DOMINICA XV PER ANNUM

Hebd. III Psalterii

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro primo Regum 16, 29 — 17, 16

Initia Eliæ prophetæ tempore Achab, regis Israel

Achab fílius Amri regnávit super Israel anno tricésimo octávo Asa regis Iudæ; et regnávit Achab fílius Amri super Israel in Samaría vigínti et duóbus annis. Et fecit Achab fílius Amri malum in conspéctu Dómini super omnes, qui fuérunt ante eum. Nec suffécit ei, ut ambuláret in peccátis Ieróboam fílii Nabat; ínsuper duxit uxórem Iézabel fíliam Ethbaal regis Sidoniórum et ábiit et servívit Baal et adorávit eum. Et pósuit aram Baal in templo Baal, quod ædificáverat in Samaría, et fecit Achab palum. Et áddidit Achab in ópere suo írritans Dóminum Deum Israel super omnes reges Israel, qui fúerant ante eum. In diébus eius ædificávit Hiel de Bethel Iéricho; in Abíram primitívo suo fundávit eam et in Segub novíssimo suo pósuit portas eius, iuxta verbum Dómini, quod locútus fúerat in manu Iósue filii Nun.

Et dixit Elías Thesbítes de Thesbi in Gálaad ad Achab: «Vivit Dóminus Deus Israel, in cuius conspéctu sto. Non erit annis his ros et plúvia, nisi iuxta oris mei verba!».

Et factum est verbum Dómini ad eum dicens: «Recéde hinc et vade contra oriéntem et abscóndere in torrénte Charith, qui est contra Iordánem, et ibi de torrénte bibes; corvísque præcépi, ut pascant te ibi». Abiit ergo et fecit iuxta verbum Dómini; cumque abísset, sedit in torrénte Charith, qui est contra Iordánem. Corvi quoque deferébant ei panem et carnes mane, simíliter panem et carnes vésperi; et bibébat de torrénte. Post dies autem siccátus est torrens; non enim plúerat super terram.

Factus est ígitur sermo Dómini ad eum dicens: «Surge et vade in Sarépta Sidoniórum et manébis ibi; præcépi enim ibi mulíeri víduæ, ut pascat te». Surréxit et ábiit Saréptam. Cumque venísset ad portam civitátis, appáruit ei mulier vídua cólligens ligna; et vocávit eam dixítque: «Da mihi páululum aquæ in vase, ut bibam». Cumque illa pérgeret, ut afférret, clamávit post tergum eius dicens: «Affer mihi, óbsecro, et buccéllam panis in manu tua». Quæ respóndit: «Vivit Dóminus Deus tuus, non hábeo panem, nisi quantum pugíllus cápere potest farínæ in hýdria et páululum ólei in lécytho. En cólligo duo ligna, ut ingrédiar et fáciam illud mihi et fílio meo, ut comedámus et moriámur».

Ad quam Elías ait: «Noli timére, sed vade et fac, sicut dixísti; verúmtamen mihi primum fac de ipsa farínula subcinerícium panem párvulum et affer ad me; tibi autem et fílio tuo fácies póstea. Hæc autem dicit Dóminus Deus Israel: “Hýdria farínæ non defíciet, nec lécythus ólei minuétur, usque ad diem, in qua datúrus est Dóminus plúviam super fáciem terræ”». Quæ ábiit et fecit iuxta verbum Elíæ et comédit illa et ipse et domus eius per dies. Hýdria farínæ non defécit, et lécythus ólei non est imminútus iuxta verbum Dómini, quod locútus fúerat in manu Elíæ.

Responsorium   Iac 5, 17. 18; Sir 48, 1. 3a
R/. Elías prophéta orávit ut non plúeret, et non pluit; * Et orávit, et cælum dedit plúviam.
V/. Surréxit Elías quasi ignis, et verbum ipsíus quasi fácula ardébat; verbo Dómini contínuit cælum. * Et orávit.

Lectio altera

Incipit Tractátus sancti Ambrósii epíscopi De mystériis (Nn. 1-7: SCh 25 bis, 156-158)

Catechesis rituum ante baptismum

De morálibus cotidiánum sermónem habúimus, cum vel patriarchárum gesta vel Proverbiórum legeréntur præcépta, ut his informáti atque institúti assuescerétis maiórum íngredi vias eorúmque iter cárpere ac divínis obœdíre oráculis, quo renováti per baptísmum eius vitæ usum tenerétis, quæ ablútos decéret.

Nunc de mystériis dícere tempus ádmonet atque ipsam ratiónem sacramentórum édere, quam ante baptísmum si putassémus insinuándam nondum initiátis prodidísse pótius quam edidísse æstimarémur. Deínde quod inopinántibus mélius se ipsa lux mysteriórum infúderit, quam si ea sermo áliquis præcucurrísset.

Aperíte ígitur aures et bonum odórem vitæ ætérnæ inhalátum vobis múnere sacramentórum cárpite. Quod vobis significávimus, cum apertiónis celebrántes mystérium dicerémus: Effetha, quod est adaperíre, ut ventúrus unusquísque ad grátiam quid interrogarétur cognósceret, quid respondéret meminísse debéret. Hoc mystérium celebrávit Christus in Evangélio, sicut légimus, cum mutum curáret et surdum.

Post hæc reseráta sunt tibi sancta sanctárum, ingréssus es regeneratiónis sacrárium. Répete quid interrogátus sis, recognósce quid respónderis. Renuntiásti diábolo et opéribus eius, mundo et luxúriæ eius ac voluptátibus. Tenétur vox tua non in túmulo mortuórum, sed in libro vivéntium.

Vidísti illic levítam, vidísti sacerdótem, vidísti summum sacerdótem. Noli consideráre córporum figúras, sed ministeriórum grátiam. Præséntibus ángelis locútus es, sicut scriptum est: Quia lábia sacerdótis custódiunt sciéntiam et legem exquírunt ex ore ipsíus, quóniam ángelus est Dómini omnipoténtis. Non est fállere, non est negáre; ángelus est qui regnum Christi, qui vitam ætérnam annúntiat. Non spécie tibi æstimándus, sed múnere. Quid tradíderit consídera, usum eius expénde et statum eius agnósce.

Ingréssus ígitur, ut adversárium tuum cérneres, cui renuntiándum in os putáris, ad oriéntem convérteris: qui enim renúntiat diábolo, ad Christum convértitur, illum dirécto cernit obtútu.

Responsorium   Tit 3, 3. 5b; Eph 2, 3
R/. Erámus et nos aliquándo insipiéntes, inobœdiéntes, errántes, in malítia et invídia agéntes, odíbiles, odiéntes ínvicem; * Sed secúndum suam misericórdiam salvos nos fecit Deus, per lavácrum regeneratiónis et renovatiónis Spíritus Sancti.
V/. Nos omnes aliquándo conversáti sumus in concupiscéntiis carnis nostræ, et erámus natúra fílii iræ. * Sed secúndum.

FERIA SECUNDA HEBDOMADAE XV PER ANNUM

Ad officium lectionis

Lectio prior

De libro primo Regum 18, 16b-40

Elias adversus sacerdotes Baalim prævalet

In diébus illis: Venit Achab in occúrsum Elíæ et, cum vidísset eum, ait: «Tune es, qui contúrbas Israel?». Et ille ait: «Non turbávi Israel, sed tu et domus patris tui, qui dereliquístis mandáta Dómini, et secútus es Báalim. Verúmtamen nunc mitte et cóngrega ad me univérsum Israel in monte Carméli et prophétas Baal quadringéntos quinquagínta prophetásque Aseræ quadringéntos, qui cómedunt de mensa Iézabel».

Misit Achab ad omnes fílios Israel et congregávit prophétas in monte Carméli. Accédens autem Elías ad omnem pópulum ait: «Usquequo claudicátis in duas partes? Si Dóminus est Deus, sequímini eum; si autem Baal, sequímini illum». Et non respóndit ei pópulus verbum. Et ait rursus Elías ad pópulum: «Ego remánsi prophéta Dómini solus; prophétæ autem Baal quadringénti et quinquagínta viri sunt. Dentur nobis duo boves, et illi éligant sibi bovem unum et in frusta cædéntes ponant super ligna; ignem autem non suppónant. Et ego fáciam bovem álterum et impónam super ligna; ignémque non suppónam. Invocáte nomen dei vestri, et ego invocábo nomen Dómini; et Deus, qui exaudíerit per ignem, ipse est Deus!». Respóndens omnis pópulus ait: «Optima proposítio».

Dixit ergo Elías prophétis Baal: «Elígite vobis bovem unum et fácite primi, quia vos plures estis; et invocáte nomen dei vestri ignémque non supponátis». Qui, cum tulíssent bovem, quem déderat eis, fecérunt et invocábant nomen Baal de mane usque ad merídiem dicéntes: «Baal, exáudi nos!». Et non erat vox, nec qui respondéret. Saliebántque in circúitu altáris, quod fécerant. Cumque esset iam merídies, illudébat eis Elías dicens: «Clamáte voce maióre; deus enim est et fórsitan occupátus est aut secéssit aut in itínere aut certe dormit, ut excitétur». Clamábant ergo voce magna et incidébant se iuxta ritum suum cultris et lancéolis, donec perfunderéntur sánguine.

Postquam autem tránsiit merídies et, illis prophetántibus, vénerat tempus, quo sacrifícium offérri solet, nec audiebátur vox neque áliquis respondébat nec attendébat orántes, dixit Elías omni pópulo: «Veníte ad me». Et, accedénte ad se pópulo, curávit altáre Dómini, quod destrúctum fúerat; et tulit duódecim lápides iuxta númerum tríbuum filiórum Iacob, ad quem factus est sermo Dómini dicens: «Israel erit nomen tuum». Et ædificávit lapídibus altáre in nómine Dómini fecítque aquædúctum quasi pro duóbus satis in circúitu altáris et compósuit ligna divisítque per membra bovem et pósuit super ligna et ait: «Impléte quáttuor hýdrias aqua et fúndite super holocáustum et super ligna». Rursúmque dixit: «Etiam secúndo hoc fácite». Qui cum fecíssent et secúndo, ait: «Etiam tértio idípsum fácite». Fecerúntque et tértio, et currébant aquæ circum altáre, et fossa aquædúctus repléta est.

Cumque iam tempus esset, ut offerrétur sacrifícium, accédens Elías prophéta ait: «Dómine Deus Abraham, Isaac et Israel, hódie osténde quia tu es Deus in Israel et ego servus tuus et iuxta præcéptum tuum feci ómnia hæc. Exáudi me, Dómine, exáudi me, ut discat pópulus iste quia tu, Dómine, es Deus et tu convertísti cor eórum íterum!».

Cécidit autem ignis Dómini et vorávit holocáustum et ligna et lápides, púlverem quoque et aquam, quæ erat in aquædúctu lambens. Quod cum vidísset omnis pópulus, cécidit in fáciem suam et ait: «Dóminus ipse est Deus, Dóminus ipse est Deus!». Dixítque Elías ad eos: «Apprehéndite prophétas Baal, et ne unus quidem effúgiat ex eis!». Quos cum comprehendíssent, duxit eos Elías ad torréntem Cison et interfécit eos ibi.

Responsorium   1 Reg 18, 21ab; Mt 6, 24ac
R/. Accédens Elías ad omnem pópulum ait: Usquequo claudicátis in duas partes? * Si Dóminus est Deus, sequímini eum.
V/. Nemo potest duóbus dóminis servíre; non potéstis Deo servíre et mammónæ. * Si Dóminus.

Lectio altera

Ex Tractátu sancti Ambrósii epíscopi De mystériis (Nn. 8-11: SCh 25bis, 158-160)

Renascimur ex aqua et Spiritu Sancto

Quid vidísti in baptistério? Aquas útique sed non solas: levítas illic ministrántes, summum sacerdótem interrogántem et consecrántem. Primum ómnium dócuit te Apóstolus non ea contemplánda nobis quæ vidéntur sed quæ non vidéntur, quóniam quæ vidéntur temporália sunt, quæ autem non vidéntur ætérna. Nam et álibi habes quia invisibília Dei a creatúra mundi per ea quæ facta sunt comprehendúntur, sempitérna quoque virtus eius et divínitas opéribus æstimátur. Unde et ipse Dóminus ait: Si mihi non créditis, vel opéribus crédite. Crede ergo divinitátis illic adésse præséntiam. Operatiónem credis, non credis præséntiam? Unde sequerétur operátio nisi præcéderet ante præséntia?

Consídera autem quam vetus mystérium sit et in ipsíus mundi præfigurátum orígine. In princípio ipso, quando fecit Deus cælum et terram, spíritus, inquit, superferebátur super aquas. Non operabátur qui superferebátur? Cognósce quia operabátur in illa mundi fábrica, quando tibi dicit Prophéta: Verbo Dómini cæli firmáti sunt et spíritu oris eius omnis virtus eórum. Utrúmque prophético subníxum est testimónio, et quia superferebátur et quia operabátur. Quia superferebátur Móyses dicit, quia operabátur David testificátur.

Accipe áliud testimónium. Corrúpta erat caro omnis ab iniquitátibus suis. Non permanébit, inquit, spíritus meus in homínibus quóniam carnes sunt. Quo osténdit Deus quia carnáli immundítia et gravióris labe peccáti grátia spiritális avértitur. Unde volens Deus reparáre quod déderat, dilúvium fecit et iustum Noe in arcam iussit ascéndere. Quando decidénte dilúvio corvum dimísit prius, póstea dimísit colúmbam, quæ cum ramo óleæ légitur revertísse. Vides aquam, vides lignum, colúmbam áspicis, et dúbitas de mystério?

Aqua est qua caro mérgitur, ut omne abluátur carnále peccátum. Sepelítur illic omne flagítium. Lignum est in quo suffíxus est Dóminus Iesus cum paterétur pro nobis. Colúmba est in cuius spécie descéndit Spíritus Sanctus, sicut didicísti in novo testaménto, qui tibi pacem ánimæ, tranquillitátem mentis inspírat.

Responsorium   Cf. Is 44, 3. 4; Io 4, 14b
R/. Effúndam aquas super terram sitiéntem et fluénta super áridam; effúndam spíritum meum. * Et germinábunt quasi sálices iuxta præterfluéntes aquas.
V/. Fiet fons aquæ saliéntis in vitam ætérnam. * Et germinábunt.

FERIA TERTIA HEBDOMADAE XV PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro primo Regum 19, 1-9a. 11-21

Dominus Eliæ se revelat

In diébus illis: Nuntiávit Achab Iézabel ómnia, quæ fécerat Elías et quómodo occidísset univérsos prophétas gládio. Misítque Iézabel núntium ad Elíam dicens: «Hæc mihi fáciant dii et hæc áddant, nisi hac hora cras posúero ánimam tuam sicut ánimam uníus ex illis». Tímuit ergo Elías et surgens ábiit, ut ánimam suam salváret, venítque in Bersabée Iudæ et dimísit ibi púerum suum. Et perréxit in desértum via uníus diéi; cumque venísset et sedéret subter unam iuníperum, petívit ánimæ suæ, ut morerétur, et ait: «Súfficit mihi, Dómine! Tolle ánimam meam; neque enim mélior sum quam patres mei». Proiecítque se et obdormívit in umbra iuníperi; et ecce ángelus tétigit eum et dixit illi: «Surge, cómede!». Respéxit, et ecce ad caput suum subcinerícius panis et vas aquæ; comédit ergo et bibit et rursum obdormívit. Reversúsque est ángelus Dómini secúndo et tétigit eum dixítque illi: «Surge, cómede! Grandis enim tibi restat via». Qui, cum surrexísset, comédit et bibit et ambulávit in fortitúdine cibi illíus quadragínta diébus et quadragínta nóctibus usque ad montem Dei Horeb.

Cumque venísset illuc, mansit in spelúnca. Et ecce sermo Dómini ad eum. Et ait ei: «Egrédere et sta in monte coram Dómino». Et ecce Dóminus transit, et ventus grandis et fortis subvértens montes et cónterens petras ante Dóminum: non in vento Dóminus. Et post ventum, commótio: non in commotióne Dóminus. Et post commotiónem, ignis: non in igne Dóminus. Et post ignem, síbilus auræ ténuis. Quod cum audísset Elías, opéruit vultum suum pállio et egréssus stetit in óstio spelúncæ; et ecce vox ad eum dicens: «Quid agis hic, Elía?». Et ille respóndit: «Zelo zelátus sum pro Dómino Deo exercítuum, quia dereliquérunt pactum tuum fílii Israel, altária tua destruxérunt et prophétas tuos occidérunt gládio: et derelíctus sum ego solus, et quærunt ánimam meam, ut áuferant eam».

Et ait Dóminus ad eum: «Vade et revértere in viam tuam per desértum in Damáscum; cumque pervéneris, unges Házael regem super Sýriam, et Iehu fílium Namsi unges regem super Israel, Eliséum autem fílium Saphat, qui est de Abelméhula, unges prophétam pro te. Et erit: quicúmque fúgerit gládium Házael occídet eum Iehu, et qui fúgerit gládium Iehu interfíciet eum Eliséus. Et relínquam mihi in Israel septem mília: universórum génua, quæ non sunt incurváta ante Baal, et omne os, quod non osculátum est eum».

Proféctus ergo inde répperit Eliséum fílium Saphat arántem duódecim iugis boum; et ipse cum duodécimo erat. Cumque venísset Elías ad eum, misit pállium suum super illum, qui statim, relíctis bobus, cucúrrit post Elíam et ait: «Osculer, oro, patrem meum et matrem meam, et sic sequar te». Dixítque ei: «Vade et revértere; quid enim feci tibi?».

Revérsus autem ab eo tulit par boum et mactávit illud et in iugo boum coxit carnes et dedit pópulo, et comedérunt. Consurgénsque ábiit et secútus est Elíam et ministrábat ei.

Responsorium   Ex 33, 22. 20b; Io 1, 18
R/. Dixit Dóminus ad Móysen: Cum transíbit glória mea, ponam te in forámine petræ et prótegam déxtera mea donec tránseam. * Non enim vidébit Deum homo et vivet.
V/. Deum nemo vidit umquam; unigénitus Deus, qui est in sinu Patris, ipse enarrávit. * Non enim.

Lectio altera

Ex Tractátu sancti Ambrósii epíscopi De mystériis (Nn. 12-16. 19: SCh 25bis, 162-164)

Omnia in figura contingebant illis

Te Apóstolus docet quóniam patres nostri omnes sub nube fuérunt et omnes mare transiérunt et omnes in Móysen baptizáti sunt in nube et in mari. Dénique et ipse Móyses dicit in cántico: Misísti spíritum tuum et coopéruit eos mare. Advértis quod in illo Hebræórum tránsitu iam tunc sacri baptísmatis figúra præcésserit, in quo Ægýptius intériit et Hebræus evásit. Quid enim áliud in hoc cotídie sacraménto docémur, nisi quia culpa demérgitur et error abolétur, píetas autem et innocéntia tota pertránsit?

Audis quia sub nube fuérunt patres nostri, et bona nube quæ carnálium refrigerávit incéndia passiónum, bona nube: obúmbrat quos revísit Spíritus Sanctus. Dénique supervénit in Maríam Vírginem, et virtus Altíssimi obumbrávit ei, quando redemptiónem genti generávit humánæ. Et illud miráculum per Móysen in figúra factum est. Si ergo in figúra fuit Spíritus, non adest in veritáte cum Scriptúra tibi dicat quia lex per Móysen data est, grátia autem et véritas per Iesum Christum facta est?

Mara fons amárus erat, misit in eum Móyses lignum et dulcis est factus. Aqua enim sine prædicatióne domínicæ crucis ad nullos usus futúræ salútis est; cum vero salutáris fúerit crucis mystério consecráta, tunc ad usum spiritális lavácri et salutáris póculi temperátur. Sicut ergo in illum fontem Móyses lignum misit, hoc est prophéta, et in hunc fontem sacérdos prædicatiónem domínicæ crucis mittit et aqua fit ad grátiam dulcis.

Non ergo solis córporis tui credas óculis: magis vidétur quod non vidétur, quia istud temporále illud ætérnum. Magis aspícitur quod óculis non comprehénditur, ánimo autem ac mente cérnitur.

Dénique dóceat te decúrsa Regnórum léctio. Náaman Syrus erat et lepram habébat nec ab ullo mundári póterat. Tunc ait puélla ex captívis quóniam esset prophéta in Israel qui posset eum a lepræ contagióne mundáre. Sumpto, inquit, auro et argénto perréxit ad regem Israel. Qui, cógnita advéntus eius causa, scidit vestiménta sua, dicens quod tentarétur magis cum de se ea quæ non essent potestátis régiæ posceréntur. Eliséus autem regi intimávit ut ad se dirígeret Syrum, quo cognósceret quod esset Deus in Israel. Et cum venísset, mandávit ei ut sépties mérgeret in Iordáne flúvio. Tunc ille secum tractáre cœpit quod melióres aquas flúmina habérent pátriæ suæ in quibus sæpe mersísset et numquam a lepra esset ablútus, eóque revocátus non obœdiébat mandátis prophétæ. Sed admónitu et persuasiónibus servulórum acquiévit et mersit, mundatúsque íllico intelléxit non aquárum esse quod unusquísque mundátur, sed grátiæ.

Et ille dubitávit ántequam sanarétur; tu iam sanátus es et ídeo dubitáre non debes.

Responsorium   Ps 77 (78), 52a. 53; 1 Cor 10, 2
R/. Abstulit Dóminus sicut oves pópulum suum et dedúxit eos in spe, et non timuérunt; * Et inimícos eórum opéruit mare.
V/. Omnes in Móyse baptizáti sunt in nube et in mari. * Et inimícos.

FERIA QUARTA HEBDOMADAE XV PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro primo Regum 21, 1-21. 27-29

Elias, iustitiæ in pauperes defensor

Témpore illo vínea erat Naboth Iezrahelítæ, quæ erat in Iézrahel iuxta palátium Achab regis Samaríæ. Locútus est ergo Achab ad Naboth dicens: «Da mihi víneam tuam, ut fáciam mihi hortum ólerum, quia vicína est et prope domum meam. Dabóque tibi pro ea víneam meliórem aut, si tibi commódius putas, argénti prétium quanto digna est». Cui respóndit Naboth: «Propítius mihi sit Dóminus, ne dem hereditátem patrum meórum tibi».

Venit ergo Achab in domum suam tristis et indígnans super verbo, quod locútus fúerat ad eum Naboth Iezrahelítes dicens: «Non dabo tibi hereditátem patrum meórum». Et proíciens se in léctulum suum avértit fáciem ad paríetem et non comédit panem. Ingréssa est autem ad eum Iézabel uxor sua dixítque ei: «Quid est hoc, unde ánima tua contristáta est? Et quare non cómedis panem?». Qui respóndit ei: «Quia locútus sum Naboth Iezrahelítæ et dixi ei: Da mihi víneam tuam, accépta pecúnia; aut, si tibi placet, dabo tibi víneam pro ea. Et ille ait: “Non dabo tibi víneam meam”». Dixit ergo ad eum Iézabel uxor eius: «Grandis auctoritátis es et bene regis regnum Israel! Surge et cómede panem et æquo esto ánimo: ego dabo tibi víneam Naboth Iezrahelítæ».

Scripsit ítaque lítteras ex nómine Achab et signávit eas ánulo eius et misit ad maióres natu et ad optimátes, qui erant in civitáte eius et habitábant cum Naboth. Litterárum autem hæc erat senténtia: «Prædicáte ieiúnium et sedére fácite Naboth in cápite pópuli et submíttite duos viros fílios Bélial contra eum et testimónium dicant: “Maledixísti Deum et regem”; et edúcite eum et lapidáte, sicque moriátur». Fecérunt ergo cives eius maióres natu et optimátes, qui habitábant cum eo in urbe, sicut præcéperat eis Iézabel et sicut scriptum erat in lítteris, quas míserat ad eos. Prædicavérunt ieiúnium et sedére fecérunt Naboth in cápite pópuli; et ingréssi duo viri fílii Bélial sedérunt contra eum et illi, ut viri diabólici, dixérunt contra eum testimónium coram multitúdine: «Maledíxit Naboth Deum et regem». Quam ob rem eduxérunt eum extra civitátem et lapídibus interfecérunt; miserúntque ad Iézabel dicéntes: «Lapidátus est Naboth et mórtuus est».

Factum est autem, cum audísset Iézabel lapidátum Naboth et mórtuum, locúta est ad Achab: «Surge, pósside víneam Naboth Iezrahelítæ, qui nóluit tibi acquiéscere et dare eam, accépta pecúnia; non enim vivit Naboth, sed mórtuus est». Quod cum audísset Achab, mórtuum vidélicet Naboth, surréxit et descendébat in víneam Naboth Iezrahelítæ, ut possidéret eam.

Factus est ígitur sermo Dómini ad Elíam Thesbíten dicens: «Surge et descénde in occúrsum Achab regis Israel, qui est in Samaría; ecce est in vínea Naboth, ad quam descéndit, ut possídeat eam. Et loquéris ad eum dicens: Hæc dicit Dóminus: Occidísti, ínsuper et possedísti! Et post hæc addes: Hæc dicit Dóminus: In loco, in quo linxérunt canes sánguinem Naboth, lambent tuum quoque sánguinem». Et ait Achab ad Elíam: «Num invenísti me, inimíce mi?». Qui dixit: «Invéni, eo quod venúmdatus sis, ut fáceres malum in conspéctu Dómini. Ecce ego indúcam super te malum et démetam posterióra tua et interfíciam de Achab quidquid masculíni sexus sive impúberem sive púberem in Israel».

Itaque cum audísset Achab sermónes istos, scidit vestem suam et opéruit cilício carnem suam ieiunavítque et dormívit in sacco et ambulábat demísso cápite. Factus est autem sermo Dómini ad Elíam Thesbíten dicens: «Nonne vidísti humiliátum Achab coram me? Quia ígitur humiliátus est mei causa, non indúcam malum in diébus eius, sed in diébus fílii sui ínferam malum dómui eius».

Responsorium   Iac 4, 8b. 9a. 10a; cf. 5, 6
R/. Emundáte manus, peccatóres, et purificáte corda, dúplices ánimo; * Lugéte et ploráte, humiliámini in conspéctu Dómini.
V/. Addixístis et occidístis iustum, et non réstitit vobis. * Lugéte.

Lectio altera

Ex Tractátu sancti Ambrósii epíscopi De mystériis (Nn. 19-21. 24. 26-28: SCh 25bis, 164-170)

Aqua non mundat sine Spiritu Sancto

Ideo tibi ante prædíctum est ut non hoc solum créderes quod vidébas, ne forte et tu díceres: Hoc est illud magnum mystérium quod óculus non vidit nec auris audívit nec in cor hóminis ascéndit? Aquas vídeo quas vidébam cotídie, istæ me habent mundáre in quas sæpe descéndi et numquam mundátus sum? Hinc cognósce quod aqua non mundat sine Spíritu.

Ideóque legísti quod tres testes in baptísmate unum sunt: aqua, sanguis et Spíritus, quia si unum horum détrahas, non stat baptísmatis sacraméntum. Quid est enim aqua sine cruce Christi, nisi eleméntum commúne sine ullo sacraménti proféctu? Nec íterum sine aqua regeneratiónis mystérium est: nisi enim quis renátus fúerit ex aqua et Spíritu, non potest introíre in regnum Dei. Credit autem étiam catechúmenus in crucem Dómini Iesu qua et ipse signátur, sed nisi baptizátus fúerit in nómine Patris et Fílii et Spíritus Sancti, remissiónem non potest accípere peccatórum nec spiritális grátiæ munus hauríre.

Ergo ille Syrus sépties mersit in lege, tu autem baptizátus es in nómine Trinitátis. Conféssus es Patrem — recordáre quid féceris — conféssus es Fílium, conféssus es Spíritum. Tene órdinem rerum. In hac fide, mundo mórtuus es, Deo resurrexísti, et quasi in illo mundi consepúltus eleménto, peccáto mórtuus ad vitam es resuscitátus ætérnam. Crede ergo quia non sunt vácuæ aquæ.

Dénique paralýticus ille (Probáticæ piscínæ) exspectábat hóminem. Quem illum nisi Dóminum Iesum natum ex vírgine, cuius advéntu iam non umbra sanáret síngulos, sed véritas univérsos? Iste est ergo qui exspectabátur ut descénderet, de quo dixit Deus Pater ad Ioánnem Baptístam: Super quem víderis Spíritum descendéntem de cælo et manéntem super eum, hic est qui baptízat in Spíritu Sancto. De quo testificátus est Ioánnes, dicens: Quia vidi Spíritum descendéntem de cælo quasi colúmbam et manéntem super eum. Et hic quare Spíritus sicut colúmba descéndit, nisi ut tu vidéres, nisi ut tu cognósceres étiam illam colúmbam, quam Noe iustus emísit ex arca, istíus colúmbæ spéciem fuísse, ut typum agnósceres sacraménti?

Est adhuc quod dubitáre débeas? cum evidénter tibi clamet in Evangélio Pater, qui ait: Hic est Fílius meus in quo complácui; clamet Fílius, super quem sicut colúmba se demonstrávit Spíritus Sanctus; clamet et Spíritus Sanctus, qui sicut colúmba descéndit; clamet David: Vox Dómini super aquas, Deus maiestátis intónuit, Dóminus super aquas multas, cum tibi Scriptúra testétur quod ad Hieróboal preces ignis descéndit de cælo et rursus, precánte Elía, ignis est missus qui sacrifícium consecrávit.

Non mérita personárum consíderes, sed offícia sacerdótum. Et si mérita spectes, sicut Elíam consíderes, Petri quoque mérita spectáto vel Pauli, qui accéptum a Dómino Iesu hoc nobis mystérium tradidérunt. Ignis illis visíbilis mittebátur ut créderent, nobis invisíbilis operátur qui crédimus, illis in figúram, nobis ad commonitiónem. Credo ergo adésse Dóminum Iesum invocátum précibus sacerdótum qui ait: Ubicúmque fúerit duo vel tres, ibi et ego sum. Quanto magis ubi Ecclésia est, ubi mystéria sunt, ibi dignátur suam impertíre præséntiam.

Descendísti ígitur. Recordáre quid respónderis, quod credas in Patrem, credas in Fílium, credas in Spíritum Sanctum. Non habes illic: Credo in maiórem et minórem et últimum, sed eádem vocis tuæ cautióne constríngeris, ut simíliter credas in Fílium sicut in Patrem credis, simíliter in Spíritum credas sicut credis in Fílium, hoc solo excépto quod in crucem solíus Dómini Iesu fatéris tibi esse credéndum.

Responsorium   Mt 3, 11b; Is 1, 16c. 17a. 18b
R/. Qui post me ventúrus est, fórtior me est, cuius non sum dignus calceaménta portáre; * Ipse vos baptizábit in Spíritu Sancto et igni.
V/. Quiéscite ágere pervérse, díscite benefácere, dicit Dóminus. * Ipse.

FERIA QUINTA HEBDOMADAE XV PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro primo Regum 22, 1-9. 15-23. 29. 34-38

Consilium Dei super Achab regem impium manifestatur

In diébus illis: Transiérunt tres anni absque bello inter Sýriam et Israel. In anno autem tértio descéndit Iósaphat rex Iudæ ad regem Israel, dixítque rex Israel ad servos suos: «Ignorátis quod nostra sit Ramoth Gálaad et neglégimus tóllere eam de manu regis Sýriæ?». Et ait ad Iósaphat: «Veniésne mecum ad prœliándum in Ramoth Gálaad?».

Dixítque Iósaphat ad regem Israel: «Sicut ego sum, ita et tu; pópulus meus et pópulus tuus unum sunt, et équites mei et équites tui». Dixítque Iósaphat ad regem Israel: «Quære, oro te, hódie sermónem Dómini». Congregávit ergo rex Israel prophétas quadringéntos círciter viros et ait ad eos: «Ire débeo in Ramoth Gálaad ad bellándum, an quiéscere?». Qui respondérunt: «Ascénde, et dabit Dóminus in manu regis».

Dixit autem Iósaphat: «Non est hic et álius prophéta Dómini, ut interrogémus per eum?». Et ait rex Israel ad Iósaphat: «Remánsit vir unus, per quem possímus interrogáre Dóminum; sed ego odi eum, quia non prophétat mihi bonum sed malum: Michæas fílius Iemla». Cui Iósaphat ait: «Ne loquáris ita, rex». Vocávit ergo rex Israel eunúchum quendam et dixit ei: «Festína addúcere Michæam fílium Iemla».

Venit ítaque ad regem et ait illi rex: «Michæa, ire debémus in Ramoth Gálaad ad prœliándum, an cessáre?». Cui ille respóndit: «Ascénde et vade próspere, et tradet Dóminus in manu regis». Dixit autem rex ad eum: «Iterum atque íterum adiúro te, ut non loquáris mihi, nisi quod verum est in nómine Dómini». Et ille ait: «Vidi cunctum Israel dispérsum in móntibus quasi oves non habéntes pastórem.

Et ait Dóminus: “Non habent isti dóminum; revertátur unusquísque in domum suam in pace”».

Dixit ergo rex Israel ad Iósaphat: «Numquid non dixi tibi quia non prophétat mihi bonum, sed semper malum?».

Ille vero addens ait: «Proptérea audi sermónem Dómini: Vidi Dóminum sedéntem super sólium suum et omnem exércitum cæli assisténtem ei a dextris et a sinístris. Et ait Dóminus: “Quis decípiet Achab, ut ascéndat et cadat in Ramoth Gálaad?”. Et dixit unus verba huiuscémodi et álius áliter. Egréssus est autem spíritus et stetit coram Dómino et ait: “Ego decípiam illum”. Cui locútus est Dóminus: “In quo?”. Et ille ait: “Egrédiar et ero spíritus mendax in ore ómnium prophetárum eius”. Et dixit Dóminus: “Decípies et prævalébis; egrédere et fac ita”. Nunc ígitur ecce dedit Dóminus spíritum mendácii in ore ómnium prophetárum tuórum, qui hic sunt, et Dóminus locútus est contra te malum».

Ascéndit ítaque rex Israel et Iósaphat rex Iudæ in Ramoth Gálaad.

Vir autem quidam teténdit arcum in incértum sagíttam dírigens et percússit regem Israel inter iunctúras et lorícam. At ille dixit aurígæ suo: «Verte manum tuam et éice me de exércitu, quia gráviter vulnerátus sum». Aggravátum est ergo prœlium in die illa; et rex Israel stabat in curru suo contra Syros et mórtuus est véspere: fluébat autem sanguis plagæ in sinum currus. Et clamor insónuit in univérso exércitu ad solis occásum: «Unusquísque revertátur in civitátem et in terram suam!».

Mórtuus est ígitur rex et perlátus est Samaríam; sepelierúntque regem in Samaría. Et lavérunt currum eius in piscína Samaríæ; et linxérunt canes sánguinem eius, et scorta lavérunt se iuxta verbum Dómini, quod locútus fúerat.

Responsorium   Ier 29, 8b. 9a. 11a; Deut 18, 18a
R/. Non vos sedúcant prophétæ vestri, quia falso ipsi prophétant vobis in nómine meo; * Ego scio cogitatiónes, quas ego cógito super vos, ait Dóminus.
V/. Prophétam suscitábo et ponam verba mea in ore eius. * Ego scio.

Lectio altera

Ex Tractátu sancti Ambrósii epíscopi De mystériis (Nn. 29-30. 34-35. 37. 42: SCh 25 bis, 172-178)

Catechesis rituum post baptismum

Post hæc útique ascendísti ad sacerdótem. Consídera quid secútum sit. Nonne illud quod ait David: Sicut unguéntum in cápite, quod descéndit in barbam, barbam Aaron? Hoc est unguéntum de quo et Sálomon ait: Unguéntum exinanítum est nomen tuum, proptérea adulescéntulæ dilexérunt te et attraxérunt te. Quantæ hódie renovátæ ánimæ dilexérunt te, Dómine Iesu, dicéntes: Attrahe nos post te, in odórem vestimentórum tuórum currémus, ut odórem resurrectiónis haurírent.

Quare hoc fiat intéllege, quia óculi sapiéntis in cápite ipsíus. Ideo in barbam défluit, id est in grátiam iuventútis, ídeo in barbam Aaron ut fias eléctum genus, sacerdotále, pretiósum. Omnes enim in regnum Dei et in sacerdótium úngimur grátia spiritáli.

Accepísti post hæc vestiménta cándida, ut esset indício quod exúeris involúcrum peccatórum, indúeris innocéntiæ casta velámina de quibus dixit Prophéta: Aspérges me hyssópo et mundábor, lavábis me et super nivem dealbábor. Qui enim baptizátur, et secúndum legem et secúndum Evangélium vidétur esse mundátus: secúndum legem, quia hyssópi fascículo Móyses agni aspergébat sánguinem; secúndum Evangélium, quia Christi erant cándida vestiménta sicut nix cum resurrectiónis suæ glóriam in Evangélio demonstráret. Super nivem dealbátur cui culpa dimíttitur. Unde et per Isaíam Dóminus ait: Si fúerint peccáta vestra sicut phœnícium, ut nivem dealbábo.

Hæc vestiménta habens Ecclésia, per lavácrum regeneratiónis assúmpta, dicit in Cánticis: Nigra sum et decóra, fíliæ Ierúsalem. Nigra per fragilitátem condiciónis humánæ, decóra per grátiam, nigra quia ex peccatóribus, decóra fídei sacraménto. Hæc vestiménta cernéntes fíliæ Ierúsalem stupefáctæ dicunt: Quæ est hæc quæ ascéndit dealbáta? Hæc erat nigra, unde nunc súbito dealbáta?

Christus autem videns Ecclésiam suam in vestiméntis cándidis — pro qua ipse, ut habes in Zacharíæ libro prophétæ, sórdida vestiménta suscéperat — vel ánimam regeneratiónis lavácro mundam atque ablútam, dicit: Ecce formósa es, próxima mea, ecce es formósa, óculi tui sicut colúmbæ, in cuius spécie Spíritus Sanctus descéndit de cælo.

Unde répete quia accepísti signáculum spiritále, Spíritum sapiéntiæ et intelléctus, spíritum consílii atque virtútis, spíritum cognitiónis atque pietátis, spíritum sancti timóris, et serva quod accepísti. Signávit te Deus Pater, confirmávit te Christus Dóminus et dedit pignus Spíritum in córdibus tuis, sicut apostólica lectióne didicísti.

Responsorium   Eph 1, 13b-14; 2 Cor 1, 21b-22
R/. Credéntes signáti estis Spíritu promissiónis Sancto, qui est árrabon hereditátis nostræ, * In redemptiónem acquisitiónis in laudem glóriæ ipsíus.
V/. Unxit nos Deus, qui et signávit nos, et dedit arrabónem Spíritus in córdibus nostris. * In redemptiónem.

FERIA SEXTA HEBDOMADAE XV PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro secúndo Chronicórum 20, 1-9. 13-24

Miranda narratio auxilii Dei regi fideli Iosaphat præbiti

In diébus illis: Congregáti sunt fílii Moab et fílii Ammon et cum eis de Maonítis ad Iósaphat, ut pugnárent contra eum. Venerúntque núntii et indicavérunt Iósaphat dicéntes: «Venit contra te multitúdo magna de his locis, quæ trans mare sunt, de Edom, et ecce consístunt in Asasónthamar, quæ est Engáddi».

Iósaphat autem timóre pertérritus totum se cóntulit ad rogándum Dóminum et prædicávit ieiúnium univérso Iudæ. Congregatúsque est Iuda ac precándum Dóminum: sed et de ómnibus úrbibus suis venérunt ad obsecrándum eum.

Cumque stetísset Iósaphat in médio cœtu Iudæ et Ierúsalem in domo Dómini ante átrium novum, ait: «Dómine, Deus patrum nostrórum, tu es Deus in cælo et domináris cunctis regnis géntium; in manu tua est fortitúdo et poténtia, nec quisquam tibi potest resístere. Nonne tu, Deus noster, expulísti habitatóres terræ huius coram pópulo tuo Israel et dedísti eam sémini Abraham amíci tui in sempitérnum? Habitaverúntque in ea et exstruxérunt in illa sanctuárium nómini tuo dicéntes: “Si irrúerint super nos mala, gládius iudícii, pestiléntia et fames, stábimus coram domo hac in conspéctu tuo, quia nomen tuum est in domo hac, et clamábimus ad te in tribulatiónibus nostris, et exáudies salvósque fácies”». Omnis vero Iuda stabat coram Dómino cum párvulis et uxóribus et líberis suis.

Erat autem Iaháziel fílius Zacharíæ fílii Banaíæ fílii Iéhiel fílii Matthaníæ Levítes de fíliis Asaph, super quem factus est spíritus Dómini in médio congregatiónis, et ait: «Atténdite, omnis Iuda et, qui habitátis Ierúsalem, et tu, rex Iósaphat: Hæc dicit Dóminus vobis: Nolíte timére, nec paveátis hanc multitúdinem magnam; non est enim vestra pugna, sed Dei. Cras descendétis contra eos; ascensúri enim sunt per clivum nómine Sis, et inveniétis illos in summitáte torréntis, qui est contra solitúdinem Iéruel. Non éritis vos, qui dimicábitis; sed tantúmmodo confidénter state et vidébitis auxílium Dómini super vos, o Iuda et Ierúsalem. Nolíte timére, nec paveátis: cras egredímini contra eos, et Dóminus erit vobíscum». Iósaphat ergo inclinávit se super fáciem suam in terra et omnis Iuda et habitatóres Ierúsalem cecidérunt coram Dómino et adoravérunt eum. Porro Levítæ de fíliis Caath, de fíliis Core scílicet, surrexérunt et laudábant Dóminum Deum Israel voce magna in excélsum.

Cumque mane surrexíssent, egréssi sunt ad desértum Thécue; profectísque eis, stans Iósaphat in médio eórum dixit: «Audíte me, Iuda et habitatóres Ierúsalem! Crédite in Dómino Deo vestro et permanébitis; crédite prophétis eius, et cuncta evénient vobis próspera». Habuítque consílium cum pópulo et státuit cantóres Dómini, ut laudárent eum in ornátu sancto et antecéderent exércitum ac voce cónsona dícerent: «Confitémini Dómino, quóniam in ætérnum misericórdia eius».

Cumque cœpíssent laudes cánere, vertit Dóminus insídias eórum contra fílios Ammon et Moab et montem Seir, qui egréssi fúerant, ut pugnárent contra Iudam, et percússi sunt. Et fílii Ammon et Moab consurrexérunt advérsum habitatóres montis Seir, ut interfícerent et delérent eos; cumque hoc ópere perpetrássent, étiam in semetípsos versi mútuis concidére vulnéribus.

Porro Iuda, cum venísset ad spéculam, quæ réspicit solitúdinem, vidit procul omnem late regiónem plenam cadavéribus, nec superésse quemquam, qui necem potuísset evádere.

Responsorium   Eph 6, 12. 14a; 2 Chr 20, 17a
R/. Non est nobis colluctátio advérsus sánguinem et carnem sed advérsus principátus, advérsus potestátes, contra spiritália nequítiæ. * State ergo succíncti lumbos vestros in veritáte.
V/. Confidénter state, et vidébitis auxílium Dómini super vos. * State.

Lectio altera

Ex Tractátu sancti Ambrósii epíscopi De mystériis (Nn. 43. 47-49: SCh 25 bis, 178-180. 182)

De Eucharistia ad neophytos

His ablúta plebs dives insígnibus, ad Christi conténdit altária dicens: Et introíbo ad altáre Dei, ad Deum qui lætíficat iuventútem meam. Depósitis enim inveteráti erróris exúviis, renováta in áquilæ iuventútem, cæléste illud festínat adíre convívium. Venit ígitur et videns sacrosánctum altáre compósitum, exclámans ait: Parásti in conspéctu meo mensam. Hanc loquéntem indúcit David dicens: Dóminus pascit me et nihil mihi déerit, in loco páscuæ ibi me collocávit. Super aquam refectiónis educávit me. Et infra: Nam etsi ámbulem in médio umbræ mortis, non timébo mala, quóniam tu mecum es. Virga tua et báculus tuus ipsa me consoláta sunt. Parásti in conspéctu meo mensam advérsus eos qui tríbulant me. Impinguásti in óleo caput meum et póculum tuum inébrians quam præclárum est.

Mirábile est quod manna Deus plúerit pátribus et cotidiáno cæli pascebántur aliménto. Unde dictum est: Panem angelórum manducávit homo. Sed tamen panem illum qui manducavérunt, omnes in desérto mórtui sunt; ista autem esca quam áccipis, iste panis vivus qui descéndit de cælo, vitæ ætérnæ substántiam subminístrat, et quicúmque hunc manducáverit non moriétur in ætérnum, est enim corpus Christi.

Consídera nunc utrum præstántior sit panis angelórum an caro Christi, quæ útique corpus est vitæ. Manna illud de cælo, hoc supra cælum; illud cæli, hoc Dómini cælórum; illud corruptióni obnóxium si in diem álterum servarétur, hoc ab omni aliénum corruptióne, quod quicúmque religióse gustáverit, corruptiónem sentíre non póterit. Illis aqua de petra fluxit, tibi sanguis e Christo; illos ad horam satiávit aqua, te sanguis díluit in ætérnum. Iudæus bibit et sitit, tu cum bíberis sitíre non póteris, et illud in umbra, hoc in veritáte.

Si illud quod miráris umbra est, quantum istud est cuius et umbram miráris. Audi quia umbra est quæ apud patres facta est: Bibébant, inquit, de consequénti petra, petra autem erat Christus. Sed non in plúribus eórum complácitum est Deo, nam prostráti sunt in desérto. Hæc autem in figúra nobis facta sunt. Cognovísti præstantióra: pótior est enim lux quam umbra, véritas quam figúra, corpus Auctóris quam manna de cælo.

Responsorium   1 Cor 10, 1b-2. 11a. 3-4a
R/. Patres nostri mare transiérunt, et omnes in Móyse baptizáti sunt in nube et in mari; * Hæc autem ómnia in figúra contingébant illis.
V/. Omnes eándem escam spiritálem manducavérunt, et omnes eúndem potum spiritálem bibérunt. * Hæc autem.

SABBATO HEBDOMADAE XV PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De libro secúndo Regum 2, 1-15

Assumptio Eliæ

In diébus illis: Factum est, cum leváre vellet Dóminus Elíam per túrbinem in cælum, ibant Elías et Eliséus de Gálgalis; dixítque Elías ad Eliséum: «Sede hic, quia Dóminus misit me usque Bethel». Cui ait Eliséus: «Vivit Dóminus, et vivit ánima tua, quia non derelínquam te». Cumque descendíssent Bethel, egréssi sunt fílii prophetárum, qui erant in Bethel, ad Eliséum et dixérunt ei: «Numquid nosti quia hódie Dóminus tollet dóminum tuum désuper cápite tuo?». Qui respóndit: «Et ego novi, siléte». Dixit autem ei Elías: «Elisée, sede hic, quia Dóminus misit me in Iéricho». Et ille ait: «Vivit Dóminus, et vivit ánima tua, quia non derelínquam te». Cumque veníssent Iérichum, accessérunt fílii prophetárum, qui erant in Iéricho, ad Eliséum et dixérunt ei: «Numquid nosti quia hódie Dóminus tollet dóminum tuum désuper cápite tuo?». Et ait: «Et ego novi, siléte». Dixit autem ei Elías: «Sede hic, quia Dóminus misit me ad Iordánem». Qui ait: «Vivit Dóminus, et vivit ánima tua, quia non derelínquam te». Iérunt ígitur ambo páriter, et quinquagínta viri de fíliis prophetárum secúti sunt, qui et stetérunt e contra longe. Illi autem ambo stabant super Iordánem. Tulítque Elías pállium suum et invólvit illud et percússit aquas, quæ divísæ sunt in utrámque partem, et transiérunt ambo per siccum.

Cumque transíssent, Elías dixit ad Eliséum: «Póstula, quod vis, ut fáciam tibi, ántequam tollar a te». Dixítque Eliséus: «Obsecro, ut fiant duæ partes spíritus tui in me». Qui respóndit: «Rem diffícilem postulásti. Attamen si víderis me, quando tollor a te erit tibi, quod petísti; si autem non víderis, non erit». Cumque pérgerent et incedéntes sermocinaréntur, ecce currus ígneus et equi ígnei divisérunt utrúmque; et ascéndit Elías per túrbinem in cælum.

Eliséus autem vidébat et clamábat: «Pater mi, pater mi, currus Israel et auríga eius!». Et non vidit eum ámplius apprehendítque vestiménta sua et scidit illa in duas partes. Et levávit pállium Elíæ quod cecíderat ei, reversúsque stetit super ripam Iordánis. Et pállio Elíæ, quod cecíderat ei, percússit aquas et dixit: «Ubi est Deus Elíæ étiam nunc?». Percussítque aquas, et divísæ sunt huc atque illuc, et tránsiit Eliséus.

Vidéntes autem fílii prophetárum, qui erant in Iéricho de contra, dixérunt: «Requiévit spíritus Elíæ super Eliséum». Et veniéntes in occúrsum eius adoravérunt eum proni in terram.

Responsorium   Mal 3, 23-24b; Lc 1, 15a. 17a
R/. Ecce ego mittam vobis Elíam prophétam, ántequam véniat dies Dómini magnus et horríbilis; * Et convértet cor patrum ad fílios et cor filiórum ad patres eórum.
V/. Erit Ioánnes magnus coram Dómino, et ipse præcédet ante illum in spíritu et virtúte Elíæ. * Et convértet.

Lectio altera

Ex Tractátu sancti Ambrósii epíscopi De mystériis (Nn. 52-54. 58: SCh 25 bis, 186-188. 190)

Sacramentum istud, quod accipis, Christi sermone conficitur

Advértimus maióris operatiónis esse grátiam quam natúram et adhuc tamen prophéticæ benedictiónis numerámus grátiam. Quod si tantum váluit humána benedíctio ut natúram convérteret, quid dícimus et ipsa consecratióne divína, ubi verba ipsa Dómini salvatóris operántur? Nam sacraméntum istud quod áccipis, Christi sermóne confícitur. Quod si tantum váluit sermo Elíæ ut ignem de cælo depóneret, non valébit Christi sermo ut spécies mutet elementórum? De totíus mundi opéribus legísti quia ipse dixit et facta sunt, ipse mandávit et creáta sunt. Sermo ergo Christi, qui pótuit ex níhilo fácere quod non erat, non potest ea quæ sunt in id mutáre quod non erant? Non enim minus est novas rebus dare quam mutáre natúras.

Sed quid arguméntis útimur? Suis utámur exémplis incarnationísque mystériis astruámus mystérii veritátem. Numquid natúræ usus præcéssit cum Iesus Dóminus ex María nascerétur? Si órdinem quærimus, viro mixta fémina generáre consuévit. Liquet ígitur quod præter natúræ órdinem virgo generávit. Et hoc quod confícimus corpus ex vírgine est. Quid hic quæris natúræ órdinem in Christi córpore, cum præter natúram sit ipse Dóminus Iesus partus ex vírgine? Vera útique caro Christi quæ crucifíxa est, quæ sepúlta est, vere ergo carnis illíus sacraméntum est.

Ipse clamat Dóminus Iesus: Hoc est corpus meum. Ante benedictiónem verbórum cæléstium ália spécies nominátur; post consecratiónem corpus significátur. Ipse dicit sánguinem suum. Ante consecratiónem áliud dícitur; post consecratiónem sanguis nuncupátur. Et tu dicis: «Amen», hoc est: «Verum est». Quod os lóquitur, mens intérna fateátur; quod sermo sonat, afféctus séntiat.

Unde et Ecclésia videns tantam grátiam, hortátur fílios suos, hortátur próximos ut ad sacraménta concúrrant dicens: Edite, próximi mei, et bíbite et inebriámini, fratres mei. Quid edámus, quid bibámus, álibi tibi per Prophétam Spíritus Sanctus expréssit dicens: Gustáte et vidéte quóniam suávis est Dóminus, beátus vir qui confídit in eo. In illo sacraménto Christus est, quia corpus est Christi. Non ergo corporális esca, sed spiritális est. Unde et Apóstolus de typo eius ait quia patres nostri escam spiritálem manducavérunt et potum spiritálem bibérunt. Corpus enim Dei corpus est spiritále, corpus Christi corpus est divíni spíritus, quia spíritus Christus, ut légimus: Spíritus ante fáciem nostram Christus Dóminus. Et in Petri epístola habémus: Et Christus pro vobis mórtuus est. Dénique cor nostrum esca ista confírmat, et potus iste lætíficat cor hóminis, ut Prophéta memorávit.

Responsorium   Mt 26, 26; Cf. Iob 31, 31
R/. Cenántibus illis, accépit Iesus panem, et benedíxit ac fregit dedítque discípulis suis, et ait: * Accípite, comédite: hoc est corpus meum.
V/. Dixérunt viri tabernáculi mei: Quis det de cárnibus eius, ut saturémur? * Accípite.

---

---

---