Pópule meus, meménto, quæso, quid cogitáverit Balac rex Moab, et quid respónderit ei Bálaam fílius Beor, de Settim usque ad Gálgalam, ut cognóscas iustítias Dómini». «Quid dignum ófferam Dómino, dum curvo genu Deo Excélso? Numquid ófferam ei holocautómata et vítulos annículos? Numquid placébunt Dómino mília aríetum, multa mília torréntium ólei? Numquid dabo primogénitum meum pro scélere meo, fructum ventris mei pro peccáto ánimæ meæ?». Indicátum est tibi, o homo, quid sit bonum et quid Dóminus quærat a te: útique fácere iudícium et dilígere caritátem et sollícitum ambuláre cum Deo tuo. Vox Dómini ad civitátem clamat — et sapiéntia est timére nomen tuum — : «Audíte, tribus et cœtus civitátis! Numquid tolerábo batum iníquum et ephi minus maledíctum? Numquid iustificábo statéram ímpiam et saccélli póndera dolósa? Quia dívites eius repléti sunt iniquitáte, et habitántes in ea loquebántur mendácium, et lingua eórum fraudulénta in ore eórum. Ego ergo cœpi percútere te perditióne super peccátis tuis. Tu cómedes et non saturáberis, et sordes tuæ in médio tui. Tu removébis et non salvábis; et, quos salváveris, in gládium dabo. Tu seminábis et non metes, tu calcábis olívam et non ungéris óleo, mustum et non bibes vinum».

Responsorium   Mic 6, 8; Ps 36 (37), 3
R/. Indicátum est tibi, homo, quid sit bonum et quid Dóminus quærat a te: * Fácere iudícium et dilígere caritátem, et sollícitum ambuláre cum Deo tuo.
V/. Spera in Dómino et fac bonitátem, et inhabitábis terram. * Fácere.

Lectio altera

Ex Sermóne sancti Paciáni epíscopi De baptísmo (Nn. 5-6: PL 13, 1092-1093)

Novos per Spiritum mores sequamur in Christo

Peccátum Adæ in genus omne transíerat: Per unum enim hóminem, sicut Apóstolus dicit, delíctum introívit, et per delíctum mors: sic et in omnes hómines devénit. Ergo et iustítia Christi necésse est ut in genus tránseat; ac sicut ille per peccátum stirpem suam pérdidit, ita Christus per iustítiam genus suum omne vivíficet. Hoc urget Apóstolus dicens: Ut sicut per inobœdiéntiam uníus peccatóres constitúti sunt multi, sic per dicto audiéntiam uníus, iusti constituántur multi: ac sicut regnávit delíctum in mortem, simíliter et grátia regnet per iustítiam in vitam ætérnam.

Dicet mihi áliquis: «Sed peccátum Adæ mérito transívit in pósteros, quia ex ipso géniti erant; et numquid nos a Christo géniti sumus, ut propter ipsum salvi esse possímus?». Carnália cogitáre nolíte: iam vidébitis quáliter Christo parénte generémur. Novíssimis tempóribus ánimam útique cum carne accépit Christus ex María: hanc venit salvam fácere, hanc apud ínferos non relíquit, hanc spirítui suo coniúnxit et suam fecit. Et hæ sunt núptiæ Dómini, uni carni coniúnctæ, ut secúndum illud magnum sacraméntum fíerent duo in carne una, Christus et Ecclésia.

Ex his núptiis christiána plebs náscitur, veniénte désuper Spíritu Dómini; nostrarúmque animárum substántiæ, superfúso et admíxto prótinus seménte cælésti, viscéribus matris inoléscimus, alvóque eius effúsi vivificámur in Christo. Unde Apóstolus: Primus Adam, in ánimam vivéntem; novíssimus Adam, in spíritum vivificántem. Sic génerat Christus in Ecclésia per suos sacerdótes, ut idem Apóstolus: Christo autem ego vos génui. Atque ita Christi semen, id est Dei Spíritus novum hóminem alvo matris agitátum, et partu fontis excéptum, mánibus sacerdótis effúndit, fide tamen prónuba.

Recipiéndus est ergo Christus ut géneret, quia sic Ioánnes apóstolus dicit: Quotquot eum recepérunt, dedit eis potestátem fílios Dei fíeri. Hæc autem compléri álias néqueunt, nisi lavácri et chrísmatis et antístitis sacraménto. Lavácro enim peccáta purgántur; chrísmate Sanctus Spíritus superfúnditur; utráque vero ista manu et ore antístitis impetrámus: atque ita totus homo renáscitur et innovátur in Christo; ut sicut resurréxit Christus a mórtuis, sic et nos in novitáte vitæ ambulémus; id est, ut depósitis vitæ véteris erróribus, novos per Spíritum mores sequámur in Christo.

Responsorium   Rom 5, 19. 21; 1 Io 4, 10
R/. Sicut per inobœdiéntiam uníus hóminis peccatóres constitúti sunt multi, ita et per uníus obœditiónem iusti constituéntur multi. * Ut sicut regnávit peccátum in morte, ita et grátia regnet in vitam ætérnam per Iesum Christum.
V/. Misit Deus Fílium suum propitiatiónem pro peccátis nostris. * Ut sicut.

 

SABBATO HEBDOMADAE XIX PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro Michææ prophétæ 7, 7-20

Civitas Dei exspectat salutem. Salus in remissione peccatorum

Ego ad Dóminum aspíciam, exspectábo Deum salvatórem meum; áudiet me Deus meus. Ne lætéris, inimíca mea, super me, quia cécidi: consúrgam; cum sédeo in ténebris, Dóminus lux mea est. Iram Dómini porto, quóniam peccávi ei, donec iúdicet causam meam et fáciat iudícium meum; edúcet me in lucem, vidébo iustítiam eius. Et aspíciet inimíca mea, et operiétur confusióne, quæ dicit ad me: «Ubi est Dóminus Deus tuus?». Oculi mei vidébunt in eam; nunc erit in conculcatiónem ut lutum plateárum. Dies véniet ut ædificéntur macériæ tuæ; in die illa dilatabúntur fines tui. In die illa usque ad te vénient habitántes ab Assýria usque ad Ægýptum et ab Ægýpto usque ad flumen et a mari usque ad mare et a monte usque ad montem. Terra autem erit in desolatiónem propter habitatóres suos et propter fructum óperum eórum. Pasce pópulum tuum in virga tua, gregem hereditátis tuæ, habitántes solos in saltu, in médio hortórum; pascántur Basan et Gálaad iuxta dies antíquos. Secúndum dies egressiónis tuæ de terra Ægýpti osténde nobis mirabília. Vidébunt gentes et confundéntur super omni fortitúdine sua, ponent manum super os, aures eórum surdæ erunt; lingent púlverem sicut serpens, velut reptília terræ. Treméntes exíbunt de ædibus suis — ad Dóminum Deum nostrum — formidábunt et timébunt te. Quis Deus símilis tui, qui aufers iniquitátem, et transis peccátum reliquiárum hereditátis tuæ? Non servat in ætérnum furórem suum, quóniam volens misericórdiam est. Revertétur et miserébitur nostri, calcábit iniquitátes nostras et proíciet in profúndum maris ómnia peccáta nostra. Dabis veritátem Iacob, misericórdiam Abraham, quæ iurásti pátribus nostris a diébus antíquis.

Responsorium   Hebr 10, 37b; Mic 7, 19b
R/. Qui ventúrus est, véniet, et non tardábit; et iam non erit timor in fínibus nostris: * Quóniam ipse est salvátor noster.
V/. Calcábit iniquitátes nostras, et proíciet in profúndum maris ómnia peccáta nostra; * Quóniam.

Lectio altera

Ex Sermóne sancti Paciáni epíscopi De baptísmo (Nn. 6-7: PL 13, 1093-1094)

Quis, Deus, similis tui, qui aufers iniquitatem?

Sicut portávimus imáginem terréni hóminis, portémus et eius qui de cælo est; quia primus homo de terra terrénus, secúndus a cælo cæléstis. Quod agéntes, dilectíssimi, iam non moriémur ámplius. Etiam si in hoc córpore resolvámur, vivémus in Christo, sicut ait ipse: Qui in me credíderit, licet moriátur, vivet.

Certi dénique sumus, ipso teste Dómino, et Abraham et Isaac et Iacob et omnes sanctos Dei vívere. Dénique de his ipsis ait Dóminus: Omnes autem illi vivunt: Deus enim vivórum est, non mortuórum. Et Apóstolus de se dicit: Mihi vívere Christus est, et mori lucrum: optárem dissólvi et cum Christo esse. Adhuc: Nos autem dum in córpore hoc sumus, peregrinámur a Dómino. Per fidem enim ambulámus, non per spéciem. Hoc est quod crédimus, dilectíssimi fratres. Céterum: Si in hoc sæculo sperántes sumus, miserabilióres ómnibus homínibus sumus. Vita mundi et pecúdibus et feris et alítibus, ut vidétis ipsi, aut nobíscum est commúnis aut lóngior. Et illud hómini próprium, quod per Spíritum suum dedit Christus, id est vita perpétua, sed si iam non peccámus ámplius. Quia sicut mors scélere acquíritur, virtúte vitátur; ita vita sceléribus amíttitur, virtúte retinétur. Stipéndia ergo peccáti mors; donum Dei, vita ætérna per Iesum Christum Dóminum nostrum.

Ille est, ille qui rédimit, donans nobis ómnia peccáta, sicut Apóstolus dicit, et delens quod advérsus nos erat chirógraphum inobauditiónis; quia et ipsum tulit de médio, affígens illud cruci; éxuens se carnem, tradúxit potestátes, líbere triúmphans eas in semetípso. Solvit compedítos et víncula nostra disrúpit, sicut David díxerat: Dóminus érigit elísos, Dóminus solvit compedítos, Dóminus illúminat cæcos. Et íterum: Dirupísti víncula mea, tibi sacrificábo hóstiam laudis. Solúti ítaque de vínculis, ubi per baptísmi sacraméntum ad signum Dómini convénimus, sánguine Christi et nómine liberáti.

Igitur, dilectíssimi, semel ablúimur, semel liberámur, semel in regnum immortále suscípimur; semel felíces sunt, quorum remíssa sunt facínora et quorum tecta sunt peccáta. Tenéte fórtiter quod accepístis, serváte felíciter, ámplius peccáre nolíte. Puros vos ex eo et immaculátos in diem Dómini reserváte.

Responsorium   1 Cor 15, 47. 49; Col 3, 9b. 10
R/. Primus homo de terra terrénus; secúndus homo de cælo. * Sicut portávimus imáginem terréni, portábimus et imáginem cæléstis.
V/. Exuístis vos véterem hóminem et induístis novum, eum, qui renovátur in agnitiónem secúndum imáginem eius qui creávit eum. * Sicut.

---

---

---