HEBDOMADA I PER ANNUM
Hebd. I Psalterii
FERIA SECUNDA HEBDOMADAE I PER ANNUM
Ad Officium lectionis
Incipit liber Sirácidæ 1, 1-25
Divinae sapientiæ mysterium
Omnis sapiéntia a Dómino Deo est et cum illo fuit semper et est ante ævum. Arénam maris et plúviæ guttas et dies sæculi quis dinumerávit? Altitúdinem cæli et latitúdinem terræ et profúndum abýssi quis mensus est? Sapiéntiam Dei præcedéntem ómnia quis investigávit? Prior ómnium creáta est sapiéntia, et intelléctus prudéntiæ ab ævo. Fons sapiéntiæ verbum Dei in excélsis, et ingréssus illíus mandáta ætérna. Radix sapiéntiæ cui reveláta est? Et astútias illíus quis agnóvit?
Disciplína sapiéntiæ cui reveláta est et manifestáta? Et multíplicem perítiam illíus quis intelléxit? Unus est Altíssimus, creátor omnípotens et rex potens et metuéndus nimis, sedens super thronum suum et dóminans, Deus. Ipse creávit illam in spíritu sancto et vidit et dinumerávit et mensus est; et effúdit illam super ómnia ópera sua et super omnem carnem secúndum largitátem suam et præbuit illam diligéntibus se.
Timor Dómini glória et gloriátio et lætítia et coróna exsultatiónis. Timor Dómini delectábit cor et dabit lætítiam et gáudium et longitúdinem diérum. Timénti Dóminum bene erit in extrémis et in die defunctiónis suæ benedicétur. Diléctio Dei honorábilis sapiéntia; quibus autem apparúerit, dispértit eam in visiónem sui ipsíus et in agnitióne magnálium suórum.
Inítium sapiéntiæ timor Dómini et cum fidélibus in vulva concreáta est; cum homínibus veritátis ab ævo fundáta est et sémini eórum se credet. Timor Dómini sciéntiæ religiósitas; religiósitas custódiet et iustificábit cor, iucunditátem atque gáudium dabit. Plenitúdo sapiéntiæ est timére Deum; et inébriat eos frúctibus suis. Omnem domum illíus implébit rebus pretiósis et receptácula thesáuris illíus.
Coróna sapiéntiæ timor Dómini, repóllens pacem et salútis fructum: utráque autem sunt dona Dei. Sciéntiam et intelléctum prudéntiæ sapiéntia effúndit quasi plúviam; et glóriam tenéntium se exáltat. Radix sapiéntiæ est timére Dóminum, et rami illíus longævi.
Responsorium Sir 1, 7a. 10. 1a. 9a
R/. Disciplína sapiéntiæ cui reveláta est et manifestáta? Altíssimus effúdit illam super omnem carnem, * Et præbuit illam diligéntibus se.
V/. Omnis sapiéntia a Dómino Deo est, ipse creávit illam in Spíritu Sancto. * Et præbuit.
Ex Epístola sancti Cleméntis papæ Primi ad Corínthios (Nn. 59, 2 — 60, 4; 61, 3: Funk 1, 135-141)
Fons sapientiæ Verbum Dei in excelsis
Contínuo orántes ac supplicántes precábimur, ut Opifex ómnium rerum númerum electórum suórum constitútum in toto mundo consérvet íntegrum per diléctum púerum Iesum Christum, per quem nos vocávit de ténebris in lucem, de ignorántia in cognitiónem glóriæ nóminis sui; ut sperémus in nómine tuo, princípio omnis creatúræ, ut óculis cordis nostri apértis cognoscámus te solum, altíssimum in altíssimis, sanctus in sanctis quiescéntem; qui humílias arrogántiam superbórum, solvis cogitatiónes géntium, húmiles élevas et excélsos humílias, dívites facis et páuperes, occídis et salvas et vivíficas, solus benefáctor spirítuum et Deus omnis carnis; qui intuéris in abýssos, inspéctor óperum hóminum, periclitántium adiútor, desperántium salvátor, omnis spíritus creátor et epíscopus; qui gentes in terra multíplicas et ex ómnibus éligis eos, qui te díligunt per Iesum Christum Fílium tuum diléctum, per quem nos erudivísti, sanctificásti, honorásti.
Rogámus te, Dómine, ut sis adiútor et auxiliátor noster. Eos nostrum, qui in tribulatióne sunt, líbera, humílium miserére, lapsos éleva, inópibus occúrre, infírmos sana, errántes pópuli tui convérte; nutri esuriéntes, solve captívos nostros, érige imbecílles, consoláre pusillánimes; cognoscúnto te omnes gentes, quod tu es Deus solus et Iesus Christus puer tuus ac nos pópulus tuus et oves páscuæ tuæ.
Tu enim perénnem mundi constitutiónem per efféctus manifestásti; tu, Dómine, orbem terræ fundásti, fidélis in ómnibus generatiónibus, iustus in iudíciis, admirábilis in fortitúdine et magnificéntia, sápiens in condéndo et prudens in creátis stabiliéndis, bonus in iis, quæ vidéntur, et fidélis in eos, qui in te confídunt, benígnus et miséricors; dimítte nobis iniquitátes et iniustítias et peccáta et delícta nostra.
Responsorium Ps 76 (77), 14b-16
R/. Quis Deus magnus sicut Deus noster? * Tu es Deus, qui facis mirabília.
V/. Notam fecísti in pópulis virtútem tuam, redemísti in brácchio tuo pópulum tuum. * Tu es.
FERIA TERTIA HEBDOMADAE I PER ANNUM
Ad Officium lectionis
De libro Sirácidæ 11, 12-30
Fiducia in Deum solum
Est homo márcidus egens susceptióne, plus defíciens virtúte et abúndans paupertáte; et óculus Dei respéxit illum in bono, et eréxit eum ab humilitáte ipsíus et exaltávit caput eius: et miráti sunt in illo multi.
Bona et mala, vita et mors, paupértas et honéstas a Deo sunt. Sapiéntia et disciplína et sciéntia legis apud Dóminum; diléctio et viæ bonórum apud ipsum. Error et ténebræ peccatóribus concreáta sunt; qui autem exsúltant in malis, consenéscunt in malo. Dátio Dei pérmanet iustis, et beneplácitum illíus succéssus habébit in ætérnum. Est qui locupletátur parce agéndo, et hæc est pars mercédis illíus in eo quod dicit: «Invéni réquiem mihi, et nunc manducábo de bonis meis solus»; et nescit quod tempus prætériet, et mors appropínquet, et relínquet ómnia áliis et moriétur.
Sta in mandáto tuo et in illo conversáre et in ópere mandatórum tuórum veterásce. Ne miréris in opéribus peccatórum; confíde autem in Deo et mane in labóre tuo. Fácile est enim in óculis Dei súbito honestáre páuperem. Benedíctio Dei in mercéde iusti contínuo, et in hora velóci succéssus illíus fructíficat. Ne dicas: «Quid est mihi opus? Et quæ erunt mihi ex hoc bona?». Ne dicas: «Suffíciens mihi sum et quid ex hoc nunc pessimábor?».
In die bonórum ne ímmemor sis malórum et in die malórum ne ímmemor sis bonórum, quóniam fácile est coram Deo in die óbitus retribúere unicuíque secúndum vias suas. Malítia horæ obliviónem facit luxúriæ magnæ, et in fine hóminis denudátio óperum illíus. Ante mortem ne laudes hóminem quemquam, quóniam in extrémis suis agnóscitur vir.
Responsorium Sir 11, 19. 20; cf. Lc 12, 17. 18
R/. In eo quod dicit lócuples: Invéni réquiem mihi, et nunc manducábo de bonis meis solus. * Nescit quod mors appropínquet, et relínquet ómnia áliis et moriétur.
V/. Cógitat dives intra se: Déstruam hórrea mea et maióra ædificábo, et illuc congregábo bona mea. * Nescit.
E Régulis fúsius tractátis sancti Basilíi Magni epíscopi (Resp. 2, 1: PG 31, 908-910)
Insitam possidemus diligendi vim
Responsorium Ps 17 (18), 2b-3b
R/. Díligam te, Dómine, fortitúdo mea. * Dómine, firmaméntum meum et refúgium meum et liberátor meus.
V/. Deus meus, adiútor meus, et sperábo in eum. * Dómine.
FERIA QUARTA HEBDOMADAE I PER ANNUM
Ad Officium lectionis
De libro Sirácidæ 24, 1b-33
Sapientia in creatione et in historia Israel
Sapiéntia laudábit ánimam suam et in Deo honorábitur et in médio pópuli sui gloriábitur et in ecclésia Altíssimi apériet os suum et in conspéctu virtútis illíus gloriábitur et in médio pópuli sui exaltábitur et in plenitúdine sancta admirábitur et in multitúdine electórum habébit laudem et inter benedíctos benedicétur dicens:
«Ego ex ore Altíssimi prodívi, primogénita ante omnem creatúram. Ego feci in cælis, ut orirétur lumen indefíciens, et sicut nébula texi omnem terram. Ego in altíssimis habitávi, et thronus meus in colúmna nubis. Gyrum cæli circuívi sola et in profúndum abýssi ambulávi, in flúctibus maris et in omni terra steti et in omni pópulo et in omni gente primátum hábui et ómnium excelléntium et humílium corda virtúte calcávi. In his ómnibus réquiem quæsívi: cuius in hereditáte morábor? Tunc præcépit et dixit mihi Creátor ómnium et, qui creávit me, quiétem dedit tabernáculo meo et dixit mihi: “In Iacob inhábita et in Israel hereditáre et in eléctis meis mitte radíces”.
Ab inítio ante sæcula creáta sum et usque ad futúrum sæculum non désinam. Et in tabernáculo sancto coram ipso ministrávi, et sic in Sion firmáta sum et in civitáte simíliter dilécta requiévi, et in Ierúsalem potéstas mea. Et radicávi in pópulo honorificáto et in parte Dómini, in hereditáte illíus, et in plenitúdine sanctórum deténtio mea.
Quasi cedrus exaltáta sum in Líbano et quasi cupréssus in móntibus Hermon. Quasi palma exaltáta sum in Engáddi et quasi plantátio rosæ in Iéricho. Quasi olíva speciósa in campis et quasi plátanus exaltáta sum iuxta aquam in platéis. Sicut cinnamómum et bálsamum aromatízans odórem dedi; quasi myrrha elécta dedi suavitátem odóris. Et quasi storax et gálbanus et úngula et gutta et quasi líbani vapor in tabernáculo.
Ego quasi terebínthus exténdi ramos meos, et rami mei rami honóris et grátiæ. Ego quasi vitis germinávi grátiam, et flores mei fructus honóris et honestátis. Ego mater pulchræ dilectiónis et timóris et agnitiónis et sanctæ spei. In me grátia omnis viæ et veritátis, in me omnis spes vitæ et virtútis. Transíte ad me omnes, qui concupíscitis me, et a generatiónibus meis implémini. Doctrína enim mea super mel dulcis et heréditas mea super mel et favum; memória mea in generatiónes sæculórum.
Qui edunt me, adhuc esúrient; et qui bibunt me, adhuc sítient. Qui audit me, non confundétur; et qui operántur in me, non peccábunt: qui elúcidant me, vitam ætérnam habébunt». Hæc ómnia liber testaménti Altíssimi, lex, quam mandávit nobis Móyses heréditas dómui Iacob.
Responsorium Io 14, 6; Sir 24, 14
R/. Ego sum via et véritas et vita. * Nemo venit ad Patrem nisi per me.
V/. Ego sapiéntia ab inítio et ante sæcula creáta sum, et usque ad futúrum sæculum non désinam. * Nemo.
Ex Tractátu sancti Irenæi epíscopi Advérsus hæreses (Lib. 4, 6, 3. 5. 6. 7: SCh 100, 442. 446. 448-454)
Agnitio Patris est Filii manifestatio
Responsorium Io 1, 18; Mt 11, 27b
R/. Deum nemo vidit umquam; * Unigénitus Fílius, qui est in sinu Patris, ipse enarrávit.
V/. Nemo Patrem novit nisi Fílius, et cui volúerit Fílius reveláre. * Unigénitus.
FERIA QUINTA HEBDOMADAE I PER ANNUM
Ad Officium lectionis
De libro Sirácidæ 42, 15 — 43, 13
Laus divina in creatione
Memor ero óperum Dómini et, quæ vidi, annuntiábo: in sermónibus Dómini ópera eius, et factum est in voluntáte sua iudícium. Sol illúminans per ómnia respéxit, et glória Dómini plenum est opus eius. Non valent sancti Dómini enarráre ómnia mirabília eius. Confirmávit Dóminus exércitus suos stabilíri coram glória sua.
Abýssum et cor hóminum investigávit et in astútia eórum excogitávit. Cognóvit enim Dóminus omnem sciéntiam et inspéxit in signum ævi annúntians, quæ præteriérunt et quæ superventúra sunt, et revélans vestígia occultórum. Non præterit illum omnis cogitátus, et non abscóndit se ab eo ullus sermo.
Magnália sapiéntiæ suæ ordinávit, únicus est ante sæculum et usque in sæculum; neque augétur neque minúitur et non eget alicúius consílio. Quam desiderabília ómnia ópera eius, et tamquam scintílla spectátu! Omnia hæc vivunt et manent in sæculum, et in omni necessitáte ómnia obáudiunt ei; ómnia duplícia, unum contra unum, et non fecit quidquam defíciens. Alterum alteríus confírmat bonum; et quis satiábitur videns glóriam eius?
Glória altitúdinis firmaméntum puritátis, spécies cæli in visióne glóriæ. Sol in apparitióne annúntians in procéssu: vas admirábile, opus Excélsi. In meridiáno suo exúrit terram, et in conspéctu ardóris eius quis póterit sustinére? Fornácem véntilans in opéribus ardóris triplíciter, sol exúrens montes, vapóres ígneos exsúfflans, et refúlgens rádiis suis obcæcat óculos. Magnus Dóminus, qui fecit illum et sermónibus eius festinávit iter.
Et luna stat in tempus suum, in ostensiónem témporis et signum ævi. A luna signum diéi festi; lumináre, quod minúitur in consummatióne. Mensis secúndum nomen eius est, crescens mirabíliter in consummatióne. Vas castrórum in excélsis, in firmaménto cæli respléndens glorióse.
Spécies cæli glória stellárum, mundum illúminans in excélsis Dómini. In verbis Sancti stabunt iuxta præcéptum et non defícient in vigíliis suis.
Vide arcum et bénedic eum, qui fecit illum; valde speciósus est in splendóre suo. Gyrávit cælum in circúitu glóriæ suæ, manus Excélsi tetendérunt illum.
Responsorium Ap 4, 11; Est 4, 17d. 17c
R/. Dignus es, Dómine Deus noster, accípere glóriam et honórem et virtútem, * Quia tu creásti ómnia, et propter voluntátem tuam erant et creáta sunt.
V/. Tu fecísti cælum et terram et quidquid mirábile cæli ámbitu continétur; Dóminus ómnium es. * Quia.
Ex Oratióne sancti Athanásii epíscopi Contra gentes (Nn. 40-42: PG 25, 79-83)
Verbum Patris omnia ornat, disponit et continet
Responsorium Cf. Prov 8, 22-30
R/. In princípio Deus ántequam terram fáceret, priúsquam abýssos constitúeret, priúsquam prodúceret fontes aquárum, * Antequam montes collocaréntur, ante omnes colles generávit me Dóminus.
V/. Quando præparábat cælos, áderam, cum eo cuncta compónens. * Antequam.
FERIA SEXTA HEBDOMADAE I PER ANNUM
Ad Officium lectionis
De libro Sirácidæ 43, 14-37
Laus divina in creatione
Império suo [Altíssimus] accelerávit nivem et próperat coruscatiónes iudícii sui. Proptérea apérti sunt thesáuri, et evolavérunt nébulæ sicut aves. In magnitúdine sua firmávit nubes, et confrácti sunt lápides grándinis. Vox tonítrui eius tremefácit terram, in conspéctu eius commovebúntur montes. In voluntáte eius aspirábit notus, tempéstas aquilónis et congregátio spíritus. Et, sicut aves deponéntes ad sedéndum, aspérgit nivem, et, sicut locústa demérgens, descénsus eius: pulchritúdinem candóris eius admirábitur óculos, et super imbrem eius expavéscet cor.
Gelu sicut salem effúndet super terram, et, dum geláverit, fit tamquam cacúmina tríbuli. Frígidus ventus áquilo flabit, et gelábit crystállus super aquam; super omnem congregatiónem aquárum requiéscet, et sicut loríca índuet se aqua. Devorábit montes et exúret desértum, et exstínguet víridem sicut ignis. Medicína ómnium in festinatióne nébulæ, et ros óbvians ab ardóre hilaréscet. Cogitatióne sua placávit abýssum, et plantávit in illa ínsulas.
Qui návigant mare, enárrant perícula eius, et audiéntes áuribus nostris admirámur. Illic præclára ópera et mirabília, vária bestiárum génera et ómnium pécorum et creatúra belluárum. Propter ipsum iter prósperat ángelus eius, et in sermóne eius compósita sunt ómnia. Multa dicémus et deficiémus verbis; consummátio autem sermónum: «Ipse est ómnia!». Glorificántes ad quid valébimus? Ipse enim Magnus super ómnia ópera sua. Terríbilis Dóminus et magnus veheménter et mirábilis poténtia ipsíus.
Glorificántes Dóminum exaltáte, quantumcúmque potuéritis; supervalébit enim adhuc, et admirábilis magnificéntia eius. Exaltántes eum replémini virtúte; ne laborétis, non enim perveniétis usquam. Quis vidit eum et enarrábit? Et quis magnificábit eum sicut est? Multa abscóndita sunt maióra his; pauca enim vídimus óperum eius. Omnia autem Dóminus fecit et pie agéntibus dedit sapiéntiam.
Responsorium Cf. Sir 43, 29. 30
R/. Glorificántes Deum, multa dicémus et deficiémus verbis; * Consummátio autem sermónum: «Ipse est ómnia!».
V/. Glorificántes ad quid valébimus? Ipse enim Magnus super ómnia ópera sua. * Consummátio.
Ex Oratióne sancti Athanásii epíscopi Contra gentes (Nn. 42-43: PG 25, 83-87)
Omnia vere divinum concentum per Verbum componunt
Responsorium Tob 12, 6b
R/. Deum benedícite et illi confitémini coram ómnibus vivéntibus, quæ fecit nobíscum bona, * Ut benedicátis et decantétis nómini eius.
V/. Sermónes Dei honorífice osténdite et ne cunctémini confitéri illi. * Ut benedicátis.
SABBATO HEBDOMADAE I PER ANNUM
Ad Officium lectionis
De libro Sirácidæ 44, 1b-2. 16 — 45, 6
Laus Patrum: ab Henoch ad Moysen
Laudémus viros gloriósos et paréntes nostros in generatióne sua. Multam glóriam fecit Dóminus, magnificéntiam suam a sæculo.
Henoch plácuit Deo et translátus est in paradísum, ut det géntibus pæniténtiam.
Noe invéntus est perféctus iustus, et in témpore iracúndiæ factus est reconciliátio; propter eum dimíssum est réliquum terræ, cum factum est dilúvium: testaménta sæculi pósita sunt apud illum, ne deléri posset dilúvio omnis caro.
Abraham magnus pater multitúdinis géntium, et non est invénta mácula in glória eius; qui conservávit legem Excélsi et fuit in testaménto cum illo. In carne eius stare fecit testaméntum, et in tentatióne invéntus est fidélis. Ideo iure iurándo státuit illi benedíci gentes in sémine eius, créscere illum quasi terræ cúmulum et ut stellas exaltáre semen eius et hereditáre illos a mari usque ad mare et a Flúmine usque ad términos terræ.
Et in Isaac eódem modo státuit propter Abraham patrem eius. Benedictiónem ómnium géntium dedit illi Dóminus et testaméntum confirmávit super caput Iacob. Agnóvit eum in benedictiónibus suis et dedit illi hereditátem et divísit illi partem in tríbubus duódecim.
Et edúxit ex illo hóminem misericórdiæ inveniéntem grátiam in óculis omnis carnis, diléctum a Deo et homínibus Móysen, cuius memória in benedictióne est. Símilem illum fecit in glória sanctórum et magnificávit eum in timóre inimicórum et in verbis suis signa accelerávit. Glorificávit illum in conspéctu regum et ius dedit illi ad pópulum suum et osténdit illi glóriam suam. In fide et lenitáte ipsíus sanctum fecit illum et elégit eum ex omni carne. Audítam fecit illi vocem suam et indúxit illum in nubem; et dedit illi coram præcépta et legem vitæ et disciplínæ, docére Iacob testaméntum suum et iudícia sua Israel.
Responsorium Cf. Deut 6, 3a; 7, 9; 6, 5
R/. Audi, Israel, et obsérva, ut fácias quæ præcépit tibi Dóminus; * Et scies quia ipse est Deus fortis et fidélis, custódiens pactum et misericórdiam diligéntibus se.
V/. Díliges Dóminum Deum tuum ex toto corde tuo et ex tota ánima tua et ex tota fortitúdine tua. * Et scies.
Ex Epístola sancti Cleméntis papæ Primi ad Corínthios (Nn. 31-33: Funk 1, 99-103)
Per fidem Deus ab initio omnes iustificavit
Responsorium Cf. Dan 9, 4b; Rom 8, 28
R/. Dóminus Deus ipse est Deus fortis et fidélis, custódiens pactum et misericórdiam diligéntibus se, * Et iis qui custódiunt præcépta eius.
V/. Diligéntibus Deum ómnia cooperántur in bonum. * Et iis.